Reja: C++dasturlash tili alfaviti, kalit so'zlar

Mutaxassislik masalalarini yechishda chiziqli,tarmoqlanuvchi algoritmlar yordamida dasturlash
Reja:
1.C++dasturlash tili alfaviti, kalit so'zlar
2.Chiziqli algoritmlarni dasturlash
2.Tarmoqlanuvchi algoritmlarni dasturlash

Foydalaniladigan adabiyotlar:
1.Абдуллаев З.С., Мирзаев С.С.,Шодмонова Г.,ШaмсиддиHOB Н.Б. “Информатика ва ахборот технологиялари” Укув кўлланма. Ташкент 2012.
2.“C++ dasturlash tili asoslari” fanidan uslubiy qo'llanma. TIQXMMI. 2018.6-39-betlar.
3.Z.C.Abdullaev,M.Yusupov, B.Raxmankulova, Sh.Aynakulov “Amaliy axborot texnologiyalari”, Tashkent. 2019. 317b.
4.ШмидсKий Я.К.ПporpaммиpоBаHия на языке C++: Самоучитель. Учебное пособие, М.: Диалектика. 2004,361 c.
5.ЛуисД. СиC++. Справочник.. М: Бином, 1997.
6.B.J.Boltaev, A.R.Azamatov, A.D.Raximov va boshqalar. “C++ dasturlash tili asoslari” Amaliy qo'llanma. Nazariya,masalalar, mulohazalar,yechimlar,tavsiyalar. Toshkent. 17-114-betlar.

Algoritm
Al-Xorazmiy
lotincha
Muxammad Muso Al-Xorazmiy X asrda
o'nlik sanoq sistemasi
Yevropa
qoidalar tarjimasi
“Al-Xorazmiy aytadiki”




















Algoritm

Ma'lumotlarni kiritish operatori:
cin>>1-o`zgaruvchi>>2-o`zgaruvchi>>...>>n-o`zgaruvchi; Misol: cin>>x>>y;
Ma'lumotlarni chiqarish operatori:
Cout<<1-o`zgaruvchi<<2-o`zgaruvchi<<...<Misol: cout<O'zlashtirish operatori:
O`zgaruvchi=ifoda;
Misol:y=sqrt(x)+pow(2,x)

C++ dasturi tuzilishi:
#include
using namespace std;
int main()
dastur tanasi

Chiziqli algoritmga misol.
Masala: Elektr zanjiridagi iste'molchi qarshiligi R=8 om, tok kuchi I=2 amper,tok manbaining ichki qarshiligi r=1 om bo`lsa, tok manbai klemmalaridagi kuchlanishni, tok manbaining ichki kuchlanishini va elektr yurutuvchi kuchni xisoblash dasturini tuzing.

Misol dasturi:
#include
using namespace std;
int main()
}
float R,r,I,U,u,E;
cout<<"Istemolchi qarshiligini kiriting:"<cin>>R;
cout<<"Tok manbai ichki qarshiligini kiriting:"<cin>>r;
cout<<"Zanjirdagi tok kuchini kiriting:|n";
cin>>I;
U=I*R;
u=I*r;
E=I*(R+r);
cout<<"Tok manbai klemmalaridagi kuchlanish="<cout<<"Tok manbaidagi ichki kuchlanish="<cout<<'"Zanjirdagi elektr yurutuvchi kuch="<}

TARMOQLANUVCHI ALGORITMLAR

Dasturlash

tillarida

turli

xil

usullar

yordamida dastur boshqaruvini bir joydan
ikkinchi joyga o'tkazish yoki biror shartga
asosan kerakli dastur qismini bajarilishini

ta'minlash kerak bo'lishi

mumkin,

ya'ni

tarmoqlanuvchi

algoritmli

dastur

tuzish

mumkin. Tarmoqlanuvchi dasturlar tuzishda

o'tish,

shartli

o'tish,

shart

va

tanlash

operatorlaridan

foydalanamiz.

O'tish

operatoriga

misol

O'tish

operatori

quyidagi

ko'rinishga

ega:

goto nishon;

{ } // ishlamay tashlab ketilayotgan dastur qismi

nishon

}

}

#include
Using namespace std;
Int main(){
Double a=1,b;
Goto nish;
b=5*a;
nish:b=a+1
cout <<“b="<return ;
}
Bu dasturda goto operatori ishlagandan so'ng
b=5 * a; operator ishlanmasdan tashlab
ketiladi va ishlash navbati b=a+1;
operatoriga berildi.

#include

Using namescape std;
Int main () {
double a=1,b;
nish:b=5*a;
goto nish;
b=a+1;
return
Dasturda qo'nish joyi uchish joyidan oldin ham yozilishi mumkin.

Shartli o'tish operatori:
1- usul:
if(shart) {operatorlar1;}
else {operatorlar2;}
2-usul:
if(shart){operatorlar1;}
{operatorlar2;}

C++ tilida tarmoqlash operatoridan farqli shart bo'yicha o'zlashtirish (yoki shartli o'zlashtirish) operatori ham bo'lib, uning ko'rinishi quyidagicha:
o'zgaruvchi = (shart) ifodal:ifoda2;

TANLASH OPERATORI
C++ tilida tanlash operatori berilgan ifoda qiymatiga mos kelgan ko'rsatmalar ketma-ketligiga o'tish uchun xizmat qiladi. Umumiy ko'rinishi quyidagicha:
Switch(ifoda)
{
case konstanta_ 1: ko'rsatmalar ketma-ketligi; break; case konstanta_2: ko'rsatmalar ketma-ketligi; break;
case konstanta_N: ko'rsatmalar ketma-ketligi; break; default: ko'rsatmalar ketma-ketligi;
}

Masala. Berilgan N (1≤N≤7) butun songa mos hafta kunini chiqaring.
Yechim. Bu masalani yechish uchun tanlsh operatoridan foydalanish
kerak bo'ladi:

#include
Using namescape std;
Int main (){
Int n;
Cout<<“N=”;cin>>n;
Switch(n){
Case 1: cout<<“Dushanba”; break;
Case 2:cout<<“Seshanba”;break;
Case 3: cout<<“Chorshanba”; break;
Case 4: cout<<“Payshanba”; break;
Case 5: cout<<“Juma”; break;
Case 6: cout<<“Shanba”; break;
Case 7: cout<<“Yakshanba”; break;
Default:cout<<
“Adashdingiz!”;
{
Return;
{
har bir case ga mos ko'rsatmalar ketma-ketligi oxirida yozilgan
break operatori shu ko'rsatmalar ketma-ketligi bajarilgandan song
tanlash operatoridan chiqishni ta'minlaydi.

#include

Using namescape std;
Int main (){
Int n;
Cout<<“N=”; cin>> n;
Switch(n){
Case 1: cout<<“Dushanba”; break;
Case 2: cout<<“Seshanba”; break;
Case 3:cout<<“Chorshanba”;break;
Case 4:cout<<“Payshanba”; break;
Case 5: cout<<“Juma”; break;
Case 6:cout<<“Shanba”; break;
Case 7:cout<<“Yakshanba”; break;
Default: cout <<“Adashdingiz!”<}
Cout <<"Xato bo'ldi!” <Return;
}
Agar Break operatori yozilmasa, quyidagi xatolar bo'ladi: N=5
Juma
Shanba
Yakshanba
Adashdingiz!
Xato bo'ldi!

Tarmoqlanuvchi algoritmga misol
Masala: Elektr zanjiridagi tok manbai

kuchlanish U=100
klemmalaridagi

V

bo`lib, qarshiliklari R1=5 a va R2=4 a

bo'lgan

iste'molchilar

ketma-ket

va

parallel

ulangan

holda

tok

kuchlari

qanday

bo`lishini

aniqlash

dasturini

tuzing.

Misol dasturi:
#include
#include
using namespace std;
int main()
}
float R1,R2,R,I,U;
string s;
cout<<" Tok manbai klemmalaridagi kuchlanishni kiriting:"<>U;
cout<<"Birinchi istemolchi qarshiligini kiriting:"<>R1;
cout<<"Ikkinchi istemolchi qarshiligini kiriting:"<>R2;
cout<<"Istemolchilar ulanish turini kiriting:"<>s;
If(s==''parallel')
}
R=R1*R2/(R1+R2);
I=U/R;
}
If(s=="ketmaket')
}
R=R1+R2;
I=U/R;
{
cout<<"Istemolchilar "<
#include
using namespace std;
int main()
int baho;
cin>>baho;
switch(baho)
{
case 2:cout <<"|n yomon'"';break;
case 3:cout <<"\n o`rta'';break;
case 4:cout <<"|n yahshi'';break;
case 5:cout <<"n a'lo";break;
default: cout <<"\n baho noto`gri kiritilgan'";
};
{

#include
#include
using namespace std;
int main()
{
float a,b,x,y;
a=5.41;b=3;
cout<<"x ning qiymatini kiriting"; cin>>x;
if(xelse y=(cos(a*x)+exp(-
a*pow(x,3)))/(pow(x,2./3)+atan(x));
cout<<"\n y="<{