Raqamli qurilmalarni loyihalashtirishda mantiqiy elementlarning o`rni juda muhim. Ular boshqaruv tizimini ma`lum ketma-ketlikdagi oddiy mantiqiy amallar(operatsiyalar) ko`rinishida ifodalash mumkin

Laboratoriya ishi №1
VARIANT 10
Topshiriq: Kombinatsion mantiqiy sxemalarda HAM, YOKI, HAM-EMAS, YOKI-EMAS, ISTISNO-YOKI mantiqiy elementlari yordamida sxemasini hosil qiling.

EWB dasturini ishga tushiramiz.

Dastavval “ Sources ” bo‟limidan “ +Vcc Voltage Source “

elementini tanlab olamiz. Elementning ustiga sichqoncha kursorini olib borib,
sichqonchaning o‟ng tugmasini bosamiz va qo‟yib yubormay tanlagan
elementimizni ishchi maydonga joylashtiramiz

Keyingi bosqichda “Basic” bo‟limidan “Switch” elementini tanlab olamiz.

Elementning ustiga sichqoncha kursorini olib borib, sichqonchaning o‟ng
tugmasini bosamiz va qo‟yib yubormay tanlagan elementimizni ishchi maydonga
joylashtiramiz.


Keyingi bosqichda “Logik gates” bo‟limidan “NOT gate” elementlarini tanlab olamiz. Elementning ustiga sichqoncha
kursorini olib borib, sichqonchaning o‟ng tugmasini bosamiz va qo‟yib yubormay
tanlagan elementimizni ishchi maydonga joylashtiramiz.

Keyingi bosqichda “Logik gates” bo‟limidan “xor gate va and gate” elementlarini tanlab olamiz. Elementning ustiga sichqoncha

kursorini olib borib, sichqonchaning o‟ng tugmasini bosamiz va qo‟yib yubormay
tanlagan elementimizni ishchi maydonga joylashtiramiz.

Keyingi bosqichda “Indicators” bo‟limidan “Red Probe va Decoded sevensegment displey” elementlarini tanlab olamiz. Elementning ustiga sichqoncha
kursorini olib borib, sichqonchaning o‟ng tugmasini bosamiz va qo‟yib yubormay
tanlagan elementimizni ishchi maydonga joylashtiramiz.

Keyingi bosqichda “Logik gates” bo‟limidan “NOT gate” elementlarini tanlab olamiz. Elementning ustiga sichqoncha
kursorini olib borib, sichqonchaning o‟ng tugmasini bosamiz va qo‟yib yubormay
tanlagan elementimizni ishchi maydonga joylashtiramiz

Keyingi bosqichda “Logik gates” bo‟limidan “ and gate” elementlarini tanlab olamiz. Elementning ustiga sichqoncha
kursorini olib borib, sichqonchaning o‟ng tugmasini bosamiz va qo‟yib yubormay
tanlagan elementimizni ishchi maydonga joylashtiramiz.
.
Ohirgi bosqichda “Indicators” bo‟limidan “Red Probe” elementlarini tanlab olamiz. Elementning ustiga sichqoncha
kursorini olib borib, sichqonchaning o‟ng tugmasini bosamiz va qo‟yib yubormay
tanlagan elementimizni ishchi maydonga joylashtiramiz.

Va nihoyat ishni yakunladik endi Yoki ekranning o‟ng burchagidagi tugma orqali o‟chirb yoqishimiz mumkin

Agar chiqish signali “1” bo‟lsa “Red Probe” ya‟ni lampa yonadi ya’ni to’k bor

Agar chiqish signali “0” bo‟lsa “Red Probe” ya‟ni lampa yonmaydi.

Xulosa:
Bu sxemada x,y,z,m shu o’zgaruvchilarga 0 va 1 orqali kalitni uzib qo’yilganda yoki qayta ulanganda chiqish signalida to’k bo’lsa svet yonishi va aksholda chiqish signalida, to’k yo’q ya’ni to’k o’chishini ko’rdim va signal bor yo’qligini aniqladim.