Raqamli texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi

Laboratoriya ishi HULOSA № 5.

Mavzu: Multipleksor tadqiq etish Ishning maqsadi: Multipleksorlarning ishlash prinsipi, ularning prinsipial sxemasi, sxematik belgilanishini o’rganish Multipleksor deb chiqishiga maxlumotlarning axborot kirishidan birini ulovchi, boshqaruv qayta ulagichini xosil qiluvchi kombinatsion sxemaga aytiladi. Ulanuvchi kirishning tartib raqami, manzilni kursatuvchi kirishlarga berilayotgan mantiliq satxlar kombinatsiyasi bilan aniqlanadi. Axborot va manzilni ko‘rsatuvchi kirishlardan tashqari, Multipleksor sxemalari ruxsat kirishlariga eta. Ularga aktiv satx, berilganda Multipleksor aktiv xolatga, passiv satx, berilsa, Multipleksor passiv xolatga o‘tadi. Axborot va manzilni kursatuvchi kirishlar xolatlaridan qatxiy nazar chiqishdagi signal uzgarmas qoladi. Multipleksor- boshqarish signallari (y1, y2)ga mos ravishda kirish signallari (x1, x2, x3, x4) dan birini chiqish (F)ga ulash uchun xizmat qiladi Multipleksor deb n informattsion kirishdagi signallardan birini yagona chikishga uzatuvchi uzatilayotgan kirishda adresning o’nlik ekvivalent ikkilikadresiganitengkurilmagaaytiladi. Agarda OE chikishga ruxsat berish kirishi mavjud bo’lsa, u xoldakirishda "0" xolatchikishi passiv xolatga (jadvalningoxirgikatori) utkazadi. "4 dan 1" Multipleksorni ko’rihimiz mumkun ekan

Laboratoriya ishi HULOSA № 6.

Mavzu: Demultipleksorni tadqiq etish Ishning maqsadi: Multipleksorlarning ishlash prinsipi, ularning prinsipial sxemasi, sxematik belgilanishini o’rganish Demultipleksorlar. Demultipleksor bir kanaldan qabul qilingan ma’lumotlarni bir necha qabul qilgichlarga taqsimlash vazifasini, ya’ni multipleksiyalashga teskari bo‘lgan amalni bajaradi. Qabul qilgich raqami (aktivlashtirilgan chiqish) uning boshqaruv kirishlariga berilgan kod kombinatsiyasi bilan aniqlanadi. Demultipleksor umuman olganda bitta ma’lumot kirishi, n – ta adres kirishi va M=2n chiqishga ega. Misol tariqasida “1 dan 4 ga” demultipleksorining tuzilish uslubini ko‘rib chiqamiz Q3 to‘rtta chiqish). Ko‘rinib turibdiki, agar(S0, S1 ikkita adres chiqishi va Q0 ma’lumot M chiqish liniyalaridan biriga yo‘nalgan bo‘lsa, u holda qolgan chiqish liniyalarida mantiqiy nol ushlab turiladi. “1 dan 4 ga” demultipleksorining haqiqiylik jadvali 16.1-jadvalda keltirilga Chiqish liniyalarini ko‘paytirish talab etilganda, mos ravishda “1 dan 4 ga” demultipleksor mikrosxemalaridan kerakli miqdori olinib, demultipleksor daraxti tuziladi. Bunday daraxt tuzilmasi multipleksor daraxtiga ko‘zgudagi aks kabi mos keladi. Buning uchun ruxsat berish kirishlari xizmat qiladi. A0-A3 kirishlarga to‘rt razryadli Aoperandi, V0-V3 kirishlargaesa–V operandberiladi. SG kirishda o‘tkazish signali qabul qilinadi. AMQ tomonidan 32 amallar ichidan tanlangan funksiya natijasi F0-F3 chiqishlarga uzatiladi. CHiqishda (to‘rt razryaddan keyin) o‘tkazish signali ajralib chiqadi. Bu signal keying AMQning SG kirishiga uzatiladi. F0-F3 chiqishlardan tashqari IP3 mikrosxemasi uchta qo‘shimcha chiqishga ega bo‘lib, ular: A=V – operandlar tengligini aks ettiruvchi, o‘rnatilgan komparator chiqishi; G – o‘tkazishni shakllantiruvchi chiqish; R – o‘tkazishni taqsimlash chiqishi. G vaRchiqishlar, ko‘p razryadli sxemalarni bog‘lovchi, AMQ qobiqlari o‘rtasida o‘tkazishni tashkil etish uchun qo‘llaniladi. Agar ko‘p qobiqli AMQlarda maksimal tezkorlik talab etilmasa, oddiy pulg‘satsiyali o‘tkazish rejimini qo‘llash mumkin. Buning uchun o‘tkazishning SG+4 chiqishi keying AMQning SP o‘tkazish kirishi bilan birlashtiriladi. Tezkor amallarni bajarish uchun K155IP3 vositalari o‘rtasiga maxsus tezkor o‘tkazish K155IP4 mikrosxemas io‘rnatiladi. BittaMP4 qobig‘I to‘rtta IP3 AMQsiga xixmat ko‘rsatishi mumkin. Ko‘paytirgichlar. EHMda bajarladigan amallarning 50% arifmetik ko‘paytiruv bilan amalga oshiriladi. SHuning uchun EHM sifat ko‘rsatgichi bo‘lib mazkur amalni bajarshga ketgan vaqt hisoblanadi. Agar ko‘paytiruv qo‘shish va siljitish amallari bilan ketma-ket bajarilsa, u holda ko‘paytirish vaqti sezilarli katta bo‘ladi. SHuning uchun alohida mikrosxema ko‘rinishida yoki KIS tarkibidagi operatsion tugunlar sifatida tezkor birtaktli ko‘paytirgichlar ishlab chiqariladi. Ularda ko‘paytirish algoritmi modifikatsiyalangan But algoritmi yoki xususiy ko‘paytmal ar algoritmi deb ataladi. U ishora belgilari va ko‘payuvchilar modullari ustidan alohida amallarni ko‘zda tutmaydi, balki ko‘paytirish amalining o‘zi ko‘payuvchilar razryadlarining xususiy ko‘paytmalarini ko‘shishga olib kelinadi. Bir jinsli tuzilmaga ega bo‘lgan matritsali ko‘paytirgichlar keng tarqalgan. Bunday ko‘paytirgichlarning asosi bo‘lib A(a1a0)xV(b1b0) 2- razryadli ikkilik ko‘payuvchilarni ko‘paytirish amalini bajaruvchi matritsali ko‘paytiruvchi blok hisoblanib, unda xususiy ko‘payuvchilar qo‘shiladi.