Reja ґ Diqqat haqida tushuncha

Diqqatning ko’chuvchanligi odamning diqqati har doim bir narsadan ikkinchi bir 
narsaga, bir faoliyatdan ikkinchi faoliyatga ko’chib turadi. Diqqatning ana shunday 
xususiyatini diqqatning ko’chuvchanligi deb yuritiladi. Diqqatning ko’chuvchanligi 
diqqatning bo ’ lunuvchanligi bilan bog ’ liq xususiyatdir . Yuqorida aytib
o’tganimizdek, diqqatning ayni bir vaqtda birdaniga bir necha narsaga qaratilishi, 
ya'ni diqqatning bo’linishi o’z mohiyati jihatidan diqqatning bir narsadan ikkinchi 
narsaga juda tez ko ’ chishidan iboratdir . Ana shu jihatdan olganda diqqatning
ko’chuvchanlik xususiyati juda ko’p faoliyat va uning turlari uchun zarur bo’lgan 
xususiyatdir. Masalan, hikoya o’qib berish mashg’ulotida bolalar o’z diqqatlarini 
hikoya eshitishdan surat ko’rishga, undan so’ng yana eshitishga bemalol ko’chira 
olishlari kerak. Agar maktab o’quvchilariga nisbatan oladigan bo’lsak, o’quvchilar 
o’z diqqatlarini bir dars predmetidan boshqa bir dars predmetiga bemalol ko’chira 
olishlari kerak. Aks holda o’quvchilar o’tgan dars ta'sirida o’tirib, yangi darsning 
mazmunini sifatli o’zlashtira olmaydilar. 

---

Diqqatning buzilishi 
ґ
Diqqat xususiyatlarini o ‘rganishda parishonxotirlik haqidagi masala muhim
ahamiyat kasb etadi. Parishonxotirlik deb, odatda, ikki turlicha hodisaga aytiladi.
Birinchidan, ko‘p hollarda parishonxotirlik deb, insonning atrofidagilarga e’tibor
bermasdan , ishga haddan tashqari berilib ketishining natijasiga aytiladi .
Parishonxotirlikning bu turi u yoki bu faoliyatda kuchli jamlanganlik natijasida
yuzaga kelganligi sababli soxta parishonxotirlik deb ataladi.
ґ
Parishonxotirlikning umuman boshqa bir turi inson diqqatini hech bir narsada
uzoq vaqt jamlay olmagan vaziyatda, hech birida ushlanib qolmasdan, muntazam
ravishda bir ob ’ektdan ikkinchisiga yoki bir hodisadan ikkinchisiga
o ‘tib
turishida kuzatiladi . Parishonxotirlikning bu turi haqiqiy parishonxotirlik deb
ataladi. Haqiqiy parishonxotirlikdan aziyat chekuvchi insonning ixtiyoriy diqqati
o‘ta beqarorligi va chalg‘ib turishi bilan farqlanadi.

---