R. X. Maksudov
-§. Tishli g ‘ildiraklarni tayyorlash usullari
Download 5.58 Mb. Pdf ko'rish
|
R. X. Maksudov
- Bu sahifa navigatsiya:
- 3.5-rasm. 49 3.6-rasm. 3.7-rasin.
|
3.3-§. Tishli g ‘ildiraklarni tayyorlash usullari
Tishli g‘ildiraklarni uning oMchamlari,materiali, formasini hisobiga olib har xil y o ‘llar bilan tayyorlash mumkin, shulardan ayrimlarini ko‘rib oMamiz. 1. Nusxalash usuli. Bu usulda gMldirak tishlar o ‘rtasining formasi shu shakldagi diskali yoki barmoqli freza yordamida kesiladi, 3.5-rasm. Bunda qirquvchi asbob bitta botiqlikni qirqqandan key in zagotovkani qoM kuchi yordamida 360% burchakka (ilashish qadami) burib, kesish y a ’na davom ettiriladi. Bu usulni unumdorligi kam, asosan mashinalar ta’m irlash jarayonida ishlatiladi. 2. Dumalatish usuli. Bu usulda reykali asbob yordamida gMldirakda tishlar kesiladi. Masalan, 3.6-rasmda reykali asbob yordamida gMldirak tishlarni kesish jarayoni ko‘rsatilgan. GMldirak o‘z o ‘qi atrofida aylanish jarayonida tish kesuvchi reykali asbob rasmda ko‘rsatilgandek harakat qiladi, y a ’ni o ‘q bo‘yicha tepaga va pastga hamda gMldirakka urinma shaklda gorizontal tekislik bo‘yicha harakatlanadi. Kesuvchi asbob sifatida o ‘q bo‘yicha kesimi reykaga o ‘xshash chervyakli freza 3.6— rasm ishlatiladi. Bu usulda jaravon uzluksiz boMganligi uchun unumdorligi va aniqlik darajasi yuqori boMadi. 3.7-rasmda konussimon gMldirak tishlarini kesish jarayoni ko‘rsatilgan. a) 3.5-rasm. 49 3.6-rasm. 3.7-rasin. 3.4-§.Tishli g ‘ildiraklarning geom etrik o ‘lchamlari G ‘ildirak tishlari asosiy ayla- naga urinm a shaklda o4kazilgan n-n chiziq b o ‘yicha ilashadi, shuning uchun bu chiziqni ilashish chizig‘i deyiladi (3.7-rasm ). 0 ‘zaro ilashgan tishli g ‘ildi- raklar o ‘rtasida uzatish soni u=sonst o'zgarm as bo4lishi uchun ilashish nuqtalariga o'tkazilgan umumiy normal hamma vaqt m arkazlar i -------------------- chizig‘ining o ‘zgarmas nuqtasidan 3.7-rasni o ‘tishi shart. Bu nuqta ilashish qutbi n deb ataladi (3 .7- rasm). 50 0 ‘zaro sirpanishsiz harakatlanib qutb nuqtasidan o‘tadigan aylanalar boshlangMch aylana deb ataladi, shartli belgisi d (a2. Uzatmada o ‘qlararo masofa o ‘zgarsa boshlang‘ich aylana diametrlari ham o ‘zgaradi, chunki a _ + dm2 2 Shuning uchun boshlang‘ich aylanalar cheksiz ko‘p boMishi mumkin, lekin alohida olingan tishli g‘ildiraklarda boshlang‘ich aylana boMmaydi. Tishli g ‘ildiraklar o ‘zaro ilashganda hisoblash uchun asosan quyidagi aylana diametrlaridan va oMchamlaridan foydalaniladi. Download 5.58 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|