Qonning fizik va kimyoviy xossalari

asidoz, ishqor tomonga surilishi 
alkaloz deb ataladi.

---

Qonning shakilli elemntlari
Qonning 
shakilli 
elemntlari
Trombotsitlar 
(qon 
plastinkalari
Leykositlar 
(oq qon 
tanachalari)
Eritrotsitlar 
(qizil qon 
tanachalari)

---

Eritrotsitlar
Eritrotsitlar yoki qizil qon tanachalari odam va sut emizuvchi hayvonlarda yadrosi 
yoqolib ketgan va sitoplazmasi gomogen bo’ladigan hujayralardan 
iborat.Eritrotsit juda yupqa parda – sitolemma bilan o’raglan, u element 
lipoproteid membranadir.
Eritrotsitlar qiyosan kichik hujayralardir.Eritrotsit diametri 7-8 mkm,bitta 
eritrotsit sirti 125 mkm
2
,hajmi 90 mkm
3
, 1 mm
3
qonda 5,5 mln eritrotsit bo’ladi.
Qonda eritrotsitlarning ko’payib ketishi 
polistemiya, kamayib ketishi 
anemiya yoki eritropeniya deb ataladi.
Eritrotsitning stormasi tafovut etiladi, shu stroma qovuzloqlarida gemoglabin 
joylashgan, u eritrotsit quruq moddasining 90% ini tashkil etadi.Qolgan 10% i 
boshqa oqsillar,lipidlar,glukoza va mineral moddalarga to’gri keladi.Shu 
gemoglobin eritrotsitning bo’yoq moddasidir.Gemoglobin kislorod tashiydigan 
rolni oynaydi va korbanat angidrit gazini tashishda ishtirok etadi.Gemoglabin 
oqsil- globin hamda oqsil bo’lmagan 4 ta modda molekulasi – gemdan tashkil 
topgan.Kuchli o’ksidlovchilar tasirida gemoglabin tarkibiga kiruvchi ikki valentli 
temir uch valentli bo’lib qoladi.Odam qonida umumiy miqdorda 700 gr 
gemoglobin bo’ladi.

---

Leykosit
Leykositlar dumaloq shaklda bo’ladiyu,lekin faol ravishda so’riladigan bo’lgani 
uchun shakli harakatlanayotgan paytda o’zgarib turadi.Leykositning eng muhim 
funksiyasi – himoya funksiyasidir.Bu funksiya shu bilan ifodalanidiki,leykositlar 
mikroorganizmlarni yutib oladi,keyin bu mikoorganizmlarni leykositlarning 
lizasomalari parchalab, hazm qilib tashlaydi.Ana shu hodisa