Reja: O’rmonlar haqida tushuncha
Download 0.51 Mb.
|
Zoogeografiya MI
#4, #3, #2 Tayga
Tarixdan Taiga Kanadadan Norvegiya ustidan Sibirgacha cho’zilgan. Biroq, tabiiy o’zgarishlar va kontinental siljishlar tufayli o’rmon uchta alohida qismga bo’lindi. Ammo, bu o’rmon bitta tizim bo’lgani uchun, 4, 3 va 2 raqamlari birlashtirilgan. Tayga o’zining juda xilma-xilligi bilan mashhur, ammo geografik joylashuvi tufayli bu yerda biologik xilma-xillik katta emas. Qishda harorat -40 ° C yoki undan pastroqqa tushishi mumkin. Ammo bu hududda ayiq, bo’ri, tulki va qunduz kabi turli xil hayvon turlari yashaydi. Ayni paytda o’rmonning kattaligi taxminan 290’000 kvadrat metrni tashkil etadi. Bit tomonlama bo’lganligiga qaramay, Tayga atmosferadan tropik va mo”tadil o’rmonlarga qaraganda ko’proq CO2 yutadi. Shu sababli, ushbu o’rmonlarni maqsadli muhofaza qilish juda zarur, ammo hozirgi paytda, afsuski, uning qisqarmasligi juda kam kafolatlangan. Tayganing eng katta qismi Kanadaning Boreal o’rmoni bilan qoplangan bo’lib, taxminan 4’200’000 kvadrat kilometrni tashkil qiladi, Sharqiy Sibir Taygasi taxminan 3’900’000 kvadrat kilometr maydonni egallaydi, shuningdek, eng kichik qismi, ham juda katta hududga ega – 2’156’000 kvadrat kilometrdan ko’proq. Umuman olganda, Taiga dunyodagi o’rmon resurslarining taxminan 30 foizini egallaydi. #1 Amazonka Shubhasiz 1-raqam, ehtimol yer yuzidagi eng mashhur o’rmon, Janubiy Amerika Amazonkasidir. Barcha o’rmonlar ichuda eng yirigi hisoblangan o’rmon 5 500 000 kvadrat kilometrga ega. Yer yuzida mavjud bo’lgan har o’ninchi hayvon turi bu yerda yashaydi. Eng xilma-xil o’rmon bo’lib, dunyodagi eng katta o’simlik va hayvonot dunyosiga ega. Amazonkada taxminan 290 trillion daraxt o’sadi. Yaguar, o’rgimchak maymun, tekan, yalqov va boshqa minglab hayvonlar bu yerda yashab kelmoqdalar. O’rmon 55 million yillik tarixga ega, ammo inson ta’sirida Amazonka hududining 20 foizini yo’qotib qo’ydi. Bu taxminan 800’000 kvadrat kilometrni tashkil etadi, bu Primorye o’rmoni, Birma yomg’ir o’rmoni va Valdiviya tropik o’rmoniga (10, 9 va 8 raqamlari) tengdir! Download 0.51 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling