Biologik to’qimalarning mexanik xossalari. - Yumshoq to’qimalarning mustahkamligi ularda biriktiruvchi to’qimalarning mavjudligi bilan tushuntiriladi. Ularning ichida kollagen tolalarining mustahkamligi yuqori. Ularning cho’zilishga mustahkamligi δ=107-108 N/m2
- Plastiklik - to’qimalarning kuchli cho’zilish xossasi. Plastiklikka barcha vena qon tomirlari ega, bu xususiyat tufayli ular barcha qonning 2/3 qismini sig’diradi.
- O’t pufagi, arteriya devorlari δ=3 * 106N/m2 da venalarnig devorlari δ=5 * 105N/m2 da uzilib ketadi.
- Tayanch harakat apparati. Muskul kuchi.
- Odamning muskuli taxminan 3 * 107 tolalarni o’zida mujassamlashtiradi. Agar ular bir vaqtda va bir yo’nalishda qisqarganda edi unda ular 6 * 104 N gacha juda katta kuch hosil qilgan bo’lar edi.
- Muskulning kuchi unda bo’ladigan tolalarning miqdoriga bog’liq bo’ladi. Buning uchun muskulning geometrik emas, balki fiziologik ko’ndalang kesimi o’lchanadi. Fiziologik kesim muskulni tashkil etuvchi barcha tolalarning yig’indisiga tengdir.
- Muskullar ishining 2 xil rejimi bo’ladi:
- Izometrik Izotonik
- Odamning tayanch-harakat apparati skeletning bir-biri bilan birlashgan suyaklaridan iborat bo’lib, bu suyaklarga ma’lum nuqtalarda muskullar birikkan bo’ladi.
- Skelet suyaklari richaglar kabi ishlaydi. Ular bitishmalarda tayanch nuqtaga ega bo’ladi va muskullarning tortishish kuchi ta’sirida harakatga keltiriladi, tortishish kuchi esa muskullarning qisqarishidan paydo bo’ladi.
-
- Qo’zg’almas aylanish o’qiga ega bo’lgan qattiq jism richag deb ataladi. O’zaro joylashuviga qarab 2 tur richaglar farqlanadi.
- 1-tur richag. Kuch tayanch nuqtasining ikkala tomoniga qo’yilgan.
-
Do'stlaringiz bilan baham: |
