Djonsonning 9 ta ijobiy o‘zaro bog‘liqligi:
Maqsad: Anniq va muhim bo‘lagn maqsad yoki vazifani belgilang
Vazifa: Vazifalar aniq, o‘zgarmaydigan
Resurslar: Taqsimlash
Stimul: birgalikda yaxshi ishlansa imtiyozlar berilishi.
Majburlamaslik: raqobatchilik, baxslar standartlarga qarshi yoki yutuq uchun.
Atrof-muxit: jismonan xatti harakatlarga qulay.
Ijodiylik: talabalar guruh nomini yoki emblemasini loyihalashtirishadi.
Ketma-ketlik: xar bir talaba o‘ziga biriktirilgan topshirig‘ni shunday bajarish kerakki, natijada guruh birlasha olsin.
Simulation (Modellashtirish): ijtimoiy ko‘nikmalarga odatda duch kelishi sababli rolli o‘yin3
«Hamkorlikda o‘qitish» texnologiyasining bir necha variantlari mavjud: Student Team Learning (STL – komandada o‘qitish), Jigsaw (nafis arra) va Learning Together (birga o‘qish).
Komandada o‘qitish.
Berilgan muammo, topshiriqni hal etishda guruhning har bir a’zosining guruhning boshqa a’zolari bilan doimiy hamkorlikdagi mustaqil ishi asosida erishish mumkin bo‘lgan guruh yutug‘i, maqsadiga urg‘u beriladi. Past
o‘zlashtiruvchi o‘quvchining bajargan ishi emas, balki uning shu ishni bajarishga intilishi baholanadi. Guruh sardori past o‘zlashtiruvchi o‘quvchini muntazam nazoratda tutadi, vazifasini bajarishga yordamlashadi, lekin uning o‘rniga vazifani bajarmaydi. Guruh sardorining vazifasi – tushuntirish.
«Arra» texnologiyasi.
Hamkorlikda o‘qitishning 1978 yil E.Arnson tomonidan taklif etilgan varianti pedagogikada «ajurli arra», «arra» nomlari bilan ishlatiladi. Uning mohiyati quyidagicha: o‘quv materiali 4-6 bo‘lakka ajratiladi. Guruhning har bir a’zosi bir bo‘lak o‘quv materialini o‘zlashtiradi. So‘ngra bir xil o‘quv materialini o‘rganganlar turli guruhlardan yig‘ilib, kichik guruh tashkil etadilar, fikr almashadilar. Bu «ekspertlar uchrashuvi» deb nomlangan vaziyat. Savol-javob, muhokama natijasida o‘quv materiali chuqurroq o‘zlashtiriladi. So‘ngra
«ekspertlar» o‘z guruhlariga yig‘iladilar. Har bir o‘quvchi o‘zi o‘zlashtirgan o‘quv materialini guruhning boshqa a’zolariga tushuntirib beradi. YAkunlovchi bosqichda o‘qituvchi komandaning har bir a’zosidan o‘quv materialini so‘rashi mumkin.
«Arra» texnologiyasida komandalar ishini boshqacha tashkil etish ham mumkin. Bunda guruh bitta o‘quv materiali bilan ishlaydi. Lekin guruhning har bir a’zosi ma’lum bir savolni o‘rganadi va shu savol bo‘yicha ekspert bo‘ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |