Referat mavzu: Axborot texnologiyasining rivojlanish tarixi Bajardi: Mamasharipov Eldor Guruh: 1-mek-22 Toshkent 2023

Ichki omillar - axborotning paydo bo`lishi, turlari, xossalari, amallarni bajarish (uzatish, saqlash, qabul qilish, yig`ish, o`zgartirish, qayta ishlash) bo`lsa;
Tashqi omillar – texnik vositalar orqali axborotlar bilan turli vazifalarni amalga oshirishdan iborat.
Kompyuter imkoniyatlarining takomillashuvi hamda ishlab chiqarish va hayotning turli sohalariga jadal tarzda kirib borishi informatika fanining bir necha bor tubdan yangilanishiga olib kelmoqda. Hozirgi kunda kompyuter va dasturiy ta`minotlariga muayyan bilim va ko`nikmalar majmuasini belgilash imkonini beradi. Bu yo`sindagi majburiylik, kompyuter va unga ulanadigan qurilmalar majmuasi hamda mavjud amaliy dasturlar katta bo`lgani uchun bir kishi tomonidan to`laqonli o`zlashtirilishi nihoyatda mushkul masala hisoblanadi.
Axborot sifatlari qatoriga o`rganilayotgan narsa yoki hodisani to`liq ifodalashni, qimmatligi, ishonchli bo`lishini kiritish mumkin.
Axborot ikki turli, ya`ni uzluksiz va uzilishli bo`lishi mumkin.
Har qanday sohada faoliyat yuritayotgan mutaxassislar kundalik hayotida axborotni yig`ishi, saqlashi, uzatishi, o`zgartirishi hamda qayta ishlashi kerak.
Axborot texnologiyalarning o`ziga xos xususiyatlari.
Axborotlashtirish bo`yicha bosh boshqarma (Boshaxbor) tuzildi.
1994 yil dekabrida O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining O`zbekiston Respublikasining axborotlashtirish konsepsiyasini qabul qildi. Ushbu Konsepsiyaning asosiy maqsadi va unda qo`yilgan masalalar quyidagilardan iborat:

• 
  milliy axborot- hisoblash tarmog`ini yaratish;
  
• 
  axborotlarga tovar sifatida yondashishning iqtisodiy, huquqiy va me`yoriy hujjatlarini yuritish;
  
• 
  axborotlarni qayta ishlashda jahon standartlariga rioya qilish;
  
• 
  informatika industriyasini yaratish va rivojlantirish;
  
• 
  axborotlar texnologiyasi sohasidagi fundamental tadiodlarni rag`batlantirish va qo`llab-quvvatlash;
  
• 
  informatika vositalaridan foydalanuvchilarni tayyorlash tizimini muvoffiqlashtirish.
  

Konsepsiyaning asosiy oidalari hisobga olingan “O`zbekiston Respublikasining axborotlashtirish dasturi” ishlab chiqildi, u uch masadli dasturni o`z ichiga oladi:
a) milliy axborot- hisoblash tarmog`i;
b) EHMning matematik va dasturiy ta`minlash;
v) shaxsiy komppyuter.

Xulosa
20-asrning so'nggi o'n yilliklarida kompyuterlar tezligini va qayta ishlanadigan va saqlanadigan ma'lumotlarning hajmini ko'paytirdi.

1965 yilda Intel korporatsiyasi asoschilaridan biri, kompyuter integral mikrosxemalari etakchisi - "mikrosxemalar" Gordon Mur ulardagi tranzistorlar soni yiliga ikki baravar ko'payishini taklif qildi. Keyingi 10 yil ichida ushbu bashorat ro'yobga chiqdi va keyinchalik u bu raqam har 2 yilda ikki baravar ko'payadi deb taxmin qildi. Darhaqiqat, har 18 oyda mikroprotsessorlarda tranzistorlar soni ikki baravar ko'payadi. Endi kompyuter olimlari ushbu tendentsiyani Mur qonuni deb atashmoqda. Xuddi shunday naqsh ham tezkor xotira qurilmalari va axborotni saqlash qurilmalarini ishlab chiqish va ishlab chiqarishda kuzatiladi. Dasturiy ta'minotning rivojlanishi orqada qolmadi, bu holda umuman shaxsiy kompyuterni va avvalambor foydalanuvchi va shaxsiy kompyuter o'rtasidagi o'zaro aloqani ta'minlaydigan operatsion tizimlardan foydalanish mumkin emas.
So'nggi yillarda shaxsiy kompyuterda matn va grafikalarni ovozli va kinofilmlar bilan birlashtirish mumkin bo'ldi. Ushbu texnologiya "multimedia" deb nomlanadi. Ushbu multimedia kompyuterlari saqlash vositasi sifatida optik CD-ROMlardan (kompakt diskda o'qiladigan xotira) foydalanadi. Tashqi tomondan, ular pleyerlarda va musiqa markazlarida ishlatiladigan audio kompakt-disklardan farq qilmaydi. Portativ shaxsiy kompyuterlardan tashqari, superkompyuterlar fan va texnika sohasidagi murakkab muammolarni - ob-havo va zilzila bashoratlarini, raketalar va samolyotlarning hisob-kitoblarini, yadroviy reaktsiyalarni hal qilish va insonning genetik kodini hal qilish uchun yaratilmoqda. Ular parallel hisoblashni amalga oshiradigan bir necha o'ndan o'nlab mikroprotsessorlardan foydalanadilar.
Foydalanilgan adabiyotlar
1. Arkadiy Chastikov, "Kompyuter dunyosining me'morlari", BHV-Peterburg, 2002 y
3. Vitaliy Leontiev, "Shaxsiy kompyuterning eng yangi entsiklopediyasi 2005", OLMA-PRESS Education, 2005
4. Polunov YL, "Abakusdan kompyutergacha: odamlar va mashinalarning taqdiri", Russian Edition, 2004 y.
5. Malinovskiy B.N., "Shaxslarda hisoblash texnologiyasining tarixi", Kiev, 1995 y
6. Emelyanov SV, "Axborot texnologiyalari va hisoblash tizimlari", Tahririyat URSS, 2004 y.
7. Ugrinovich N.D. "Informatika va axborot texnologiyalari", BINOM. Bilim laboratoriyasi, 2003 y
8. www.ziyo.net
9. https://uz.wikipedia.org/wiki/Axborot_texnologiyalari