Reja: Orol dengizi kelib chiqish sabablari

Orol dengizi (qoz. Арал Теңізі, Aral Tengizi, toj. Дарёчаи Хоразм, Daryochai Xorazm) O’rta Osiyoda joylashgan yopiq suv havzasidir. Shimoldan Qozog’iston, janubdan Qoraqalpog’iston (O’zbekiston) yerlari bilan o’ralgan.
1960-yillargacha maydoni 68,000 km² bo’lib, dunyoda kattaligi bo’yicha to’rtinchi ko’l bo’lgan. Biroq, uni taʼminlovchi Amudaryo va Sirdaryo suvlarining ko’p miqdorda irrigatsiyaga sarflanishi uning hajmini keskin kamaytira boshladi. 2007-yilga kelib, Orol dengizi maydoni 50 yil avvalgiga nisbatan 90% qismini yo’qotib, uchta alohida ko’lga aylandi. Sho’rlik oshishi Orol dengizi va atrofidagi nabotot va hayvonot qirilishiga sabab bo’ldi. Mahalliy iqlim o’zgardi; yoz issiqroq, qish esa quruq va sovuqroq bo’la boshladi.
2004-yil ma’lumotlariga ko’ra Orol dengizi chuqurligi 30.72 m, maydoni 17,600 km², hajmi 115 km³ dir.
1996-yil yanvarida O’zbekiston, Qozog’iston, Turkmaniston, Tojikiston va Qirg’iziston o’rtasida Orol dengizi ekologik holatini yaxshilashga doir shartnoma imzolandi.

Orol dengizi chegaralari (1960-yilga ko’ra; ma’muriy xarita bugungi kunga doir).


Orol dengizining bugungi holati.



Orol dengizi kichrayishi.



Orol muammolariga bag‘ishlangan konferensiya
ishtirokchilarining fikrlari
Poytaxtimizda “Orol muammolari, ularning aholi genofondi, o‘simlik va hayvonot olamiga ta’siri hamda oqibatlarini yengillashtirish uchun xalqaro hamkorlik chora-tadbirlari” mavzuida xalqaro konferensiya bo‘lib o‘tdi. Unda xalqaro va mintaqaviy tashkilotlar, moliya institutlari, mamlakatimiz va xorijdagi ekologiya muammolari, iqlim o‘zgarishi va suv resurslarini boshqarish masalalari bilan shug‘ullanadigan ilmiy markazlardan ikki yuzdan ziyod yetakchi mutaxassis va olim ishtirok etdi. O‘zA muxbirlari ularning ayrimlari bilan suhbatlashdi.