Mutloq va cheklangan monarxiya.
Mutloq (absolyut)- monarxiya. Bunday davlatlarning boshqaruv shakli uzoq o‘tmishga borib taqaladi. O‘sha davrdan boshlab, o‘z davlat xokimiyatini qo‘ldan bermay kelayotgan monax hukmronligi, nasldan-naslga o‘tib, hozirgi davrda mutloq monarxiya maqomi bilan boshqaruv shaklini namoyon etadi. Uning qo‘lida butun davlat hokimiyati to‘plagan bo‘ladi. O‘zi qonun qabul qiladi, davlat boshqaruv apparatini tuzadi, Oliy sud hokimiyatini amalga oshiradi. Uning hokimiyatini chegarasi bo‘lmaydi, yuridik va siyosiy, ma’naviy jihatdan nomigagina, din peshvolari va boshqa o‘zi tayinlagan mansabdor shaxslar hokimiyat masalalari hal etilayotganda ishtirok etishi mumkin. Chunki monax ularning davlat hokimiyatiga bo‘lgan huquqlarini oyoq-osti qilayotgani yo‘q va o‘zi ham bunday xuquqlarga bugun ega bo‘lmagan. Hozirgi davrda mutlok monarxiya davlat boshqaruv shakli kam uchraydi. Bunga misol sifatida Saudiya Arabistoni va Olmon davlatlarini keltirish mumkin. Bu davlatlarda monax —eng oliy din peshvolari hisoblanadi, shuning bilan ular o‘z davlat hokimiyatini kuchaytiradilar.
Mutlaq monarxiyada, siyosiy rejim avtoritar xususiyatga ega bo‘lib, davlat rejimi esa cheklanmagan bo‘ladi. Shuningdek, monarxiya- davlat shakli cheklangan boshqaruv usuliga ham bo‘linadi. Cheklangan monarxiya dualistik va parlamentar davlat boshqaruv shakllarida qurilgan bo‘ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |