Qipchoq lahjasining fonetikasi

Morfologik xususiyatlari: a) Qaratqich va tushum kelishiklari
affiksida —n//d//t tovushlarining almashinishi: -ning/ning ,-ding//ding, -ting/ting, -ni//ni, -di//di, -ti//ti.
b) shaxs olmoshlarining jo ‘nalish kelishigi shakli mag‘an, sag‘an,
ug‘an;
v) hozirgi zamon davom fe'lining -jatir bilan yasalishi:
bаrаjatir;
g) kelasi zamon sifatdoshining -tig‘an bilan yasalishi: kelatig‘an
qozoq til).
Qipchoq lahjasida otlarda ko'plik shakli - la r /-l a r, -nar /-nar
qo'shimchalari bilan hosil qilinadi: kishilar, qoylar,
adamnar, kiyimnar. O'zbek adabiy tilida -lar.
Qipchoq lahjasida sen ikkinchi shaxs birlik, siz ikkinchi
shaxs birlik hurmat, silar ko'plik, oddiy munosabat, sizlar ko'plik
hurmat ma'nolarida qo'llaniladi.
O'zbek adabiy tilidan farqli ravishda qipchoq lahjasida 1-shaxs
ko'pliklar qo'shimchasini olmaydi va bizlar shaklida ishlatilmaydi.
-lar ko'plik qo'shimchasi qipchoq lahjasida adabiy tildan va shahar
guruh shevalardan farqli ravishda hurmat ma'nosida kelmaydi
(atamnar emas, atam) va fe'llarga qo'shilmaydi (bardilar emas
bardi).
Fe'lning ko'plik shakli qipchoq lahjasida adabiy tildan farqi
ravishda ba'zan shahs-son qo'shimchalaridan oldin kyelishi mumkin
bardilaringiz, keldileriniz kabi.
Qipchoq lahjasidagi egalik ko'rsatkichi adabiy til bilan o'zining
ko'p shakldaligi bilan farqlanadi.