Referat Mavzu: Mini texnologik tizimlarni amaliyotga tadbiq etish Bajardi: Muzaffarov Sarvar Tekshirdi: Sobirova M. Yangiyer 2023

O'simliklardan yog’ olishda qo'llaniladigan mini texnologik tizimlar
O'simliklardan yog’ olishda qo'llaniladigan mini-texnologik tizimlar o'simlik materiallaridan yog’ ajratib oladigan kichik hajmdagi uskunalardir. Ushbu tizimlar odatda o'simliklardan moy olish uchun presslash, erituvchi ekstraktsiya va sovuq presslash kabi turli usullardan foydalanadi.

O'simliklardan yog’ olishda turli xil mini-texnologik tizimlar qo'llaniladi, jumladan:

Mexanik presslar: Bu urug'lar moyni presslash uchun ishlatiladi. Ular moyni chiqarish uchun o'simlik urug’lariga bosim o'tkazish orqali ishlaydi. Masalan, vintli presslar va gidravlik presslar.

Solventli ekstraktsiya tizimlari: Bu tizimlar o'simlik urug’laridan moy olish uchun geksan kabi erituvchilardan foydalanadi. Erituvchi o'simlik moddasi bilan aralashtiriladi va moy distillash yoki bug'lanish yordamida erituvchidan ajratiladi.

Sovuq presslash: Bu usul issiqlik yoki kimyoviy moddalardan foydalanmasdan o'simlik materialini bosishni o'z ichiga oladi. Odatda zaytun va avakado kabi mevalardan yog' olish uchun ishlatiladi.

O'simliklardan yog’ olishda qo'llaniladigan mini-texnologik tizimlarning afzalliklari quyidagilardan iborat:

Tejamkorlik: Mini-texnologik tizimlar odatda yirik yog’ olish uskunalariga qaraganda arzonroq bo'lib, ularni kichik ishlab chiqaruvchilar uchun qulayroq qiladi.

Yog ' hosildorligi yuqori: Mini-texnologik tizimlar o'simlik urug’dan ko'proq miqdordagi yog'ni olishi mumkin, bu esa an'anaviy olish usullariga nisbatan yuqori yog’ rentabelligiga olib keladi.
Moslashuvchanlik: Mini-texnologik tizimlar turli xil o'simlik materiallarini qayta ishlashlari mumkin, bu ularni o'simlik materialining ma'lum bir turiga kirish imkoniga ega bo'lmagan kichik ishlab chiqaruvchilar uchun ideal qiladi.
O'simliklardan neft olishda qo'llaniladigan mini-texnologik tizimlarning kamchiliklariga quyidagilar kiradi:

Kamroq samaradorlik: mini-texnologik tizimlar katta hajmdagi neft qazib olish uskunalari bilan solishtirganda unchalik samarali emas, buning natijasida vaqt birligida yog’ unumdorligi pasayadi.

Cheklangan quvvat: Mini-texnologik tizimlar cheklangan quvvatga ega va ulardan foydalanish katta hajmdagi ishlab chiqarish uchun mos kelmasligi mumkin.
Xavfsizlik masalalari: Ba'zi mini-texnologik tizimlar yog’ olish uchun erituvchilardan foydalanadi, ular to'g'ri ishlatilmasa, xavfli bo'lishi mumkin.
Yog 'olish uchun mini-texnologik tizimlarda keng qo'llaniladigan o'simliklar urug'lar, yong'oqlar va mevalarni o'z ichiga oladi. Eng keng tarqalgan o'simliklardan ba'zilari quyidagilardan iborat:

Urug'lar: kungaboqar, kunjut, qovoq, zig'ir urug'i va xantal urug'lari odatda moy olish uchun mini-texnologik tizimlarda qo'llaniladi.
Yong'oqlar: bodom, yong'oq, findiq va makadamiya yong'oqlari moy olish uchun mini-texnologik tizimlarda mashhur.
Mevalar: Zaytun, avakado va hindiston yong'og'i odatda moy olish uchun mini-texnologik tizimlarda qo'llaniladi.

Asosiy yog’ ishlab chiqarish sanoatidan o'simliklardan yog’ olishda qo'llaniladigan mini-texnologik tizimlarning afzalliklari va kamchiliklari

Asosiy neft ishlab chiqarish sanoatida zavodlardan neft olishda qo'llaniladigan mini-texnologik tizimlarning afzalliklari quyidagilardan iborat:

Pastroq ishlab chiqarish xarajatlari: mini-texnologik tizimlar, odatda, yirik yog’ qazib olish uskunalari bilan solishtirganda, sotib olish va texnik xizmat ko'rsatish uchun arzonroqdir.

Yuqori sifatli yog ': Mini-texnologik tizimlar an'anaviy ekstraksiya usullari bilan solishtirganda yuqori tozalik va yaxshi sensorli xususiyatlarga ega yog’ olishi mumkin, bu esa yanada sifatli yog'ga olib keladi.

Samaradorlikni oshirish: Mini-texnologik tizimlar o'simlik materiallaridan neftni samaraliroq olishi mumkin, bu esa vaqt birligida yuqori yog’ hosildorligini ta'minlaydi.

Moslashuvchanlikni oshirish: Mini-texnologik tizimlar turli xil o'simlik materiallarini qayta ishlash uchun ishlatilishi mumkin, bu ishlab chiqaruvchilarga o'zgaruvchan bozor talablariga moslashishga imkon beradi.

Asosiy yog’ ishlab chiqarish sanoatida zavodlardan yog’ olishda qo'llaniladigan mini-texnologik tizimlarning kamchiliklari quyidagilardan iborat:

Cheklangan quvvat: Mini-texnologik tizimlar cheklangan quvvatga ega va ulardan foydalanish katta hajmdagi ishlab chiqarish uchun mos kelmasligi mumkin.

Mehnatga bo'lgan talabning ortishi: mini-texnologik tizimlar yirik neft qazib olish uskunalariga nisbatan ko'proq qo'l mehnatini talab qiladi, bu esa mehnat xarajatlarini oshiradi.

Xavfsizlik masalalari: Ba'zi mini-texnologik tizimlar yog’ qazib olish uchun erituvchilardan foydalanadi, ular to'g'ri ishlatilmasa, xavfli bo'lishi mumkin.

Masshtabni kengaytirishda qiyinchilik: mini-texnologik tizimlardan foydalangan holda ishlab chiqarish jarayonini kengaytirish qiyin bo'lishi mumkin, chunki bu uskunalar va infratuzilmaga katta sarmoyalarni talab qiladi.

Xulosa qilib aytadigan bo'lsak, zavodlardan yog’ olishda qo'llaniladigan mini-texnologik tizimlar arzon narxlar, yuqori sifatli moy va samaradorlikni oshirish kabi bir qator afzalliklarni taqdim etsa-da, ularning cheklangan quvvati va ortib borayotgan mehnat talablari ularni keng ko'lamli ishlab chiqarish uchun kamroq moslashtirishi mumkin. asosiy yog’ ishlab chiqarish sanoatida. Bundan tashqari, ba'zi mini-texnologik tizimlarda erituvchilardan foydalanish xavfsizlikka tahdid solishi mumkin va bu tizimlar yordamida ishlab chiqarish jarayonini kengaytirish qiyin bo'lishi mumkin.
Mini-texnologik tizimlar orqali yog’ qazib olish uchun keng qo'llaniladigan o'simliklardan ba'zilari:

Urug'lar: Urug'lar umumiy yog' manbai bo'lib, mini-texnologik tizimlar bilan ko'plab turli xil urug'lardan foydalanish mumkin. Eng ko'p ishlatiladigan urug'lardan ba'zilari kungaboqar urug'lari, kunjut urug'lari, qovoq urug'lari, zig'ir urug'lari va xantal urug'larini o'z ichiga oladi.

Yong'oqlar: yong'oqlar ham mashhur yog' manbai bo'lib, mini-texnologik tizimlar bilan ko'plab turli xil yong'oqlardan foydalanish mumkin. Eng ko'p ishlatiladigan yong'oqlardan ba'zilari bodom, yong'oq, findiq va makadamiya yong'oqlarini o'z ichiga oladi.

Mevalar: Ba'zi mevalar, shuningdek, mini-texnologik tizimlar yordamida yog'ni olish uchun ham keng qo'llaniladi. Masalan, zaytun, avakado va hindiston yong'og'i.

Don: Ba'zi donalar mini-texnologik tizimlar yordamida neft olish uchun ham ishlatilishi mumkin. Masalan, guruch kepagi va bug'doy urug'i.

Gullar: atirgul va yasemin kabi ba'zi gullardan mini-texnologik tizimlar yordamida efir moylarini olish uchun ham foydalanish mumkin.

Umuman olganda, o'simliklardan neft olishda qo'llaniladigan mini-texnologik tizimlar turli xil o'simlik materiallari bilan ishlatilishi mumkin, bu ularni neft qazib olishning ko'p qirrali variantiga aylantiradi. Amaldagi o'ziga xos o'simlik materiallari kerakli yog'ga va moydan maqsadli foydalanishga bog'liq bo'ladi.

Xulosa.
Xulosa qilib aytadigan bo'lsak, asosiy yog’ ishlab chiqarish sanoatida zavodlardan yog’ olishda mini-texnologik tizimlardan foydalaniladi. Ushbu tizimlar arzon narxlar, yuqori sifatli moy va samaradorlikni oshirish kabi bir qator afzalliklarni taklif etadi. Shu bilan birga, ularning ayrim kamchiliklari ham bor, jumladan, cheklangan quvvat, ortib borayotgan mehnat talablari, xavfsizlik muammolari va ishlab chiqarish jarayonini kengaytirishdagi qiyinchiliklar. Mini-texnologik tizimlar moydan foydalanish maqsadiga qarab turli xil o'simlik materiallari, jumladan urug'lar, yong'oqlar, mevalar, donalar va gullar bilan qo'llanilishi mumkin. Umuman olganda, mini-texnologik tizimlar neft qazib olishning ko'p qirrali variantidir, ammo ularning yaroqliligi ishlab chiqaruvchining o'ziga xos ehtiyojlariga va neftdan maqsadli foydalanishga bog'liq bo'ladi.

Foydalanilgan adabiyotlar: