Reja: hfx muammolarini o‘rganishga katta hissa qo‘shgan vatanimiz olimlari

Аbu Аli ibn Sino
Ulugʼ mutafakkirlardan biri Аbu Аli ibn Sino (980 - 1037) Buxoro yaqinidagi Аfshona qishlogʼida mahalliy amaldor oilasida dunyoga keldi. Uning asl ismi Husayn ibn Аbdulloh. Besh oʼn yoshlarida maktabda taʼlim oldi. Maktabni bitirgach, ustozi Аbu Аbdulloh an-Natiliy dan mantiq, falsafa, riyoziyot va fiqh ilmlarini oʼrgandi. U asosan tabobat ilmiga qiziqardi. Usha vaqtda uni Husayn deb atagan boʼlsalar, sharqda Sheyxulrais, gʼarbda Аvitsenna, arablar esa Аbu ali Аlhusayn ibn Аbdullo ibn Hasan ibn Sino deb atar edilar.

XULOSA
Inson va atrof-muhit uzluksiz oʼzaro taʼsirda boʼlib, doimiy harakatdagi «Inson – atrof muhit» sistemasini tashkil etadi. Dunyoning evolyutsion jarayonida bu sistemani tashkil etuvchilar uzluksiz oʼzgarib bordi. Inson mukammallashdi, yer sharining aholisi va uning oqimi oʼsdi, jamiyatning ijtimoiy asosi oʼzgardi.
Mamlakatimizda mustaqillikning dastlabki yillaridanoq fuqarolarni jumladan ishchi va xizmatchilarni ijtimoiy holatini yaxshilash, ularning turmush darajasini yuksaltirishga, ishlash sharoitlarini texnika xavfsizligi va sanitariya talablari darajasidagi asosini yaratishga katta eʼtibor qaratib kelinmoqda.
Taʼlim jarayonida ham keng qamrovli islohotlar amalga oshirilmoqda. Qabul qilingan Kadrlar tayyorlash milliy dasturi, Taʼlim toʻgʻrisidagi Qonunlar asosida taʼlim sohasida katta yutuqlarga erishildi. Taʼlim mazmuni tubdan ijobiy oʻzgarishga yuz tutmoqda.
Taʼlim tizimining barcha tizimida eng zamonaviy oʻqitish vositalaridan foydalanilmoqda. Ishlab chiqarish ham eng qudratli, zamonaviy ishlab chiqarish vositalari bilan qurollantirilmoqda. Ijtimoiy hayot tarzi faollashmoqda. Mamlakatda qabul qilingan “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”, “Taʼlim toʻgʻrisida”gi Qonun taʼlim tizimi mazmunini tubdan oʻzgartirib yubordi. Jumladan oliy taʼlim oʻquv rejalariga zamon va hayot talablaridan kelib chiqib katta oʻzgartirishlar kiritildi.
Hayot faoliyati – bu insonning kunlik faoliyati,dam olishi va yashash tarzidir.
Inson hayoti jarayonida uni oʻrab turgan borliq muhiti bilan uzluksiz aloqada boʻladi va shu bilan birga har doim uni oʻrab turgan muhitga bogʻliq boʻlib kelgan va shunday qolaveradi. Inson shuning uchun ham oʻzini oʻrab turgan atrof-muhit hisobiga oziq-ovqat, havo, suv, dam olish uchun zarur moddiy narsalar va boshqalarga boʻlgan ehtiyojini qanoatlantiradi.
Atrof-muhit – insonni oʻrab turgan muhit boʻlib, insonning hayot faoliyatiga, uning sogʻligi va nasliga toʻgʻridan toʻgʻri, birdan urinma yoki masofadan taʼsir etishga qobiliyatli omillarning (jismoniy, ximiyaviy, biologik, informatsion, ijtimoiy) shartli yigʻindisidir.
Inson va atrof-muhit uzluksiz oʻzaro taʼsirda boʻlib, doimiy harakatdagi “Inson – atrof muhit” sistemasini tashkil etadi. Dunyoning evolyutsion jarayonida bu sistemani tashkil etuvchilar uzluksiz oʻzgarib bordi. Inson mukammallashdi, yer sharining aholisi va uning oqimi oʻsdi, jamiyatning ijtimoiy asosi oʻzgardi.


Foydalanilgan adabiyotlar ruyxati


1. A. Mark , P. Friend James Fundamentals of Occupational Safety and Health. Bernan Press. Германия, 2007
2. E.I.Ibragimov, S.Gazinazarova, O.R.Yuldashev. Мehnat muhofazasi maxsus kursi. Amaliy mashg’ulotlar. O’quv qo’llanma.-Т.: TIMI – 2014.
3. E.I.Ibragimov, S.Gazinazarova, O.R.Yuldashev. Мehnat muhofazasi maxsus kursi. Darslik.-Т.: TIMI, 2014y.
4. O.R.Yuldashev, Sh.G.Djabborova, O.T.Xasanova. Hayot faoliyati xavfsizligi. Darslik–T.:“Toshkent-Iqtisodiyot”, 2014 y.