Referat Bajardi: Qabul qildi

O’zbekiston Respublikasi Sog’liqni Saqlash vazirligi Buxoro Davlat Tibbiyot Instituti

Referat


Bajardi: ______________________________

Qabul qildi: ____________________________________

Mavzu:_________________________________________________________________

Fan:Farmakologiya
Bachadon mushaklariga ta’sir etuvchi moddalar ikki turga bo'linadi:1. Bachadon mushaklarini qisqartiruvchi (stimullovchi) moddalar.2. Bachadon mushaklari qisqarishini kamaytiruvchi moddalar.Birinchi tur moddalar ikki guruhga: bachadonning ritmik qisqaruvchanligini oshiruvchi va bachadonning tonik qisqaruvchanligini oshiruvchi moddalarga bo'linadi. Bachadonning ritmik qisqaruvchanligini oshiruvchi (oksitotsinik) moddalar: oksitotsin, pituitrin, prostaglandinlar. Tug‘ruqda bachadon ritmik qisqaradi, ya’ni mushaklaming qisqarishi bo‘shashishi bilan almashib turadi, shu tufayli bachadonning tanasi qisqarib, bo‘yni ochilib boradi, bo‘yin rosmana ochilganda bola tug'ish jarayoni boshlanadi. Agar to‘lg‘oq sust bo'lsa, bachadon mushaklarining qisqarishini oshirish kerak bo'ladi, shu maqsadda oksitotsin qo‘llanadi. Oksitotsin gipofizning orqa qismidan olinadigan gormon moddadir. Bachadonning oksitotsinga sezuvchanligi homiladorlikning oxirgi oylarida, ayniqsa, tug'ish davri yetib kelganda oshib boradi, bachadonning oksitotsinga sezuvchanligi bola tug'ilgandan keyin ham bir necha kun saqlanadi. Oksitotsin bachadon mushaklari hujayralarining natriy ionlariga nisbatan o'tkazuvchanligini oshiradi, shu tufayli bachadon mushaklarining qisqarish tezligi va qisqarishlar amplitudasi oshadi. Oksitotsin ko'krak sutining ajralishini ham oshiradi, modda asosan to'lg'oq sust bo'lganda uni kuchaytirish uchun, shu bilan birga bola tug'ilgandan keyin bachadon atoniyasida qo'llanadi. Pituitrin gjpofiz orqa bo limning ekstrakti bo'lib, uning taikibida oksitotsin va diurezga qarshi gormon — vazopressin mavjud, vazopressin ta’sirida qon bosimi oshadi, shuning uchun asosan oksitotsindan iborat gifototsin yoki pituitrin M olingan, modda oksitotsin lozim bo'lgan holatlarda qo'llaniladi. Prostaglandinlar biologik faol moddalar, ular organizmning har xil a’zo va to'qimalarida mavjud. Birinchi bor prostaglandinlar erkaklaming prostata bezlarida aniqlangan, shuning uchun ular prostaglandinlar deb nomlangan. Prostaglandinlar hujayra membranalarining fosfolipidlaridagi araxidon va boshqa to ‘yinmagan yog' kislotalardan mikrosomal fermentlar ishtirokida hosil bo'ladi. Kimyoviy jihatdan prostaglandinlar siklopentan tuzilishga ega to'yinmagan yog‘ kislotalar qatoriga kiradi. Organizm to'qimalaridan 20 dan ortiq prostaglandinlar olingan, ular lotincha harflar A, E, F, B bilan nomlanadi, guruhlar tagiga qo'shimcha raqamli belgilar ПГЕ,, ПГЕ, ПГҒЬ raqamlar prostaglandinlar yonidagi ikkilamchi birikmalardan daiolat beradi. Tibbiyotda tabiiy manbalardan va sintez yo'li bilan olinadigan prostaglandinlar qo'llanadi. Prostaglandinlar gormonal moddalarga o'xshash ta’sir ko'rsatadi, ular hatto hujayralaming metabolizmini boshqaruvchi mahalliy gormonlar deb ataladi. Prostaglandinlar silliq mushaklar qisqaruvchanligiga, sekretsiyaga, qon aylanishiga — mikrosirkulyatsiyaga va organizmning boshqa faoliyatiga ta’sir ko'rsatadi. Ular oshqozon shirasining ajralishini kamaytiradi, chetda (periferiyada) joylashgan qon tomirlar qarshiligini, qon bosimini pasaytiradi, kapillarlaming o'tkazuvchanligini oshiradi. Ba’zi prostaglandinlar adrenergik innervatsiyani oshirib, qon tomirlariniqisqartiradi, ba’zi prostaglandinlar esa adrenergik innervatsiya faolliginikamaytirib, qon tomirlarini kengaytiradi. Prostaglandinlar hujayralarichida siklik AMF ni oshiradi yoki kamaytiradi, nerv sistemasida sinaptiko'tkazuvchanlikka ham ijobiy ta’sir ko'rsatadi.ПГЕ,, ПГҒ^ prostaglandinlar asosan homilador bachadon mushaklariqisqaruvchanligini oshiradi, ayrimlari homilasiz bachadon mushaklariniham qisqartiradi. Tug'ruqni tezlatish hamda abort uchun dinoprost —ПГҒ^hamda dinoproston — ПГЕ, qo'llanadi.D inoprost homilali hamda homilasiz bachadon mushaklarini ritmikravishda qisqartiradi, shu bilan birga bachadon bo'ynini kengaytiradi.Tug'ruqni tezlatish hamda abort uchun prostagladinlar venaga,ekstraamnial, intraamnial hamda qinga yuboriladi. Homiladorliknito'xtatish uchun homila 13 haftalikdan 25 haftalikkacha bo'lgan davrdaqo'llash tavsiya qilinadi. Dinoprost faqat miometriyga ta’sir etmasdan,bronxial mushaklaming qisqarishini, yurak urishini tezlashtirishi, qontomirlar o'tkazuvchanligini oshirishi mumkin, moddani chandiqlibachadonda, yurak, qon-tomir yetishmovchiligida, bronxmushaklarnining qisqarishga moyilligida, glaukoma kasalliklaridaqo'llash man etiladi.D inoproston — ПГЕ, ning miometriyga ta’siri hamda qo'llanishidinoprost moddaga o'xshab ketadi, modda tabletka shaklida hamdaalohida usul bo'yicha qo'llanadi. Dinoproston venaga tomchilabyuboriladi, o'pka tomirlarini, bronxlarni kengaytiradi. Prostaglandinlarqo'llanganda ko'ngil aynashi, qusish, ich ketishi, venaga yuborilgandaflebit kabi salbiy ta’sirlar kelib chiqishi mumkin.B ach a d o n m u sh a k la r in i to n ik q isqartiruvchi m od d a la r: shoxkuya(Secale comutum) moddalari: ergom etrin m aleat, ergotam in gidrotartrat,sh o xku ya n in g q u y u q ekstra kti, e rg o ta l — sh o x k u y a a lka lo id la rin in gyig'indisi. Shoxkuya bug'doy orasida o'sadigan shumg'iya, o'z tarkibidaalkaloidlar va boshqa biogen aminlar saqlaydi. Shoxkuya alkaloidlariasosida indol unumi — lizergin kislota bo'ladi, ulaming asosiy ta’siri —bachadon mushaklari qisqarishini — tonusini oshirishdir. Shoxkuyaganisbatan bachadon mushaklarining sezuvchanligi homiladorlik vaqtidava tug'ish jarayoni o'tib bo'lganda oshgan bo'ladi. Shoxkuya alkaloidlari,274ayniqsa, ularning digidrolangan unumlari (digidroergotoksin,digidroergotamin) a-adrenolitik, serotoninga qarshi ta’sirga ega.Shoxkuyaning boshqa alkaloidlari — ergotamin, ergotoksin bevositaqon tomirlami qisqartirib, qon bosimini ko‘tarishi mumkin. Ergotamin,ergotoksin markaziy nerv sistemasiga tinchlantiruvchi ta’sir ko'rsatadi,moddalar almashinuvini, taxikardiyani kamaytiradi. Digidroyergotamin,digidroergotoksin qon tomirlar qisqarganda qo'llanadi. Ergotamin vayergotoksin kombinirlangan kofetamin, belloid tabletkalarining tarkibidamavjud.Shoxkuya ekstrakti, ergotamin va shoxkuya alkaloidlariningyig'indisi — ergotal bachadon atoniyasi bilan bog'liq bo'lgan qonketishida qo'llanadi, moddalar bachadon mushaklarini qisqartirib, tomirlardevorini qisib. qon ketishini to'xtatadi. Tug'ruqdan keyin bachadonningqayta qisqarishini, o'z holiga kelishini tezlashtiradi. Shoxkuya moddalarimenorragiyalarda, hayz siklining buzilishiga bog'liq bo'lmaganbachadondan qon ketishlarida qo'llanadi, bu moddalami homiladorlik,tug'ish davrida (bachadon mushaklarining tonik qisqaruvchanligi oshsa,homilada nafas yetishmovchiligi ro'y berishi mumkin) qo'llash manetiladi. Tug‘ish davridan keyin yo'ldosh ko'chmasdan awal qo'llashham xavfli, chunki mushaklaming qisqarishi yoidoshning ko'chishigato'sqinlik qiladi. Ergotal og'iz orqali va parenteral yo'l bilan yuboriladi.Shoxkuya moddalarining miqdori oshsa (ko'pincha sun’iy abortdaqo'llanganda) qo'zg'aluvchanlik oshib ketadi, talvasalar, ko'ngil aynashi,qusish, ich ketishi, oshqozonda og'riq, taxikardiya paydo bo'lishi mutnkin.Uzoq muddat mobaynida qo'llanganda shoxkuya moddalari ergotizmholadga olib kelishi mumkin. Bunda qon tomirlar torayib, to'qimalaraing,ayniqsa, qo'l-oyoq to'qimalarining qon bilan oziqlanishi izdan chiqadiva ruhiy o'zgarishlar kuzatiladi. Bachadon mushaklari tonusini oshiruvchimoddalar qatorigakotamin xlorid ham kiradi, bachadondan qon ketishidaog'iz va parenteral yo'llar orqali yuboriladi.Bachadon mushaklari qisqarishini kamaydruvchi moddalar: ulartokolitik (“tocus”-tug'ish) moddalar deb ataladi. Bachadonmushaklarining vaqtidan oldin qisqarishi ona va homila uchun xavftug'diradi, bunday qisqarishlami kamaytirish, homilani saqlab qolishuchun (3-adrenomimetik— salbutamol, fenoterol moddalari qo'llanadi.Moddalar bachadonning (3-adienoretseptorlarini qo'zg'atib, mushaklarnibo'shashtiradi, shu bilan birga ular yurakning p,— adrenoretseptorlariniqo'zg'atib, ona va homilaning yurak urishini tezlashtirishi mumkin.Bachadon haddan tashqari qisqarganda narkoz hofati paydoqiladigan natriy oksibutirat qo'llaniladi: bachadon mushaklariningqisqarishini parenteral yo‘1 bilan yuborilgan magniy sulfat hamkamaytiradi, modda miometriy hujayralariga qisqarish uchun zarur bo'lgan275kalsiy ionlarining o'tishiga to'sqinlik qiladi hamda bevosita miometriygatinchlantiruvchi ta’sir ko'rsatadi, shu maqsadda trankvilizatorlar hamqo'llaniladi. Bola tushishi o'rganish bo'lib qolgan holatlaming oldini olish uchungonadotropinlar ajralishini oshiradigan vitamin E qo'llaniladi.Ayollarning chanoq bo‘shlig‘ida joylashgan bachadonningfaoliyati juda_murakkab va o'ta ahamiyatli bo'lib, homilaningtaraggiy etishi, voyaga yetishi va tug‘ilishini ta’minlaydi. Uningsilliq. mushakli qavati (miometriy) kuchli taraqgiy etgan, gontomirlari_ bilan yaxshi ta’minlangan. Ushbu silliq_ mushaklarhisobiga bachadon ikki xil tarzda: ritmik va tonik qisqaradi.Bachadonning ritmik qisqarishi (qisqarish boshashish bilanalmashinib turadi) asosan homila voyaga yetganida sodir bo'ladi.Natijada homila bachadon bo'shlig‘idan, tug‘ruq yo'llaridan asta-sekin tashgari tomonga siljiy boshlashini va bola tug*ilishinita’minlaydi. Miometriyning tonik qisqarishi esa (mushak tonusining sekin-asta kuchaya borishi) bola tug‘lib, yo'ldosh tushganidan keyinboshlanadi. Natijada bachadon o‘zining ilgarigi holiga qaytadi. Bubachadon involutsiyasi deyiladi. Miometriy tonusining oshishi kattaahamiyatga ega. Chunki silliq mushaklar qisqarishi natijasidaularning yo'ldoshi ko'chganidan keyin yuz beradigan gon ketishixavfi_ bartaraf Demak, bachadon mushaklarining qisgarishi ona va bola hayoti uchun ahamiyati katta bo`lgan fiziologik jarayondir. Ba'zan bufiziologik jarayon ayrim sabablarga ko`ra izdan chiqadi. Ko'pinchabachadon qisqarishining susayishi yoki umuman sodir bo'lmasligiturli xil asoratlarga, hayot uchun xavfli holatlarga olib keladi.Bunda ona qiynaladi, holsizlanadi, bola esa kislorod yetishmasligi(asfiksiya) tufayli halok bo'lishi mumkiBachadonning tonik qisqarishi kuchsiz bo'lib, kech boshlansava cho'zilib ketsa, atoniya holati rivojlanib, bachadondan ko`pqon ketishi mumkin. Bu ona hayoti uchun xavfli. Bundan tashqari,har xil mikroblar bachadonni yallig`lantirib, yiringli holatlarni,sepsisni keltirib chiqarishi mumkin.Qayd etilgan bachadon faoliyatining izdan chiqishini bartarafetish uchun ko'pincha har xil dori preparatlaridan foydalaniladi.Bachadon mushagiga tanlab ta'sir qilgani uchun ular miometriygata'sir etuvchi preparatlar deb ataladi. Ular ta'sir etishi vaishlatilishi bo'yicha quyidagi guruhlarga ajratiladi:1. Bachadon mushaklarini rag'batlantiruvchi vositalar.A. Qoramug` va uning alkaloidlari: ergometrin, metilergo-metrin, ergotamin, ergotal.B. Oksitotsin guruhiga oid preparatlar: oksitotsin, metilok-sitotsin, pituitrin.V. Prostaglandinlar guruhiga oid preparatlar: dinoprost,dinoproston, prostenon.G. Bachadon tonusini rag'batlantiruvchi boshqa vositalar:kotarnin xlorid, sterfizin, oddiy zirk nastoykasi, jag'-jag' o't,tog` qudus ekstrakti.11. Bachadon mushaklarini bo'shashtiruvclpartusisten, salbupart, ritodrin. lar:Miometriyni rag`batlantiruvchi vositalarOksitotsin, pituitrin, prostaglandinlar bachadonga tanlabta'sir qilib, uning davriy yoki ritmik qisqarishini kuchaytiradi.Ularning bu ta'siri miometriy qisqarishi susayganda vahomiladorlikning oxirgi davrida yaxshi namoyon bo`ladi. Tug'ishjarayoni ayrim sabablarga koʻra uzoq vaqtga cho'zilsa, buPreparatlar naf qiladi. Ular bachadon mushaklarining ritmikqisqarishini kuchaytirib, bola tug'ilishini tezlashtiradi. Shuninguchun ham ular tug'ruqni osonlashtiradigan preparatlar deyiladi.Ular bachadon innervatsiyasiga va qisman bevosita mushaklargamiotrop ta'sir ko`rsatadi. Ushbu preparatlar homiladorlik davriningCho'zilishida, onaning kasalligi tufayli (gipertoniya, nefropatiya) maqsadida ham qo'llanilishi mumkin.Oksitotsin — gipofiz orqa qismidan ajralib chiqadigan gormon.Kimyoviy tuzilishi bo'yicha oktapeptid hisoblanadi. Hozirgi vaqtdasintez qilingan. Oksitotsin ta'sirida miometriy davriy qisqaradi vaqisqarish kuchi oshadi. Terapevtik dozada qisqarish amplitudasiniva tezligini, katta dozalarda esa bachadon tonusini oshiradi. Shuninguchun ham oksitotsin tug'ruqni tezlashtirish maqsadida kichikdozalarda bo'lib-bo'lib yuboriladi. Homilasiz bachadonga oksitotsinta'sir etmaydi. Homilali davri origan sari bachadonning oksitotsin»ga bo'lgan sezgirligi oshib boradi. Uning ta'sirida sut bezlariningfaoliyati ham kuchayadi. Preparat venaga tomchilab yuboriladi,shunda uning ta'siri tez yuzaga chiqadi. Preparat faolligi ta'sirbirlikda (TB) belgilanadi.Oksitotsin, asosan, tug'ruqni chaqirish va tezlashtirish uchun,bundan tashqari, katta dozada tug'ruqdan keyingi qon ketishlarva bachadon atoniyasida qo"llaniladi.Dezaminooksitotsin — oksitotsinning dezaminlangan sisteinbilan birikmasi. Faolligi oksitotsindan yuqori. Preparat tabletkaholida og'iz shilliq pardasiga yoki til ostiga qo'yiladi, shimilibketguncha ushlab turiladi. Har yarim soatda preparat yana qo'yilishimumkin, tug'ruq va laktatsiyani tezlashtirish uchun ham qo'lla»niladi.Pituitrin — buzoqlarning gipofiz bezi orqa qismidan olina»digan suvli ekstrakt. Tarkibida oksitotsin va vazopressin gormonlarinisaqlaydi. Shu sababli pituitrin oksitotsinga nisbatan kuchsizroq,ammo vazopressin hisobiga qon bosimini oshiradi (qontomirlarining qisqarishi sababli). Shu tufayli qon bosimi ko'tarilganayollarga tavsiya etilmaydi.Gifototsin (Pituitrin-M), asosan, tarkibi oksitotsindan iborat.Preparat TB da dozalanadi va akusherlik-ginekologiya amaliyotidaoksitotsin kabi ishlatiladi. Teri ostiga va mushaklar orasiga yubo-riladi.Prostaglandinlar — tanada araxidon kislotadan sintezlangan,molekulasi siklopentan tuzilishli to'yinmagan yog' kislotalariqatoriga kiradi. Ular biologik faol moddalar bo`lib, ko'p fiziologikjarayonlarda qatnashadi. Hozirgi vaqtda prostaglandinlarning ko'pturlari topilgan. Ulardan prostaglandin E2 (dinoproston) va F2(dinoprost) akusherlik amaliyotida qo`llaniladi.— bachadon mushaklarining ritmik qisqarishini vatonusini oshiradi. Bachadon homilali va homilasiz bo'lishidan qat'inazar preparat ta'sir etadi. Bundan tashqari, preparat Bronx mushaklari tonusini oshiradi. Bu, ayniqsa, bronxial astmalihomiladorlarda seziladi. Dinoprost yurak ritmini va otilibChiqayotgan qon hajmini ko'paytiradi. Arterial bosimga ta'siretmaydi, hazm yo`llari harakatlarini oshiradi. O'pka tomirlarinitoraytiradi.Metildinoprost (15-metil-prostaglandin F,) miometriyga uzoqva sezilarli ta'sir etadi.Dinoproston — miometriy ritmik qisqarishlari va tonusinioshiradi, bachadon bo'ynini bo'shashtiradi. Arterial bosimnipasaytiradi. Kompensator taxikardiya beradi. O'pka tomirlari vabronxlarni kengaytiradi.Bu preparatlar tug'ruqni tezlashtirish, tibbiy abortlarda qo'l-laniladi.Nojo'ya ta'siri: dispepsiyalar, venaga yuborilganda — flebitlar.Qoramug" alkaloidlari bachadon mushaklarini asta-sekinqisqartiradi, tonusni oshiradi va bu ta'sir uzoq vaqt saqlanadi.Natijada mushaklar orasidan bachadonning shilliq qavatigao`tayotgan qon tomirlari qisqaradi va qon ketishi to'xtaydi. Shusababli bu preparatlar bola tug`ilganidan so'ng kuzatiladiganbachadonning atonik qon ketishi chog'ida qo`llaniladi. Bundantashqari, ergotamin va ergometrin alkaloidlar a-adrenoretsep-»torlarni to'sadi va qo'zg'atadi (qisman antagonistik ta'sir).Qoramug` alkaloidlari bachadon mushaklarini qisqartirib, tonusinioshiradi. Shuning uchun ham bu dorilar, asosan, bachadondanqon ketganda, xususan tug'ruqdan keyin terapevtik dozalardatavsiya etiladi. Chunki ular kichik dozada bachadonning ritmikqisqarishini kuchaytiradi. Ularni faqat yo'ldosh tushganidankeyingina qo'llash mumkin. Aks holda yo'ldoshning bachadonbo'shlig'ida ushlanib qolishi xavfi tug'i bu esa jiddiyasoratlarga sabab bo`lishi mumkin.Tug`ruqni tezlashtirish uchun qoramug' preparatlari qo'lla»nilmaydi, chunki ular miometriyning kuchli va notekis spastikqisqarishiga sabab bo`lib, bachadon bo'shlig'idan homilaningchiqishini qiyinlashtiradi, bunda asfiksiya yuz berib, bachadonyorilishi ham mumkin.Bu preparatlar uzoq vaqt qo`llanishi natijasida surunkalizaharlanish (ergotizm) ro'y berishi mumkin. Bunda talvasa tutishi,periferik qon tomirlari qisqarishi natijasida oyoqda gangrenaboshlanadi. va boshqa og`ir oqibatli o`zgarishlar kuzatiladi.Qoramug` preparatlaridan amaliyotda ergometrin maleat,metilergometrin, ergotal va ergotamin gidrotartrat qo`llaniladi.Bachadondan aon ketishiga vana avrim o'simliklardan olinadigan suyuq ekstraktlar ham qoʻllaniladi. Ular asosan hayzkoʻrish bilan bog'liq bo'lgan ko'p qon ketishida (metroragiya)beriladi. Ular tarkibidagi moddalarning ta'siri bachadon tonusiningoshishi, qon tomirlar qisqarishi va qon ivishining tezlashtirilishibilan namoyon bo`ladi. Bu guruhga, asosan, suvzamchi, toron,jag'-jag', qichitqi, bodrezak va zirkdan tayyorlangan preparatlar“misol bo`ladi. Stiptitsin (kotarnin) esa sintetik preparat bo`lib,bachadonning tonik qisqarishini oshiradi, tug'ruq va aboridankeyin bachadondan qon ketishini to'xtatish uchun tavsiya etiladi. Bu guruh preparatlar, asosan, bachadondagi B2- adreno-retseptorlarni qo'zg'atib, miometriy qisqarishini tormozlaydi. Nati»jada tug'ruq jarayoni susayadi. Shu sababli ular bevaqt, mudda»tidan oldin bo'ladigan tug'ruqni to'xtatish, homiladorlikningto'liq kechishini ta'minlash, homila chala tug`ilishining oldini olishmaqsadida qo`llaniladi.Ushbu preparatlarga fenoterol (partusisten), ritodrin vasalbutamol kiradi. Ular miometriyning qisqarishini susaytirishibilan bir qatorda boshqa a'zolardagi B2-adrenoretseptorlarni hamqo'zg'atib, bronxlarni kengaytiradi (ammo bu ta'sir izadrin ta'si»tiga qaraganda ancha sustdir), me'da-ichak peristaltikasinisusaytiradi, yurak urishini tezlashtiradi. Fenoterol enteral yo"l bilanyuborilganda ta'siri salbutamolga qaraganda tezroq boshlanadi vauzoq davom etmaydi. U venaga tomchilatib yuborilganda ta'siriancha vaqtgacha davom etadi. Ushbu ta'simi uzaytirish maqsadidapreparatning tabletkasi uzoq vaqt ichish uchun ham berilishi“mumkin.Preparatlar.Oksitotsin (Oxytocinum). Gipofizning orqa bo'lagidanajralib chiqariladigan polipeptid gormon. 1 ml (5 TB) danampulada ishlab chiqariladi. Sintetik oksitotsinning 1 ml (5 TB)598) glukozaning 500 ml ga qo'shib, venaga tomchilatib yuboriladi.Ayrim hollarda oksitotsin muskullar orasiga yuboriladiDezaminooksitotsin (Desaminooxytocinum). 50 TB dan.tabletka holida ishlab chiqariladi. Og'iz shilliq pardasiga yoki tilostiga qo'yiladi.Pituitrin (Pituitrinum). Gipofizning gormonal preparati. 1ml (5 TB) dan ampulada ishlab chiqariladi. 0,25 ml teri ostigayoki mushak orasiga 15—30 min (4—6 marta) 596li glukozaning 500 ml ga 1 ml qo'shib venaga tomchilatib yuboriladi.Gifototsin (Hyphotocinum) gipofizning vazopressindantozalangan gormoni. Pituitringa o'xshab ishlab chiqariladi vaqo'llaniladi.Prostenon (Prostenonum). Prostaglandin E2. 0,19olispirtli eritmasi 1 ml dan ampulada ishlab chiqariladi. Natriyxloridning 500 ml izotonik eritmasiga 1 ml qo'shib venagatomchilatib yuboriladi.Metilergometrin (Methylergometrinum). 0,0296 li eritmasi1 ml dan ampulada ishlab chiqariladi. 409eli glukoza eritmasining20 ml ga 0,—29li eritmadan 0,25—1 ml qo'shib, mushak orasigayoki venaga yuboriladi.Ergometrin maleat (Ergometrini maleas), 0,0002 g dan.tabletka shaklida, 0,0296li eritmasi 1 ml dan ampulada ishlabchiqariladi. 1—2 tabletkadan ichish uchun beriladi, 0,0296li erit»masi 0,5—1 ml dan teri ostiga va mushak orasiga yuboriladi.Ergotamin gidrotartrat (Ergotamini hydrotartras).0,001 g dan drajeda, 10 ml dan fakonda ishlab chiqariladi. 1drajedan yoki eritmasi 10—20 tomchidan kuniga 2—3 marta ichishuchun, 0,5 yoki 1 ampula teri ostiga va mushak orasiga yuboriladi.Kotarnin xlorid (Cotarnini chloridum). 0,05 g dantabletka shaklida ishlab chiqariladi. 1 tabletkadan kuniga 3 martaichish uchun beriladi. Yuqori dozasi 0,1 g, bir kecha-kunduz»121 —0,3 в.Qoraqand bargining nastoykasi (Tinctura Berberis).1:5 nisbatda 4096 li spirtli ajratma. 50 ml dan flakonda ishlabchiqariladi. 30—40 tomchidan kuniga 2—3 marta ichiladi.Jag'-jag' o`ti (Capselia bursa pastoris). Tarkibida Kvitamini, atsetilxolin, xolin, kaliy tuzlari, organik kislotalarsaqlaydi. Suyuq ekstrakti 25ml dan flakonda ishlab chiqariladi.20—25 tomchidan kuniga 2—3 marta ichiladi. Damlamasi (10,0—200 ml) 1 osh qoshiqda kuniga 2—3 marta ichiladi.Partusisten (Partusisten). Fenoterol gidrobromid. 0,005 gdan tabletka shaklida, 0,0005 g dan ampulada ishlab chiqariladi.1 tabletkadan har 2—3 soatda, bir kecha-kunduzda 40 mg gachaichish uchun beriladi, 59eli glukozaning 250—500 ml da 0,5 mgpreparatni eritib, venaga tomchilab yuboriladi.

Buxoro 2021