Referati topshirdi S. Rahimov Qabul qildi Maniyozov O. A


Download 89.39 Kb.
Sana18.06.2023
Hajmi89.39 Kb.
#1582838
TuriReferat
Bog'liq
Рахимов С. Реферат 1


MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
FARG’ONA FILIALI KOMPYUTER INJINIRING FAKULTETI KOMPYUTER INJINIRING YO’NALISHI 714-21 GURUH TALABASI
RAHIMOV SARDORNING

Extimollik va statistika fanidan

Tovar, mahsulot va xizmatlarga bo'lgan talab funksiyasini qurish mavzusida
tayyorlagan


REFERATI

Topshirdi S.Rahimov


Qabul qildi Maniyozov O.A

REJA:
1. Mavzu yuzasidan vazifa.


2. Jarayonlar va tenglamalar
3. Xulosa
4. Foydalanilgan adabiyotlar

Vazifa: Faraz qilaylik orzu qilib yurgan biznesingiz uchun yetarlicha mablag‘iz bor. Har bir talaba orzularidagi virtual zavod, fabrika qurib isteʼmolchilarni qiziqtiradigan mahsulot ishlab chiqarish, yoki biror bir xizmat turi taklif qilish vazifasi qoʻyiladi. Quyidagi savollarga javob topilsin:


Olingan soʻrovnoma maʼlumotlari boʻyicha talabni bahoga nisbatan bogʻliqligi funksiyasini quramiz. Bumisolimda men "kindls’’ Smart kitobi berildi va unga 70,50,100,150,200,250,300 dollar narxlar qo’yildi.




№ , i

Baho, pi

Ni

Talab, D(pi)

Foyda


Foyda


Foyda


1

2

3

4

5

6

7

1

50

12

50

1000

750

500

2

70

3

38

1520

1330

1140

3

100

6

35

2450

2275

2100

4

150

11

29

3480

3335

3190

5

200

5

18

3060

2970

2880

6

250

7

13

2860

2795

2730

7

300

6

6

1620

1590

1560




Foyda


Foyda


Foyda


Foyda


Foyda


250

0

-2000

-2500

-3500

950

760

-760

-1140

-1900

1925

1750

350

0

-700

3045

2900

1740

1450

870

2790

2700

1980

1800

1440

2665

2600

2080

1950

1690

1530

1500

1260

1200

1080


x

y

X*x

x*y

Y*y

1

50

50

2500

2500

2500

2

70

38

4900

2660

1444

3

100

35

10000

3500

1225

4

150

29

22500

4350

841

5

200

18

40000

3600

324

6

250

13

62500

3250

169

7

300

6

90000

1800

36

yig'indi

1120

189

232400

21660

6539

o'rtacha

160

27

33200

3094.286

934.1429

Aytaylik bitta smart kitobni ishlab chiqarishdagi sarf-xarajat 30 dollar tashkil qilsin. Hozirgina talab funksiyasi topilgan bozorda ushbu kitobni qanday bahoda sotish lozim? Buning uchun har bir kitobdan olingan daromadni talab qilingan darsliklar soni ga koʻpaytiramiz. Natijada har bir darslik uchun baho 50 dollar qilib belgilanganda kelib chiqadigan foydani aniqlaymiz huddi shu tarzda boshqa ustunlar uchun ham foydani hisoblab chiqamiz.Natijada shuni ko’rish mumkinki qachoon narx 150 dollar bo’lganda biz maksimal foydaga erishamiz sarf xarajatlar 90 dollar bo’lgunga qadar.Undan so’ng esa xarajatlar 50 dollardan oshganda biz maksimal foydaga mahsulotni 250 dollardan sotib erisha olamiz va bunda biz 13 dona mahsulot ishlab chiqarishimiz optimal ishlab chiqarish bo’ladi.


Chiziqli regressiya tenglamasi ni qurish uchun, noma’lum va parametrlar topish formulalari quyidagicha:
; =-0,16
Juft chiziqli regressiyada determinatsiya koeffitsiyenti - juft chiziqli korryelyatsiya koeffitsiyenti kvadratiga teng.

Chiziqli juft korrelyatsiya koeffitsiyenti – y va x belgilar oʻrtasidagi chiziqli bogʻliqlik zichligi koʻrsatkichidir.

y = -0.1613x + 52.805
- natijaning oʻrtacha kvadratik chetlanishi
,



Turli xil sarf-xarajatlarda maksimal daromad optimal ishlab chiqarish, potensial isteʼmolchilar soni quyidagicha jadvalda keltirilgan.



Sarf-xarajatlar

30

35

40

45

50

90

100

120

Optimal ishlab chiqarish

29

29

29

29

29

13

13

13

Baho

150

150

150

150

150

250

250

250

Jadvaldan koʻrinib turibdiki sarf-xarajatlarning oshib borishi bilan optimal ishlab chiqarish kerak boʻlgan kitoblar soni kamayapti va har bir kitobning bahosi ortib borayapti. Sarf xarajatning 5 dollarga soʻmga oʻzgarishi, kitobni bahosini oʻzgarishiga olib kelishi ham, olib kelmasligi ham mumkin. Talab funksiyasini mikrostrukturasi shunda namoyon boʻladiki – bahono kattaroq miqdorda oʻzgarishi, isteʼmolchilarning juda katta guruhlarini sotib olishdan voz kechishiga olib kelishi mumkin, bu esa foydaning kamayishiga olib keladi.
Shuning uchun ham ishlab chiqaruvchi uchun soliqlarning oshirilishi natijasida tovar narxining oshirilishi, ishlab chiqaruvchi hamma yukni isteʼmolchiga tashlaydi deyish notoʻgʻri fikr. Ishlab chiqaruvchi ham talabni kamayishi, ishlab chiqarilgan mahsulot hajmini kamayishi hisobiga zarar koʻradi. Iqtisodiyot nazariyasiga qonunlariga koʻra soliq oshirilishi oqibatlarini ishlab chiqaruvchi ham, isteʼmolchilar ham boʻlib olishadi.

Xulosa
Shunday qilib sarf-xarajatlar inflyatsiyasi iqtisodiyotga taʼsiri aynan mana shunday. Shuni taʻkidlash lozimki bozor tuzilmalari barcha isteʼmolchilarni qondirish imkoniyatiga ega emaslar, chunki bu foydali emas. 50 ta soʻrov oʻtqazilgan isteʼmolchilardan faqat 29 tasi 58% gina minimal sarf-xarajatlar boʻlgandagina ushbu darslikni sotib olish imkoniyatiga ega boʻlar ekanlar. Agar jamiyat barcha fuqarolarni biror narsa bilan taʼminlashni xoxlasa, u holda uni tekinga tarqatish lozim, masalan maktablarda oʻquv darsliklari tekin tarqatilganidek.



ADABIYOTLAR
1. Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. T.: “Ma’naviyat”. 2008. -176 b. 2. Karimov I.A. Jahon moliyaviy – iqtisodiy inqirozi, O’zbekiston sharoitida uni bartaraf etishning yo’llari va choralari. T.: ”O’zbekiston”. 2009.-56 b. 3. I.A.Karimov «Mamlakatimizni modernizasiya qilish va kuchli fuqarolik jamiyati barpo etish – ustuvor maqsadimizdir». «Asosiy vazifamiz – Vatanimiz taraqqiyoti va xalqimiz farovonligini yanada yuksaltirishdir» nomli ma’ruzalarini o’rganish bo’yicha. O’quv-uslubiy majmua. – Toshkent: Iqtisodiyot. - 2010. – 340 bet. 4. Гурман В.Е Tеории вероятностей и математической статистике. М.: Высщая школа, 2003. 5. Yaxshiboyev M.U.,Xamrayev A..Ehtimollar nazariyasi va matematik statistikadan misol va masalalar to’plami, 3-qism. 2014. 6. Yaxshiboyev M.U. Ehtimollar nazariyasi va matematik statistikadan ma’ruzalar kursi. TATU SF. Samarqand, 2014. 7. Смайли Джон. Учимся программировать на С++ вместе с Джоном Смайли. –СПб: ООО «ДиаСофтЮП», 2003.-560с. 8. Прата Стивен. Язык программирования С++. Лекции и упражнения. Учебник; Пер. с англ. – СПБ .; ООО «ДиаСофтЮП», 2005. – 1104 с. 9. Soatov Yo.U. Oliy matematika. 2-jild, T.: “O’qituvchi”, 1994. 10.Sirojiddinov S. X., Mamatov M.M. Ehtimollar nazariyasi va matematik statistika. T.: “O’qituvchi”, 1980. 11.Gmurman V.Ye. Ehtimollar nazariyasi va matematik statistikadan masalalar yechishga doir qo’llanma. T.: “O’qituvchi”, 1980. 12. Mashrabboyev A., Raxmonov A., Jalilov B. «Ehtimollar nazariyasi va matematik statistika» fanidan (Ma’ruzalar matni). Namangan muxandislik- 46 iqtisodiyot instituti. 2005 . 13. Matematicheskiy paket Maple V Realease 4: Rukovodstvo polzovatelya. G.V. Proxorov i dr. Kaluga, Oblizdat, 1998. 14. Axtyamov A.M. Matematika dlya sosiologov i ekonomistov. Moskva.FIZMATLIT. 2006 462 s. 15. Aholini va xududlarni favqulodda vaziyatlardan himoyalash, O’quv qo’llanma, GSCHS, Toshkent, 2003. 16.Fuqaro muhofazasi me’yorlari va qoidalari SNiP ITM GZ -93, 1993. 17.Hayot faoliyati xavfsizligi. A.Kudratov, T. Ganiyev va boshqalar. Toshkent, Aloqachi, 2005 Elektron resurslari 1. www.ziyo.net.uz; 2. www.tuit.uz; 3. www.math.uz; 4. www.bilim.uz; 5. www.gov.uz; 6. www.oliymat_tdtu@mail.ru; 7. www.buhgalt.ru. 47
Download 89.39 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling