Qo’qon xonligida ma’daniy hayot

Boborahim Mashrab
Qo’qon xonligida ijod qilgan iste’dodli shoirlardan yana biri Boborahim Mashrab edi. U Namanganda tug’ildi. 15 yoshidan boshlab tasavvuf ilmini egallay boshladi. 18 yil davomida dunyoning juda ko’p

mamlakatlarini kezib chiqdi.

O’z she’rlarida hukmron tabaqalarning mehnatkash xalqqa o’tkazgan jabr- zulmlarini, ochko’zligini ba’zi soxta din peshvolarining, avom xalq ruhini do’zah va oxirat azoblari bilan dahshatga solayotganligini ayovsiz fosh etdi.Xalqning og’ir, ayanchli ahvoliga achindi. Mashrab bitgan quyidagi satrlar buning dalilidir:
Dili tig’I sitamdin pora bo’lg’on xalqni ko’rdim,
Tani dard-u alamdan yora bo’lg’on xalqni ko’rdim.

IV.Mavzuni mustahkamlash.

Testlar yordamida mavzu mustahkamlanadi.
1.Qo’qon shahrida nechta maktabxona va madrasalar bo’lgan?(120,40)
2.marg’ilon shahrida nechta maktabxona va madrasa bo’lgan?(80,10)
3.Qaysi qo’qon xoni harakatlari natijasida XIX asr boshlarida adabiy muhit vujudga keldi?(umarxon)
4.Majmuai shoiron to’plamida nechta shoir joy olgan?(63)
5.Majmuai shoiron asari qachon va kim tomonidan yozilgan?(1821 yil, Fazliy Namangoniy)
6.Maxmur qachon tug’ilib qachon vafot etgan?(XVIII ASR OXIRI-1844)
7.Maxmurning adabiy merosi necha she’r va necha misradan iborat?(69, 3717)
8.Gulxaniy qachon va qayerda tug’ilgan?(1770 , tojikiston, Tavildara)
9.Gulxaniyning shox asarini yozing.(Zarbulmasal)
10.Hapalak she’rining muallifi kim?(Maxmur)
11.Uvaysiy yashab o’tgan yillar.(1779-1845)
12.Umarxon qaysi shahar xokimi bo’lganida Uvaysiy tanilgan shoira edi?(Marg’ilon)
13.Uvaysiydan nechta devon va nechta doston me’ros qolgan?(4,3)
14.Mohlaroyim-Nodira yashab ijod etgan yillar.(1792-1842)
15.Nodiraning otasi qaysi shahar xokimi bo’lgan?(andijon)
16.Mashrab yashab o’tgan yillarni ko’rsating. (1640-1711)
17.Mashrab qaysi shaharda tavallud topgan?(namangan)
18.Umarnoma dostoni muallifi kim?(fazliy Namangoniy)
18.Umarnoma dostoni qachon va kimning topshirig’iga binoan yaratilgan?(1822, Umarxon)
19.1802-1870-yillarda yashab o’tgan tarixchini ko’rsating.(Muhammad Hakimxon to’ra ibn Ma’sumxon)
20.Baroqxon va Ko’kaldosh madrasalari qaysi shaharda?(Toshkent)
21.Tarixi jadidayi Toshkent asari muallifi kim ?(Muhammad Solih )
22.Dahmayi shoxon qachon bunyod etilgan?(XIX asrning birinchi choragida)
23.Qaysi tarixchi Norbo’tabiyning nabirasi bo’lgan?(to’ra ibn Ma’sumxon)
24.Shohnomayi nusratpayom asari muallifi kim edi?(Isfarangiy)
25.Norbo’tabiy madrasasi necanci asrda bunyod etilgan?(XVIIIasr oxirida)

a)”Raketani parvozga tayyorlash”deb nomlanadi.Bunda savollar yozilgan raketa bo’ladi.

b)”Klaster usuli” dan foydalaniladi.

Me’morchilik

Bundan tashqari “Bingo ”mashqidan foydalanish mumkin.

Maxmur	Uvaysiy	Umarnoma
Mohlaroyim	Boborahim Mashrab	XVIII asr oxirida bunyod etilgan
“Tarixi jadidayi Toshkant”	1711- yil	Zarbulmasal

V. O’quvchilarni baholash.

VI.Uyga vazifa
1.Xonlikda yaratilgan tarixiy asarlarning nomlarini daftaringizga tartib bilan yozing.
2.Qo’qon xonligining madaniy hayoti jadvalini tuzing va uni to’ldiring.
Adabiyotlar ro’yhati
1 . 8- sinf darsligi , 38-mavzu, 142-bet
2 . Boborahim mashrabning “Mehribonim qaydasan”asari. Toshkent.G’afur G’ulom nomidagi adabiyot va san’at nashriyoti (1990)
3.Qo’qon xonligida Nodirabegim haqida (You Tu be ijtimoiy tarmog’idan)
4.Uvasviy to’g’risida ma’lumotlar (You Tu be ijtimoiy tarmog’idan videolavha)