Reja: Moliyaning mazmun-mohiyati. Moliyani o‘rganishning obyektiv zarurligi

Ta’rif. Kengaytirilgan takror ishlab chiqarish uchun
sharoitlarni
ta’minlash hamda davlatning funksiyalari va
vazifalarini
bajarish
maqsadida
markazlashtirilgan
va
markazlashtirilmagan pul mablag’lari fondlarini shakllantirish,
taqsimlash va foydalanish bilan bog’liq bo’lgan iqtisodiy
(moliyaviy) munosabatlar moliya deyiladi.

---

Moliyaning xarakterli 
belgilari
real pullarning harakatiga 
bog’liq bo’lgan, huquqiy 
normalar yoki biznesni 
yuritish etikasiga 
asoslangan 
munosabatlarning 
taqsimlash xarakterda 
ekanligi
pul mablag’lari 
harakatining, 
odatda, bir 
tomonlama 
yo’nalishga ega 
ekanligi
markazlashtirilgan va 
markazlashtirilmagan pul 
mablag’lari fondlarini 
yaratish

---

Moliya quyidagi subyektlar o’rtasida vujudga keladigan pul 
munosabatlarini ifodalaydi:
tovar-moddiy boyliklarni sotib olish, mahsulot va xizmatlarni
realizatsiya qilish jarayonida korxonalar o’rtasida vujudga
keladigan pul munosabatlari;
markazlashtirilgan pul mablag’lari fondlarini yaratish va ularni
taqsimlash borasida korxonalar va ularning yuqori organlari
o’rtasida vujudga keladigan pul munosabatlari;
byudjet tizimiga soliqlarni to’lash va xarajatlarni byudjetdan
moliyalashtirish davomida korxona va davlat o’rtasida
vujudga keladigan pul munosabatlari;

---

soliqlar va boshqa ixtiyoriy to’lovlarni to’lash jarayonida davlat va fuqarolar