Qimmatli qog’ozlarni birlamchi bozorda joylashtirishni ta’minlovchi yuridik shaxslar
Download 64.61 Kb.
|
FINANCIAL MARKETS. MOLIYA BOZORLARI алфавит
|
Anderrayter Qimmatli qog’ozlarni birlamchi bozorda joylashtirishni ta’minlovchi yuridik shaxslar Aksiya – bu O’z egasiga dividend olish huq’uq’ini beruvchi q’immatli qog’ozdir; Aksionerlik jamiyati dividendni (aktsiya egalariga) qaysi ko’rinishda to’lay olishga haqli O’zining aktsiyasi bilan to'lashi mumkin Aktsiya kursi q’iymatining nominal q’iymatidan oshib qetishi: ajio deb yuritiladi Aktsiyani konsolidatsiyasi deganda aktsiyalarning nominal baxosini oshirish orqali ularning sonini qamaytirish tushuniladi Aktsiyaning nominal qiymati deganda: aktsiyada yozilgan pul summasi tushuniladi; Aktsiyaga egalik qilish va uni boshqa shaxsga berish nuqtai-nazaridan qaysi turlarga ajratiladi nomi yozilgan va nomi yozilmagan aktsiyalarga Aktsiyaning rekvizitlari deganda shu qimmatli qog’ozni tavsiflovchi ko’rsatkichlar yig’indisi tushuniladi Aktsiyani « spliti» (maydalash) deganda: yirik aktsionerlar manfaatini kuzlash tushuniladi; aktsiyalarning nominal baxosini kamaytirish orkali ularning sonini kupaytirish tushuniladi Aktsiyalarga ta’luqli bo’lgan xususiyatlarni aniqlang amal qilish muddati belgilanmagan Aktsiya evaziga pul topishning qanday usullari mavjud aktiv va passiv usullari Aktsiya kursi deganda aktsiyaning bozorda sotiladigan narxi tushuniladi Amerikacha optsion Shartnoma muddati tugamasdan oldin hohlagan kunda bajarilishi mumkin bo’lgan optsion Aktsionerlik jamiyatlarida imtiyozli aktsiyalar soni foiz mikdorida qanchagacha bo’ladi 20% AJning to’lovchanlik qobiliyatini belgilovchi ko’rsatkich absolyut likvidlik Birja reglamenti deganda savdolarni belgilangan ma’lum vaqt oralig’ida o’tkazilishi tushuniladi Birjaning Arbitraj komissiyasi bitimlarni ijro etish jarayonida broker va mijozlar o’rtasida yuzaga keladigan bahsli vaziyatlarni hal etish bilan shug’ullanadi Birja a’zosi quyidagi huquqlarga ega birja savdolarida qatnashish va birja bitimlarini tuzish Bank sertifikati- bu emitent bank tomonidan mijozning nomiga uning pul mablag’lari qo’yilgani to’g’risida berilgan yozma guvohnoma Bank sertifikatlari qanday turlarda chiqarilishi mumkin depozit va jamg’arma sertifikatlari Bank sertifikati- bu bankning qisqa muddatli qarz majburiyatidir Bank sertifikatlari muomalaga quyidagi qanday shakllarda chiqarilishi mumkin blankli va blanksiz ko’rinishida Bank sertifikatlarining egasi qanday huquqlarga ega boshqa shaxsga o’z sertifikatini berish Bank sertifikatlarining emitenti bo’lib kim hisoblanadi bank Brokerlik faoliyat investorning vositachisi yoki ishonchli vakili sifatida qimmatli qog’ozlarga doir bitimlarni tuzish uchun berilgan ishonchnoma asosida ish olib boruvchi yuridik shaxslar Bank sertifikati uning egalariga qo’yilgan pul summasi bo’yicha foiz daromadlarini olish huquqini beradi Bozorda maksimal tebranuvchi narxlar pasaya boshlashidan vujudga keladi pasayuvchi trend Birja indekslari o’rtacha ko’rsatgichlarga nisbatan qimmatli qog’ozlar kurslari o’zgarishini aniq hisoblash ko’rsatgichi Depozitariy – bu har bir deponentga tegishli qimmatli qog’ozlarning soni va nominal qiymatini hisobga oladi Depozitariy – nominal saklovchi vazifasini bajarayotganda aktsiyadorlar reestrini shakllantirish uchun qimmatli qog’ozlarning egalari to’g’risidagi zarur ma’lumotlarni Markaziy depozitariyga taqdim etadi Deponent quyidagi majburiyatga ega. shaxsiy rekvizitlaridagi barcha o’zgarishlar haqida depozitariyga bildirishi Depozitariylar quyidagilarga haqli emas o’zi emissiya qilgan qimmatli qog’ozlarga bo’lgan huquqlar hisobini yuritishga Deponent quyidagi huquqga ega depozitariyga o’z depo hisobvarag’i bo’yicha operatsiyalarni amalga oshirish yuzasidan topshiriqlar berish Depozitar operatsiya qog’ozlarni saqlash va ularga bo’lgan huquqlarni hisobga olish bo’yicha bajariladigan operatsiyalar Dilerlik faoliyat muayyan qimmatli qog’ozlarni sotib olish yoki sotish narxlarini oshkora e’lon qilish orqali o’z nomidan va o’z hisobidan qimmatli qog’ozlarga doir oldi-sotdi bitimlarini tuzish faoliyatidir Depozitariy faoliyati qimmatli qog’ozlarni saqlash, ularga bo’lgan huquqlarni hisobga olish va tasdiqlash bo’yicha xizmatlar ko’rsatuvchi faoliyat turi “Davriy aksiyalar” ga to’g’ri ta’rif berilgan qatorni aniqlang aktsiyalarning daromadliligini o’zining faolligi bilan bog’liq tarzda sinxron o’zgarishi asosida ta’minlovchi kompaniyalar Depozit sertifikatining benefitsiari bo’lib kim hisoblanadi yuridik shaxslar Depozit sertifikatining egasi benefitsiar deb ataladi Davlat obligatsiyalarining emitenti bo’lib qaysi tashkilot hisoblanadi Markaziy bank Dividend-bu Aksiyadan olinadigan daromad Dilerlar bozori Qimmatli qog’ozlarni maxsus telekommunikatsiyalar va vositachilar yordamida savdosini tashkil etuvchi bozor Evropacha optsion Belgilangan muddat tugayotgan kunda bajarilishi mumkin bo’lgan optsion Emitent-bu: Q’immatli qog’ozlar chiq’aruvchi va ular yuzasidan q’immatli qog’ozlarning egalari oldida o’z nomidan majburiyatli bo’lgan yuridiq shaxs yoqi davlat organidir Emitentning xususiyatiga ko’ra obligatsiyalar qanday guruhlarga bo’linadi Davlat, munitsipal, korxonalar obligatsiyalari Egasini boshqa turdagi obligatsiyaga yoki aktsiyaga almashtirish xuquqini beruvchi obligatsiya qanday nomalanadi konvertirlanadigan obligatsiya Emissiya maqsadlariga qarab obligatsiyalar quyidagi turlarga ajratiladi investitsiya loyihalarini va noishlab chiqarish sohasini mablag’lar bilan ta’minlash maqsadida chiqarilgan obligatsiyalar Emissiya prospekti nima qimmatli qog’ozlar emitent haqidagi axborotlar Jamg’arma sertifikatining egasi benefitsiar deb ataladi Jamg’arma sertifikatlarining oldi-sotdisi va ular bo’yicha summalarni to’lashga doir hisob-kitoblar naqd va naqdsiz pulda shaklda amalga oshiriladi Jamg’arma sertifikatlarining benefitsiarii bo’lib kim hisoblanadi jismoniy shaxslar Likvidli qimmatli qog’ozlar deganda Yuqori darajada daromad keltiruvchi qimmatli qog’oz tushuniladi Mijozning limitlangan buyrug’i bo’yicha broker aktsiyalar sonini chegaralangan narxda sotadi va sotib oladi Munitsipal obligatsiyalar... maxalliy xokimiyatlar tomonidan emissiya qilinadi Mijozning bozor buyrug’i bo’yicha broker qimmatli qog’ozlar paketini bozor kursi bo’yicha bir-necha savdo kunidan keyin sotadi va sotib oladi Muomalaga chiqarish shakliga qarab obligatsiyalar qog’oz ko’rinishida bo’ladi Moliyaviy veksel deganda veksel oluvchining veksel beruvchidan qarz olishi va ma’lum foiz daromadlarini to’lash tushuniladi Markaziy depozitariyning mutlaq vazifalari bo’lib quyidagilardan qaysilari hisoblanadi birja savdosi ishtirokchilarining qimmatli qog’ozlari savdoga qo’yilishidan oldin ularning haqiqiyligini tasdiqlash Mukofot miqdori bog’liq optsionni bajarish bahosiga Monetizatsiyalashgan real investitsion bazisga ekvivalent moliyaviy instrumentlar bilan bog’liq tashkillashgan iqtisodiy-xuquqiy mexanizm bilan ta’minlangan munosabatlarni maqsadli amalga oshiruvchi, iqtisodiyot sub’ektlari uchun zaruriy bozor sharoitlarini yaratib beruvchi majmua sifatida namoyon bo’luvchi tizimga nima deyiladi Moliya bozori Markaziy registrator qimmatli qog’ozlar egalari reestrlarini shakllantirish, saqlash va reestrlardagi mavjud axborotlarni taqdim etish Moliya bozori o’z ichiga qanday segmentlarni (hususiy bozorlarni) oladi barcha javoblar to’g’ri Moliya bozori iqtisodiyotda quyidagilardan qaysi biri mavjud bo’lgandagina samarali faoliyat ko’rsatishi mumkin effektiv (samarali) mulkchilik tizimi Moliya bozorida resurslar harakati qanday omillarga bog’liq: bozorni soliqqa tortish shart-sharoitlari Moliya bozori qachon paydo bo’lgan pul va moliya munosabatlari paydo bulishi bilan; Mulkiy huquqlarning realizatsiya qilinishi o’z egasining ro’yhatdan o’tkazilishini talab etadigan qimmatli qog’ozlarga qanday qimmatli qog’ozlar deyiladi Egasining nomi yozilgan qimmatli qog’ozlar Moliyaviy instrumentlar yordamidagi resurslar harakati qanday omillarga bog’liq instrumentlarning daromadlilik va risk darajasi, moliyaviy instrumentlarni soliqqa tortish shart-sharoitlari; «Kumulyativ»imtiyozli aktsiyalar deganda nimani tushunasiz ular bo’yicha dividndlar ma’lum davr mobaynida to’lanmasdan yig’ilib boriladi va oxirida to’lanadi; Kotirovka deganda fond birjasida qimmatli qog’ozlar kursini belgilash va ularni qayd etish tushuniladi Kol va put optsionga investitsiyaning asosiy afzallik tomoni shundaki moliyaviy “richag” samarasini qo’llash imkoniyati Kol va put optsionga investitsiyaning asosiy kamchilik tomoni shundaki optsion xaridoriga dividend, foiz daromadi olish imkonini bermaydi Kelajakda aktivlar kursining oshishi kutilayotgan bo’lsa, investor optsion kol xaridori sifatida qatnashadi Kelajakda aktivlar kursining pasayishi kutilayotgan bo’lsa, investor optsion put xaridori sifatida ishtirok etadi Kliring palata faoliyati qimmatli qog’ozlarga doir bitimlar bo’yicha axborotni to’plash, solishtirish, tuzatish va ularga doir buxgalteriya hujjatlarini tayyorlash faoliyati Korporativ obligatsiyalar deganda kompaniya va firmalar emissiya qiladigan obligatsiyalar tushuniladi Ko’p ovozli aktsiyalar qanday nomlanadi plyural aktsiyalar «Orderli aktsiyalar» shunday imtiyozli aktsiyalarki o’z egalariga oddiy aktsiyalarning ma’lum bir miqdorini xarid qilish va bu bilan butun nashrning likvidligini oshirish huquqini beradi Oddiy aktsiya shunday aktsiyaki, unga tegadigan dividend foydaga qarab har xil bo’ladi Obligatsiya – bu o’z qiymatiga nisbatan qat’iy belgilangan foiz shaklida daromad kelitruvchi qimmatli qog’ozdir Obligatsiya kursi deganda: nominal qiymatga nisbatan foizlarda ifodalangan bozor narxi tushuniladi Obligatsiya: aktsioner jamiyati faoliyatini moliyalashtirish uchun qo’shimcha mablag’ yaratish maqsadida chiqariladi; Obligatsiya – bu emitentning qarzdorligi va bu qarz uchun foiz to’lash zarurligini tasdiqlovchi qimmatli qog’ozdir Obligatsiyaning aktsiyadan farqi shundaki uni sotib olgan investor emitentning kreditoriga aylanadi Obligatsiyaga tegishli xususiyat uni sotib olgan investor emitentning kreditoriga aylanadi Obligatsiyalarning emitentlari bo’yicha quyidagi turlari mavjud munitsipal obligatsiyalar Optsion deganda muayan aktivni kelishilgan baho va muddatda sotib olish yoki sotish huquqini beruvchi shartnoma tushuniladi Optsion kolni sotish investor uchun jozibador, sababi bu operatsiya mukofot pulini olish imkonini beradi O’suvchi yoki “buqalar” trendi paydo bo’ladi bozordagi tebranishlarning past narxlari ko’tarila boshlaganda Optsion: optsion bajarilganda, bazisdagi aktivni sotuvchi xaridorga o’z vaqtida etkazib berishga majbur qimmatli qog’ozdir Optsion putni xarid qilish investor uchun jozibador, sababi bu operatsiya chegaralanmagan foyda keltiradi Optsion deganda xaridor tomonidan qaysidir aktivni sotib olish yoki sotish huquqini qo’lga kiritish tushuniladi Optsion kolni xarid qilish investor uchun jozibador, sababi bu operatsiya chegaralanmagan foyda keltiradi Optsion bahosiga quyidagi qaysi omillar o’z ta’sirini o’tkazadi optsion asosidagi aktiv qiymati Oddiy aksiyalar qo’shimcha emissiya ustav kapitalining necha foizgacha emissiya qilinadi 100% Opsionlar amalga oshirish muddati bo’yicha qanday turlarga bo’linadi B,C javoblar to’g’ri Optsion bazisli qimmatli qog’oz Optsion putni sotish investor uchun jozibador, sababi bu operatsiya mukofot pulini olish imkonini beradi Nomi yozilgan aktsiya Aktsiya egasining nomi reestrda ro’yxatga olinadi va aktsiya sertifikatida ko’rsatiladi. Nobirjaviy optsionni o’ziga xos xususiyatini aniqlang optsion shartnomasining bir tomoni bo’lib doimo banklarni ishtirok etishi Uzun oyoqli dojining ahamiyati shundaki dojining maksimal nuqtasi qanchalik uzun bo’lsa, uning shunchalik “ayiq” trendi imkoniyati kuchli bo’ladi Uzoq muddatli xazina majburiyatlari uchun to’lov har yili kuponlar bo’yicha to’lanadi Urta muddatli xazina majburiyatlari uchun to’lovlar qanday amalga oshiriladi nominal qiymatiga nisbatan foiz hisoblash yo’li bilan Uzoq muddatli xazina majburiyatlarini chiqarish to’g’risidagi qaror qaysi organ tomonidan qabul qilinadi Moliya vazirligi tomonidan Vositachilik shartnomasi bo’yicha qimmatli qog’ozlar bilan operatsiyalarni bajarganda broker mijoz xisobidan xarakat qiladi Vositachilik shartnomasi bo’yicha qimmatli qog’ozlar bilan operatsiyalarni bajarganda broker bitimni o’z nomidan tuzadi Veksel bo’yicha to’lovni aniq bir muddatga (yoki muddatsiz) surish xaqida rasmiy bildirish quyidagicha nomlanadi matoriya Veksel to’lovi kafolatchisi aktseptant deyiladi Vinqulirlangan aqtsiyalar» shunday imtiyozli aqtsiyalarqi uning egasi ushbu aqtsiyalarni AJ ijroiya organing ruxsatisiz sotish huq’uq’iga ega emas Veksellarni chiqarilishi qaysi organlar tomonidan tartiblashtiriladi Markaziy bank va Moliya Vazirligi Veksel – bu muayyan summadagi qarzni belgilangan muddatda to’lash majburiyati qat’iy yuklangan, qonun bilan tasdiqlangan holatda to’ldirilib rasmiylashtirilgan qimmatli qog’ozlardir Veksel e’tirozi qabul qilinayotganda, ularga to’langan summani qoplash haqidagi teskari talab regress deyiladi Veksel markazlashtirilgan kreditlar berishni chegaralash maqsadida chiqariladi Veksel ushlovchining veksel majburiyati bo’lgan hamma tomonlarga to’lovdan bosh tortganligi yoki vekselni aktseptlamasligi haqida bildirishi quyidagicha nomlanadi notifikatsiya Veksel bo’yicha to’lov amalga oshiriladigan joyda vekseni to’lash topshirilgan to’lovchi domitsiliat deb ataladi Tokio fond birjasi indeksi ko’rsatilgan qatorni ko’rsating Nikkei-225 Trasfert deganda Nomi yozilgan qimmatli qog’ozlarga egalik xuquqini boshqa birovga nomi yozilgan qimmatli qog’ozlarga berish tushuniladi Tugatish muddati uzaytirilgan obligatsiyalar prolongatsiyali obligatsiyalar deyiladi Trattaga egalik qilish huquqini bir shaxsdan boshqasiga berish quyidagicha nomlanadi transfert Trassant deganda trattani beruvchi tushuniladi Trassat deganda tratta bo’yicha to’lovchi tushuniladi Tijorat veksellari – bu aniq bir savdo shartnomasi uchun yoziladigan qimmatli qog’ozdir Trend – bu fond bozoridagi qimmatli qog’ozlarning oldi-sotdisida belgilanadigan baholarning muayyan yo’nalaishlar bo’yicha o’zgarishidir Trendlar davom etish muddatiga ko’ra birlamchi trend Trendlar narxlarning harakati yo’nalishiga ko’ra gorizantal trend turlariga ajraladi Texnik taxlilning nechta tamoyili bor 3 ta Trendning nechta fazasi mavjud 3 ta Transfer – agentning mijozi bo’lib emetent va investorlar hisoblanadi Topshiriq shartnomasi bo’yicha qimmatli qog’ozlar bilan operatsiyalarni amalga oshirganda broker mijoz xisobidan xarakat qiladi Topshiriq shartnomasi bo’yicha qimmatli qog’ozlar bilan operatsiyalarni amalga oshirganda broker bitimni mijoz nomidan tuzadi Transfer – agent faoliyati aktsiyadorlar umumiy yig’ilishini tashkil etish va o’tkazish yuzasidan xizmatlar ko’rsatish faoliyati Topshiriq shartnomasi ishonchli shaxs (broker) vakolat beruvchi (mijoz) ning nomidan va uning xisobidan muayyan yuridik xarakatlarni amalga oshirish majburiyatini uz zimmasiga olishi Strayk Optsion kol va put bazisidagi aktivlarni xarid qilish va sotish bo’yicha belgilangan baho Savdo maqsadlari bo’yicha bozorlar to’g’ri ko’rsatilgan qatorni ko’rsating Buqalar, ayiqlar O'zR.hududida ro'yxatdan o'tgan barcha qimmatli qog'ozlarqiymati qanday valyutada aks ettiriladi O'z.R. milliy valyutada O’rta muddatli xazina majburiyatlarini chiqarish to’g’risidagi qaror qaysi organ tomonidan qabul qilinadi Moliya vazirligi tomonidan Investitsiya portfelini boshqarish samaradorligi va daromadligini oshirmoqchi bo’lgan tijorat banklar aktivlarni ishonchli boshqaruvchisi bilan shartnoma tuzishi kerak Investorlar – bu qimmatli qog’ozlarni o’z nomidan hamda o’z hisobidan sotib oluvchi korxona, tashkilot, bank va boshqa moliya majmuasi yoki alohida fuqarodir Indossant – bu indossament orqali to’lov olish huquqini boshqa shaxsga o’tkazgan shaxs Indossament – bu vekselga bo’lgan egalik qilish huquqini boshka shaxsga o’tishini tasdiklovchi qo’shimcha yozuv Indossat – bu indossament orqali to’lov olish huquqiga ega bulgan shaxs Investitsiya fondining boshqaruvchi kompaniyasi fond bozorida quyidagi professional faoliyat turini amalga oshirish huquqiga ega investitsiya fond aktivlarini ishonchli boshkarish faoliyatini Investitsiya maslahatchisi faoliyati qimmatli qog’ozlar bozori va uning ishtirokchilari holatini tahlil etish hamda istiqbolini belgilash bo’yicha professional xizmatlarni ko’rsatish faoliyati hisoblanadi Investitsiya aktivlarni ishonchli boshqaruvchi faoliyati qimmatli qog’ozlarni,shu jumladan investitsiya aktivlarini boshqarish jarayonida tushuniladi Investitsiya fondi faoliyati investitsiya fondlari tomonidan chiqarilgan va ularga tegishli qimmatli qog’ozlarga bo’lgan huquqlarni hisobga olish Investitsion fondlar qanday shaklda tashkil qilinadi Aksiyadorlik jamiyati Iqtisodiy-xuquqiy hossalariga ko’ra moliyaviy instrumentlarni nechta guruhga ajratish mumkin 2 Imtiyozli aksiyalarni qo’shimcha emissiyasi ustav kapitalini necha foizgacha emissiya qilinadi 20% Investitsiyalar portfeli deb nimaga aytiladi ma’lum bir maqsadli investitsion siyosat talabiga javob berish asosida shakllantirilgan moliyaviy instrumentlar to’plami Xazina majburiyatlari qanday maqsadlarda chiqariladi byudjet defitsitini to’ldirish maqsadida Xususiylashtirish investitsiya fondi faoliyati aktsiyalari emissiyasi xisobidan mablag’larni xususiylashtirilayotgan korxonalarning qimmatli qog’ozlariga jalb qilish bilan bog’liq Xalqaro amaliyotda qo’llaniladigan xazina majburiyatlarining qanday turlari mavjud evronotalar va evrobondlar Xalkaro fond birjlarida ishlatiladigan indeks tizimini toping dou jons Xazina majburiyatlari qaysi qimmatli qog’ozlarga o’xshashdir obligatsiyalarga Xazina majburiyatlari davlat qimmatli qog’ozlaridir Xazina majburiyatlari bo’yicha yig’ilgan qarz mablag’lari davlat byudjetiga tushadi Quyidagilardan qaysi biri fond birja vazifalari hisoblanadi birja savdolarini nazorat qilish Qimmatli qog’ozlar markaziy depozitariysi markaziy ro’yxatdan o’tkazuvchi sifatida aktsiyalar va korporativ obligatsiyalar egalarining reestrlarini yuritadi Qimmatli qog’ozlar bozori professional ishtirokchisi fond bozorida qimmatli qog’ozlar bilan maxsus xizmat turlarini amalga oshiruvchi mutaxassislar. Quyidagilardan qaysi biri investitsiya maslaxatchisi faoliyati hisoblanadi qimmatli qog’ozlar bozori mutaxassislarini qayta tayyorlash Qimmatli qog’ozlarning birjadan tashqari savdosi tashkilotchisi depo hisobvaraqlari bo’yicha emissiyaviy qimmatli qog’ozlarning mavjudligini ta’minlovchi faoliyat turi Quyida qayd qilingan qimmatli qog’ozlarning qaysi birini aktsionerlik jamiyati emissiya qilishga haqli emas hosilaviy qimmatli qog’ozlar Qanday aktsiyalar «oltin aktsiyalar» hisoblanadi egasiga malum bir vaqt mobaynida kompaniyani boshqarish huquqini beradigan aktsiyalar Q’immatli qog’ozlar bozori segmentlari bo’yicha q’anday turlarga ajratiladi Aksiyalar bozorlariga; Q’immatli qog’ozlar bozori masshtabi bo’yicha q’aysi turlariga ajratiladi hududiy va halqaro bozorlariga Qimmatli qog’ozlar bozori deganda: jismoniy va yuridik shaxslarning qimmatli qog’ozlar chikarish, ularning muomalada bulishi va xakini tulash bilan amallarini bajarilishini ta’minlovchi tizim tushuniladi Quyidagilardan qaysi biri ta’minlanmagan obligatsiyalar turiga taa’luqli kafolatlangan obligatsiyalar Qisqa muddatli xazina majburiyatlari bo’yicha muddati so’ndirilganda to’liq hisob-kitob qanday amalga oshiriladi foizlarni qo’shgan holda nominal bahoda Quyidagilardan qaysi biri investitsiya fondining asosiy faoliyat turi hisoblanadi fond nomidan qimmatli qog’ozlarga qo’yilmalar qo’yish Qarz muddatlari bo’yicha quyidagi qanday turdagi bank sertifikatlari mavjud muddati belgilangan va muddati belgilanmagan Qisqa muddatli xazina majburiyatlarini chiqarish to’g’risidagi qaror Moliya vazirligi tomonidan Qimmatli qog’ozlar qanday xususiyatlarga ega Barcha javoblar to’g’ri Qarz majburiyatli qimmatli qog’ozlar ko’rsatilgan qatotni ko’rsating Obligatsiya,deposit sertifikatlar Qimmatli qog’ozlar bozori holatini baholash ko’rsatkichi bo’lib, sodir bo’layotgan makroiqtisodiy jarayonlarni kompleks ifodalanishiga nima deyiladi Fond indeksi Qimmatli qog’ozlarni nominal saqlovchi faoliyati qimmatli qog’ozlar egalarining reestrida ro’yxatdan o’tkazilgan qimmatli qog’ozlarni saqlash, hisobga olish va ularga bo’lgan huquqlarni tasdiqlashni amalga oshiruvchi depozitariy. Qimmatli qog’ozlar markaziy depozitariysi faoliyati qog’ozlarni saqlash va ularga bo’lgan huquqlarni hisobga olish bo’yicha bajariladigan operatsiyalar Qimmatli qog’ozlar bozorida professional faoliyat qimmatli qog’ozlarni chiqarish, joylashtirish va ularning muomalasi bilan bog’liq xizmatlar ko’rsatish bo’yicha litsenziyalanadigan faoliyat turi Qimmatli qog’ozlarni saqlash,ularga bo’lgan huquqlarni hisobga olish va tasdiqlash bo’yicha xizmatlar ko’rsatuvchi yuridik shaxsga nima deyiladi Depozitariylar Qonunchilikda belgilangan tartibda moliyaviy instrumentlarni investitsiyalar (moliyaviy resurslar) jalb qilish maqsadida moliya bozoriga chiqaruvchi tashkilotlar nima deyiladi emitentlar Qonunchilikda belgilangan tartibda moliyaviy resurslarni investitsiyalar tarzida emitentlarning moliyaviy instrument-lariga yo’naltirish maqsadida moliya bozoriga chiqaruvchi shaxs va organlarga nima deyiladi Investorlar Qimmatli qog’ozlarni diskont bahosi deganda Nominal baxosidan past narxda sotib olish tushuniladi Qimmatli qog’ozlarning birlamchi bozorida q’uyidagi muassasalardan q’aysi biri investor bo’lib hisoblanadi Tijorat banklari; Qimmatli qog’ozlarning diversifikaciasi deganda Investorlar tomonidan jamg’arilgan mablag’larni xilma-xil turdagi qimmatli qog’ozlarga taqsimlash yo’li Qimmatli qog’ozlar emissiyasi Emitent tomonidan qimmatli qog’ozlarni muomalaga chiqarish Yagona davlat reestri qimmatli qog’ozlarning nomi, soni va emitenti to’g’risidagi ma’lumotlar, shuningdek boshqa axborotlar majmui Chaqirib oluvchi obligatsiyalar Emitent bu obligatsiyalarni bir qancha muddat o’tkandan keyin investordan nominal bahoda yoki emissiya prospektida ko’rsatilgan bahoda sotib oladi Gorizontal trend paydo bo’ladi bozorda narxlar gorizontal diapazonda tebranganda Fyuchers va optsion shartnomalarining o’xshash tomoni shundan iboratki moliyaviy aktivni kelajakda sotib olish imkonini berad Fyuchers va optsionning bir-biridan farqi shundaki derivativ bajarilganda bazisdagi aktivlarni etkazib berish majburiyati Foizsiz yoki zero-kuponli obligatsiyalar diskont bahoda sotiladi Foiz stavkasi suzuvchi obligatsiyalar- bu obligatsiyalarning kupon stavkasi bir qancha makroiqtisodiy ko’rsatkichlarga bog’langan bo’ladi, ya’ni bu ko’rsatkich Foiz daromadlari to’lanishiga qarab obligatsiyalar kuponli obligatsiyalar Fond birjasida muomalada bo’lish xususiyatiga qo’ra aqsiyalar q’uyidagi turlarga ajratiladi qayd etilgan va qayd etilmagan aktsiyalarga Fond birjasi – bu qimmatli qog’ozlar savdosini tashkilotchisi Fond birja deganda qimmatli qog’ozlar ulgurji savdosi tushuniladi Fond birjasidan tashqarida qimmatli qog’ozlar bilan savdo qilish sohasiga nima deyiladi Qimmatli qog’ozlarning birjadan tashqari bozori XVIII asrga qelib obligatsiyalar oldi-sotdisi bo’yicha q’aysi fond birja asosiy o’ringa chiq’adi Franqfurt fond birjasi Download 64.61 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|