Reja 1 Meyoz fazalari va ularning xususiyatlari

Meyozning biologik ahamiyati
Ibadullayev Shahzod; 205 guruh talabasi Genitika va genomika asoslari fanidan Mustaqil ish slaydi
REJA
1
Meyoz fazalari va ularning xususiyatlari
2
Meyoz nima?
3
Jarayonning biologik ahamiyat
Meyoz fazalari va ularning xususiyatlari
Meyozning biologik ahamiyati jinsiy jarayon mavjud bo'lganda xromosomalar sonining barqarorligini saqlashdan iborat. Bundan tashqari, o'tish natijasida rekombinatsiya paydo bo'ladi, xromosomalarda naslga moyillikning yangi kombinatsiyalari paydo bo'ladi. Meyoz, shuningdek, keyingi urug'lantirish paytida irsiy moyillikning yangi kombinatsiyalari paydo bo'lishida kombinativ o'zgaruvchanlikni ta'minlaydi.
Mayoz hayvonlarda jinsiy hujayralar (gametalar) va o'simliklarda sporalar hosil bo'lishining asosini tashkil etadi. Jinsiy ko'payish va naslning kombinativ o'zgaruvchanligini ta'minlaydi
MEIOSIS (yunon tilidan. Meiosis - pasayish) - hujayraning bo'linish usuli, buning natijasida qiz hujayralarida xromosomalar sonining kamayishi (kamayishi); jinsiy hujayralar hosil bo'lishidagi asosiy bo'g'in. Meyoz paytida bitta diploid hujayra (xromosomalarning 2 to'plamini o'z ichiga oladi), ketma-ket ikkita bo'linishdan so'ng, 4 gaploid (bitta xromosomalar to'plamini o'z ichiga oladi) jinsiy hujayralarni hosil qiladi. Erkak va ayol jinsiy hujayralarining birlashishi bilan xromosomalarning diploid to'plami tiklanadi.
Meyoz - bu yangi zigota hosil qilish uchun birlashadigan organizmning jinsiy hujayralarini (sperma yoki tuxum) hosil qiladi. Gametalarda normal miqdordagi xromosomalarning yarmi yoki somatik hujayra bajaradigan DNK zanjirlari mavjud. Shunday qilib, ulardan ikkitasi yangi organizmga aylanadigan yangi zigota hosil qilish uchun birlashishi kerak.
Jinsiy yo'l bilan ko'payadigan organizmlarda jinsiy hujayralar faqat mayoz bilan hosil bo'ladi, mitoz emas. Hujayra tsikli va mayoz jarayoni davomida jinsiy hujayralar nafaqat diploiddan gaploidga (har bir jinsiy hujayrada DNKning yarmi) o'tibgina qolmay, balki ularda ham "DNK rekombinatsiyasi" deb nomlangan "o'zaro faoliyat" hodisalari mavjud.
Bundan tashqari, ishlab chiqarilgan har bir jinsiy hujayralar noyob va xilma-xil bo'lib, genetik jihatdan turli xil keyingi avlodni hosil qiladi.
Mitoz va meyozning ahamiyati shundan iboratki, mayoz keyinchalik ko'payish uchun imkon berish uchun organizmning o'sishi va rivojlanishiga imkon beradigan bo'lsa, mayoz ko'payish imkoniyatini yaratadigan jinsiy hujayralarni yaratadi.
Masalan, mayoz orqali jinsiy hujayralar hosil qiluvchi jinsiy organlar mitozga uchragan va hujayra tsiklidan o'tgan hujayralar tomonidan qurilgan. Shunday qilib, bu organizmlarda mayoz faqat mumkin, chunki mitoz hujayralarni meozga olib boradigan organlarni yaratdi. Mayozni davom ettirishda mitozning yana bir muhim omili shundaki, gametalar hosil qilish uchun mayozga uchragan hujayralar mitoz ostida ham bo'lishi mumkin. Ushbu hujayralar o'zlarining ko'proq nusxalarini olishlari uchun oldin mitozga uchraydi. Ularning nusxalari qancha ko'p bo'lsa, keyinchalik gametalar paydo bo'lishi mumkin. Erkaklarda bu hujayralar spermatogonia deb ataladi. Ayollarda ular oogonia (oh-oh-go-tiz-uh) deb nomlanadi. Spermatogoniyaning mitozi - bu erkak keksayganda ham sperma hosil qilishi. Bundan tashqari, ayol tug'ilishigacha 400000 tuxumga ega.