Dinamik o‘lchashlarga qiymatlari o‘1chash jarayonida o‘zgarib turadigan kattaliklarni o‘1chash1ar kiradi. Dinamik o‘1chashga vaqt bo‘yicha o‘zgaradigan kattalikning oniy qiymatini o‘1chash misol bo‘la oladi.
Diskret o‘lchash usuli.
YUqorida ko‘rilgan o‘1chash usullaridan tubdan farq qiluvchi diskret o‘1chash usuli ham mavjud. Diskret o‘1chash usuli shundan iboratki, unda vaqt bo‘yicha uzluksiz o‘zgaradigan kattalik vaqt bo‘yicha diskretlanadi, miqdor bo‘yicha esa kvantlanadi yoki boshqacha qilib aytganda vaqt bo‘yicha uzluksiz o‘zgaradigan kattalik vaqtning ayrim momentlariga tegishli uzuq qiymatlariga o‘zgartiri1adi (2.1-rasm).
2.1-rasm. Vaqt bo‘yicha uzluksiz o‘zgaradigan kattalik.
X(t) — vaqt bo‘yicha uzluksiz o‘zgaradigan kattalikning o‘zgarish grafigi; Xk
— kvant miqdorlari ya’ni o‘1chanadigan X—f(t) kattaligining ti, t2, t3, än
lTlOmentlariga tegishli uzuqqiymatlari.
Demak, diskret o‘1chash usuli bo‘yicha o‘1chanadigan kattalikning hamma qiymati (0 + t)emas, balki, ayrim momentlarga tegishli qiymatigina ma’lum bo‘ladi. Diskretlash bu muayyan diskret (juda qisqa) vaqt oralig‘ida qadnomalarni olishdir. tr, t2, 3, ....... tn — diskretlash momentlari deyiladi Va ti+ t2 gacha oraliq
diskretlash momentlari deyiladi.
Kvantlash esa, X(t) kattalikning uzluksiz qiymatlarini Xk diskret qiymatlarining to‘p1ami (nabori) bilan almashtirishdir.
O‘lchanadigan kattalikning uzluksiz qiymatlari muayyan tartiblar asosida kvantlash darajalarining qiymatlari bilan almashtiriladi. Kodlashtirish esa, muayyan ketma-ketlikda ifodalangan sonli qiymatlarni tavsiya etishdan iborat.
Uzluksiz o‘zgaruvchan kattalikning diskret usuli asosida uzuk diskret qiymatlariga, kodlarga o‘zgartiri1ishi asosan 3 xi1 usulda amalga oshiriladi. (2-rasm. a, b, v):
2.2-rasm. a) ketma-ket hisob usuli; b) taqqoslash (solishtirish) usuli; v) sanoq usuli
Do'stlaringiz bilan baham: |