Qizil kitobga kiritilgan baliqlarning yashash muhitiga ko`ra farqlanishi

Turkiston Mo`ylabdori. Oqar suv havzalarining chuqurligi 2-3 m, tubi qumli-toshli yoki qumlishag`alli joylarida yashaydi.
Parrak (Nashtarqanot). Daryoning chuqurligi 1-2 m, tubi qumli va toshloq joylarida, loyqa oqar suvlarda yashaydi.
Turkiston Ko`kbo`yini. Uncha katta bo`lmagan ko`llarda, kamdan-kam hollarda daryolarda yashaydi.
Orol Tikanagi. Daryo va ko`llarning sayoz qo`ltiqlari, buloqlarda, ulardagi tubi qumlibalchiqli joylarni afzal ko`radi.
Turkiston Laqqachasi. Daryolarning tog` va tog`oldi qismlaridagi tubi toshloq, tez oqar joylari yashaydi.
Amudaryo Gulbalig`i. Tez oqadigan, suvi sovuq va tubi tosh-shag`alli tog` daryolarida yashaydi.
Orol Sanchari. Chuchuk hamda sho`r suvlarda yashaydi, turg`un yoki tinch oqimli suv havzalarini afzal ko`radi.
Chotqol Shaytonbalig`i. Daryolarning tog` va tog`oldi qismlaridagi toza, tiniq suvli, oqimi nisbatan sust va tubi tosh-shag`alli, ko`proq shag`al va harsang toshli joylarida yashaydi.
Turkiston Shaytonbalig`i. Daryolarning tubi qum va shag`alli tog`oldi qismlari, buloqlarda yashaydi.
Yuqoridagi ma’lumotlar va baliqlarning yashash sharoitiga qarab O`zbekiston Respublikasi “Qizil kitobi” ga kiritilgan baliqlarning aksariyat qismi litoral baliqlarga misol bo`lishini xulosa qilib aytishimiz mumkin.

Adabiyotlar:

1. Kamilov G.K. Rыbы vodoxraniliщ Uzbekistana. Tashkent: Izd-vo “Fan”, 1973.
2. Mipabdullayev I.M., Kuzmetov A.R., Qurbonov A.R. O`zbekiston baliqlari xilma-xilligi. Toshkent: “Classic” nashriyoti, 2020.
3. Pravdin I.F. Rukovodstvo po izucheniyu rыb. Moskva: Izd-vo «Piщyevaya promыshlennostь», 1966.
4. Turdakov F.A. Rыbы Kirgizii. Frunze: Izd-vo «AN Kirgizii». 1963.
5. Yuldashov M.A., Kamilov B.G. Rezulьtatы introduktsiy chujerodnыx vidov rыb v vodoyemы Uzbekistana//Nauchnыye trudы Dalьrыbvtuza. 2018. № 1 (t. 44). S.40-48.
6. Yuldashov M.A., Salixov T.V., Kamilov B.G. O`zbekiston baliqlari. Toshkent: “GOLD-PRINT NAShR” nashriyoti, 2018.
7. O`zbekiston Respublikasi “Qizil kitobi” 2-jild. Toshkent 2019