Real suyukliklar uchun Bernulli tenglamasi reja: I. Kirish. II. Asosiy qism

Real suyukliklar uchun Bernulli tenglamasi

REJA:
I.Kirish.

II.Asosiy qism
1. Bernulli teoremasi
2 Bernulli temglamasi.
3 Real gazlar uchun Bernulli tenglamasi
III.Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati.
IV.Xulosa.

Kirish
Suyuqlik materiya agregat holatlaridan biri boʻlib, unda hajm saqlanadi, biroq shakl oʻzgaradi. Suyuqlik bir-biri bilan kimyoviy bogʻlangan atom va molekulalardan iborat. Yerda eng keng tarqalgan suyuqlik suvdir. Suyuqlik gaz kabi oquvchan va idish shaklini oladi. Baʼzi suyuqliklar bosimga chidamli, boshqalari esa siqiladi. Gazdan farqli oʻlaroq suyuqlik kengayib butun idishni toʻldirmaydi, sobit zichlikni saqlaydi. Suyuqlikning farqli xossasi sirt tarangligidir, u namlanish hodisasiga sabab boʻladi. Suyuqlik zichligi qattiq moddanikiga yaqin, gaznikidan esa ancha yuqori.
Suyuqlik — moddaning qattiq va gazeimon holatlari oʻrtasidagi agregat holat. Suyuqlikning baʼzi xossalari gaznikiga, baʼzi xossalari qattiq jismnikiga oʻxshab ketadi. U qattiq jismga oʻxshab maʼlum hajmni egallaydi, idishga quyganda esa, gaz singari, idish shaklini oladi. Kimyoviy tarkibiga koʻra suyuqlik 1 komponentli (sof), 2 komponentli (binar), 3 komponentli va koʻp komponentli (4 va undan ortiq komponentli) suyuq aralashmalar (eritmalar)ga boʻlinadi. Fizik tabiatiga koʻra suyuqlik normal (odatdagi), suyuq kristallar va kvant suyukliklar (suyuq 4Ne, 3Ne va ularning eritmalari)ga boʻlinadi. Odatdagi suyuqliklar faqat bitta fazaga ega. Geliy „Ne ikki suyuq fazada — normal va oʻta oquvchan fazalarda, suyuk, kristall moddalar esa normal va bir yoki hatto bir necha anizotrop fazalarda boʻlishi mumkin. Normal suyuqlik tashqi taʼsir boʻlmaganida makroskopik bir jinsli va izotrop boʻladi. Xuddi shu xossalari bilan suyuqlik gazga oʻxshaydi, ammo anizotrop kristall qagtiq jismlardan keskin farq qiladi. Amorf qattiq jismlar (mas, shisha) oʻta sovitilgan suyuqlik boʻlib, odatdagi Sdan kinetik harakteristikalari son qiymatlari bilan farq qiladi. Agar suyuqlik qizdirila boshlansa, uning issiqlik oʻtkazuvchanlik, yopishqoqlik, diffuziya kabi xossalari gazlarning shunday xossalariga yakinlashib boradi. Kristallanish temperaturasiga yaqinlashganda esa, kupchilik odatdagi suyuqliklarning zichligi, siqiluvchanligi, issiqlik sigʻimi, elektr oʻtkazuvchanligi kabi xossalari mos ravishdagi qattiq jismlarning shunday xossalariga yaqinlashadi.
Suyuqliklarda molekulalar birbiriga yaqin turadi. Shuning uchun har bir molekula oʻzining atrofidagi qoʻshni molekulalar bilan oʻzaro taʼsirlashib turadi. Suyuqlik molekulalari gaz molekulalari kabi erkin harakat qilmasdan, qandaydir vaqt oraligʻida oʻtroq holat deb ataluvchi holatdagi muvozanat vaziyat atrofida tebranib turadi. Vaqtvakti bilan S molekulasi oldingi muvozanat vaziyatdan oʻz oʻlchamlariga yaqin boʻlgan masofacha uzoqlikka oʻtib, yangi muvozanat vaziyatni egallab boradi. Shu tarzda S molekulalari suyuqlik hajmi boʻyicha betartib ravishda sekinlik bilan koʻcha boshlaydi. S aniq hajmga ega boʻlishiga qaramay, maʼlum shaklni saklab qola olmaydi va idishning oʻzi egallagan qismining shaklini oladi.

Bernulli teoremasi, suyuqlikning harakatdagi xatti-harakatini tavsiflovchi matematik va fizik Daniel Bernulli o'z ishida bayon qilgan Gidrodinamika. Printsipga ko'ra, yopiq quvur orqali aylanadigan ideal suyuqlik (ishqalanish va yopishqoqliksiz) o'z yo'lida doimiy energiyaga ega bo'ladi.

Teoremani energiyani tejash printsipidan va hattoki Nyutonning harakatning ikkinchi qonunidan chiqarish mumkin. Bunga qo'shimcha ravishda, Bernulli printsipi, shuningdek, suyuqlik tezligining oshishi uning ta'siridagi bosimning pasayishini, uning potentsial energiyasining pasayishini yoki ikkalasini bir vaqtning o'zida nazarda tutadi.

Teorema ilm olamida ham, odamlarning kundalik hayotida ham turli xil qo'llanilmalarga ega.

Uning oqibatlari samolyotlarni ko'tarish kuchida, uylar va ishlab chiqarish tarmoqlari bacalarida, suv o'tkazgichlarida va boshqa sohalarda mavjud.
Bernulli tenglamasi
Bernulli oqim tezligi oshganda bosim pasayadi degan xulosaga kelgan bo'lsa-da, haqiqat shuki, bugungi kunda Bernulli tenglamasini aslida ma'lum bo'lgan shaklda ishlab chiqqan Leonhard Eyler edi.
Qanday bo'lmasin, Bernulli tenglamasi, bu uning teoremasining matematik ifodasidan boshqa narsa emas:
v² ∙ ƿ / 2 + P + ƿ ∙ g ∙ z = doimiy
Ushbu ifodada v - ko'rib chiqilgan qism orqali suyuqlikning tezligi, ƿ - suyuqlikning zichligi, P - suyuqlikning bosimi, g - tortishish tezlanishining qiymati va z - yo'nalishda o'lchangan balandlik. tortishish kuchi.
Bernulli teoremasi ilm-fan, muhandislik, sport va boshqalar kabi turli sohalarda juda ko'p va turli xil qo'llanmalarga ega.
Kaminlarning dizaynida qiziqarli dastur topilgan. Baca va oyoq chiqishi o'rtasida katta bosim farqiga erishish uchun bacalar baland qilib qurilgan, buning natijasida yonish gazlarini chiqarib olish osonroq.
Albatta, Bernulli tenglamasi quvurlardagi suyuqlik oqimlari harakatini o'rganishda ham qo'llaniladi. Tenglamadan kelib chiqadiki, trubaning kesishgan maydonini kamaytirish, u orqali o'tadigan suyuqlikning tezligini oshirish uchun bosimning pasayishini ham anglatadi.
Bernulli tenglamasi aviatsiyada va Formula-1 transport vositalarida ham qo'llaniladi, agar aviatsiyada Bernulli effekti samolyotlarni ko'tarishning kelib chiqishi hisoblanadi.
Samolyot qanotlari qanotning yuqori qismida ko'proq havo oqimiga erishish uchun mo'ljallangan.
Shunday qilib, qanotning yuqori qismida havo tezligi yuqori va shuning uchun bosim past bo'ladi. Ushbu bosim farqi samolyotlarning havoda turishiga imkon beradigan vertikal ravishda yuqoriga yo'naltirilgan kuch (ko'tarish kuchi) hosil qiladi. Xuddi shunday ta'sir Formula-1 avtomashinalarining aileronlarida ham olinadi.
Yuqorida keltirilgan tenglamalar sistemalarini echish yo’li bilan suyuqlik harakatlanayotgan fazoning hil bir nuqtasidagi tezlik va bosimni topish mumkin. Lekin bu sistemalarni echish katta qiyinchiliklar bilan amalga oshiriladi, ko’p hollarda esa hatto echish mumkin emas. SHuning uchun gidravlikada, ko’pincha, o’rtacha tezlikni topish bilan chegaralanishga to’g’ri keladi. Buning uchun, odatda, Bernulli tenglamasidan foydalaniladi. Biz bu erda Bernulli tenglamasini ikki xil usulda chiqarishni ko’rsatamiz.