Reja: kirish I. Bob. Psixologik adabiyotlarni ko'rish xotira muammosi haqida

IKKINCHI BOB BO'YICHA XULOSALAR
Inson xotirasini o'rganishning zamonaviy usullari inson xotirasini har bir asosiy jarayonlarda - ma'lumotni assimilyatsiya qilish, saqlash va ko'paytirish bosqichida tahlil qiladi va o'rganadi. Xotiraning har xil turlari va uning turli jarayonlarini o'rganish uchun turli usullar qo'llaniladi.
Shunday qilib, ixtiyoriy yodlash va uning unumdorligi shartlarini o'rganish uchun I.P. Zinchenko. U faoliyat yo'nalishining yodlash unumdorligiga ta'sirini o'rganishga qaratilgan. “Ob’ektlar tasvirlarini tasniflash” usuli beixtiyor esda saqlashning unumdorlik shartlarini aniqlashga yordam beradi.
Jeykobs usuli insonning qisqa muddatli xotirasi hajmini o'rganishga qaratilgan. Ushbu metodologiya asosida insonning qisqa muddatli xotirasini o'rganishning boshqa usullari ham quriladi, masalan, L.S. Muchnik va V.M. Smirnov ("Qisqa muddatli xotira indeksini aniqlash") va "Yo'qolgan elementni aniqlash orqali qisqa muddatli xotira miqdorini o'lchash" texnikasi.
Yodlash jarayonlarining dinamikasini o'rganish uchun asosan klassik usullar qo'llaniladi, masalan, qator a'zolarini saqlab qolish usuli, yodlash usuli, muvaffaqiyatli javoblar usuli, kutish usuli va boshqalar.
Shaxsiy xotirani o'rganishning yana bir muhim yo'nalishi materialning xotirada saqlanishiga ta'sir qiluvchi omillarni o'rganishdir. Bunday omillar juda ko'p - yodlash va ko'paytirish o'rtasidagi oraliq faoliyat turi, yodlash va takror ishlab chiqarish oralig'ida uning vaqtinchalik lokalizatsiyasi, intervalning davomiyligi, dastlabki yodlash darajasi va boshqalar. Ularni o'rganish uchun turli usullar qo'llaniladi. Masalan, F.D.ning usuli. Gorbov, bu operativ faoliyat jarayonida va shu bilan bog'liq holda ish xotirasining vaqtinchalik buzilishlarini aniqlashga qaratilgan.
So'nggi yillarda xotira tadqiqotida tajribalar uchun mutlaqo yangi instrumental uskunalar qo'llanila boshlandi. Eksperimental materiallarni taqdim etish, vaqt rejimlarining keng o'zgarishi, shuningdek, sub'ektlarning javoblarining turli parametrlarini kerakli aniqlik bilan qayd etish uchun kompyuter texnologiyalari qo'llaniladi. Xotirani o'rganishda kompyuterlardan foydalanish eksperimentatorning imkoniyatlarini ancha kengaytiradi va tajribalar natijalarini aniqroq qiladi.


XULOSA
Ishimiz oxirida biz asosiy xulosalarni umumlashtiramiz.
1. Xotira turli yo`nalishlar va turli ilmiy nazariyalar doirasida ko`rib chiqildi va tahlil qilindi. Asosiylari orasida assotsiativ yondashuv, ijtimoiy yondashuv, genetik yondashuv va boshqalarni qayd etish mumkin. Shubhasiz, har bir nazariya ichida ko'plab amaliy va shubhasiz qimmatli ishlanmalar mavjud edi.
2. Ko'pgina taniqli olim-psixologlar xotira muammolarini ko'rib chiqdilar. Nemis psixologi Hermann Ebbinghaus eksperimental xotira tadqiqotining asoschisi hisoblanadi. Shuningdek, A. Bergson, P. Janet, F. Battlet, sovet olimlari P.P. Blonskiy, L.S. Vygotskiy, A.N. Leontiev, xotira nazariyasi va amaliy tadqiqotlarini rivojlantirishga katta hissa qo'shgan. P.I ismlarini eslatib o'tish joiz. Zinchenko, A.A. Smirnova, A.R. Luriya va boshqalar.Unutish mexanizmlari muammosi bo'yicha qiziqarli material mashhur psixolog S.Freyd tomonidan kiritilgan.
3. Hozirgi zamon psixologiyasida xotira deganda voqelikni aqliy aks ettirish shakli tushuniladi, uning harakati inson tajribasini mustahkamlash, saqlash va keyinchalik takror ishlab chiqarishdan iborat. Xotira o'zining asosiy jarayonlari: ma'lumotni eslab qolish, saqlash, ko'paytirish va unutish asosida tavsiflanadi. Uning turlarini tasniflashda shaxsning aqliy faoliyatining tabiati, faoliyat maqsadlari xarakteri, shuningdek, materialni mustahkamlash va saqlash vaqti asoslanadi. Ushbu mezonlarga asoslanib, olimlar xotiraning motorli va obrazli, ixtiyoriy va ixtiyoriy, qisqa muddatli, uzoq muddatli, operativ va boshqalar kabi turlarini ajratadilar.
4. Xotiraning barcha turlari ilmiy tahlil va tadqiqga bog‘liq. Xotirani o'rganish uchun yodlash jarayonlarini, saqlanish omillarini, ma'lumotni unutish sabablarini va uni qayta tiklash imkoniyatlarini o'rganishga qaratilgan bir qator usullar qo'llaniladi.
Xotira inson shaxsining asosiy aqliy bilish jarayonlaridan biridir. U uning hayotining asosidir. Uning sharofati bilan inson shaxs sifatida rivojlanishi mumkin, u barcha kognitiv jarayonlarning asosidir. Inson xotirasini psixologik o'rganish mavzusi, shubhasiz, qiziqarli va dolzarb bo'lib, keyingi tadqiqotlar uchun mavzu bo'lishi mumkin.