Raqobatbardoshlikni tadqiq qilishning iqtisodiy mohiyati va darajalari

RAQOBATBARDOSHLIKNI TADQIQ QILISHNING IQTISODIY MOHIYATI VA DARAJALARI
1.Raqobatbardoshlik tushunchasi va uning xossalari.
2.Raqobat ustunligining parametrik xususiyatlari.
3.Raqobat ustunligi tushunchasi
Raqobat bozor iqtisodiyotining va umuman tovar xo‘jaligining eng muhim belgisi, uni rivojlantirish vositasi hisoblanadi
Mustaqil tovar ishlab chiqaruvchilar (korxonalar) o‘rtasidagi raqobat tovarlarni qulay sharoitda ishlab chiqarish va yaxshi foyda keltiradigan narxda sotish, umuman iqtisodiyotda o‘z mavqyeini mustahkamlash uchun kurashdan iborat.
Iste'molchilar o‘rtasida raqobat ular tovarlarni qulay va arzon narxlarda sotib olishga harakat qiladilar, ya'ni xaridor har bir sarflangan pul birligi evaziga ko‘proq naflilikka ega bo‘lishga harakat qiladilar.
«Tovarlar hamda ularning ishlab chiqaruvchilari – firmalar, tarmoqlar, mamlakatlar o‘zaro raqobatlashadilar. Shunga ko‘ra, raqobat va raqobatbardoshlikni ham tovarlar, ham tovar ishlab chiqaruvchilarga nisbatan ko‘rib chiqish mumkin».

Raqobat ustunligining parametrik xususiyatlari:

Omillar shartlari, ya'ni ushbu tarmoqda raqobat uchun zarur bo‘lgan konkret omillar (aytaylik, ma'lum ixtisoslikdagi malakali ishchi kuchi yoki infrastruktura
Talab shartlari, ya'ni ushbu tarmoq taklif qilayotgan mahsulot ѐki xizmatga ichki bozorda talab qandayligi.
Bir turdagi (related) va qo‘llab-quvvatlovchi tarmoqlar, ya'ni xalqaro bozorda raqobatbardosh bir turdagi yoki ta'minlovchi tarmoqlarning mamlakatda bor yoki yo‘qligi.
Firmaning strategiyasi, uning tuzilishi va raqobatchilar, ya'ni mamlakatda firmalar qanday yaratilishi va boshqarilishi hamda ichki bozordagi raqobatning xususiyati qanday bo‘lishini belgilab beruvchi sharoitlarning qandayligi.