Reja: sambo kurashining rivojlanish tarixi

SAMBO KURASHINING RIVOJLANISH TARIXI
REJA:

1. 
   SAMBO KURASHINING RIVOJLANISH TARIXI
   
2. 
   SPORT KURASHI TURI
   

Sambo (rus. - qurolsiz o‘zini himoya qilish) - sport kurashi turi. Unga kurashning milliy turlaridagi eng samarali usullar asos qilib olingan. 20-asrning 30 yillarida SSSRda paydo bo‘lgan. Samboning sport (kurash) va jangovar turlari mavjud. Sambo kurashida kurashchilar maxsus belbog‘li kalta yaktak kiyadilar. Samboda raqibining qo‘l va oyoqlaridan olish, oyoqlar bilan oyoqlariga, qo‘liga va gavdasiga qarshi harakatlar qilish ruxsat etilgan. Samboda o‘z oyog‘ida tik turib raqib kuragini yerga tekkizsa yoki og‘rituvchi usul qo‘llanganda raqib o‘zini mag‘lubiyatga uchraganligini tan olsa, shuningdek, ballar bo‘yicha farq 12 taga yetsa, raqib man etilgan usulni qo‘llab jazolansa sof g‘alaba qayd qilinadi. Raqiblardan biri sof g‘alabaga erisha olmasa, olishuv natijasi sportchilarning to‘plagan ballariga qarab aniqlanadi. Jangovar Samboda kurashchilar boshga shlem, qo‘llariga barmoqlari ochiq qo‘lqop kiyib, og‘izga kapa (tishni himoya qilish uchun) solib musobaqalashadilar. Jangovar Samboda tepish, urish, og‘rituvchi usullar qo‘llash va bo‘g‘ish mumkin. Kurash 10x10 m dan 13x13 m gacha kattalikdagi gilamda o‘tkaziladi. Kurashchilarning olishuv maydoni 6x9 diametrli bo‘lishi kerak. Kurash tanaffussiz 4 - 5 minut davom etadi.

Samboning sport turida: yoshlar (20 yoshgacha) va erkaklar: 52, 57, 62, 68, 78, 82, 90, 100, 100 kg dan ortiq: qizlar (20 yoshgacha) va ayollar: 48, 52, 56, 60, 64, 68, 72, 80, 80 kg dan ortiq; o‘smir o‘g‘il bolalar (16 - 18 yosh): 48, 52, 56, 60, 65, 70, 75, 81, 87, 87 kg dan ortiq; o‘smir qizlar (16 - 18 yosh): 40, 44, 48, 52, 56, 60, 65, 70, 75, 75 kg dan ortiq vaznlarda bellashadilar. Faxriylar (35 yoshdan yuqori) va Samboning jangovar turida esa 62, 68, 74, 82, 90, 100, 100 kg dan yuqori vazn toifasida musobaqalashadilar. Sambo bo‘yicha Xalqaro havaskorlik federatsiyasi (FIAS; 1985 yil tashkil etilgan)ga 80 ga yaqin mamlakat a’zo. 1980 yildan Olimpiada o‘yinlari dasturiga kiritilgan. 1973 yildan Samboning sport turi bo‘yicha, 2001 yildan jangovar Sambo bo‘yicha jahon chempionati o‘tkaziladi. O‘zbekiston Sambo federatsiyasi 1964 yil tuzilgan. Ayol Sambochilarning federatsiyasi dunyoda faqat O‘zbekistonda tashkil etilgan (1996) va u ham Jahon hamda Osiyo federatsiyasiga a’zo bo‘lib kirgan. 1971 yil Toshkentda xalqaro turnir, 1972 yil Yevropa chempionati, 1998, 2001 va 2002 yilda esa o‘smirlar, yoshlar va erkaklar o‘rtasida Osiyo chempionati, 2001 va 2003 yillarda ilk bor ayollar Sambo yulduzlarining jahon chempionati musobaqalari o‘tkazilgan.

O‘zbekiston Sambo terma jamoasi jahon chempionatida 1-o‘rinni egalladi (1993, Omsk), Osiyo chempionatida bir necha marta jamoa hisobida (ayollar va erkaklar, qizlar va o‘smirlar) g‘oliblikni qo‘lga kiritdi. Sambo bo‘yicha sport ustasi J. Sharapatov Osiyo Sambo federatsiyasining prezidenti (2001 yildan), xalqaro toifadagi sport ustasi Fazliddin Po‘latov vitseprezidenti va Osiyoda Sambo kurashini rivojlantirish qo‘mitasi raisi (2003 yildan) hisoblanadi. Sobir Qurbonov, Sayfiddin Xodiyev, Bobomurod Fayziyev (2 martadan), Shuhrat Xo‘jayev, Akobir Qurbonov, faxriylar o‘rtasida esa Fazliddin Po‘latov, O‘rol Jumaniyozov, Oston Cho‘liyev (2 martadan) jahon chempioni bo‘lishgan. O‘zbekiston Respublikasining barcha viloyatlarida bolalar va qizlar Sambo bilan muntazam shug‘ullanadilar. Respublika oliy sport mahorati maktabi, viloyatlar sport mahorati maktablari, shuningdek, Olimpiya zaxiralari kollejlarida Sambo kurashi bo‘limlari bor.

SAMBO NIMA?
Sambo - bu dushmanni tez va samarali tarzda qurolsizlantirishga qaratilgan universal jangovar tizim .. Ushbu sport hujumni emas, himoyani o'rgatadi. Biroq, SAMBO nafaqat o'zini himoya qilishni o'rgatadi: kurash ishda va kundalik hayotda zarur bo'lgan xarakter, duruş va chidamlilikni shakllantiradi.
Raqobat intizomni rivojlantirishga yordam beradi, shaxsning axloqiy asosini va hayot rejalarini amalga oshirishga nisbatan qat'iy pozitsiyani shakllantiradi. Hozirgi vaqtda texnikani qo'llash maqsadi bilan ajralib turadigan jang san'atining to'rt turi mavjud: 
Sport SAMBO tabiatan dzyudoga juda o'xshash, ammo kurash va jiu-jitsu bilan ko'p o'xshashliklarga ega. Sportchilar kurash gilamchasida kurash olib borishadi va qizil va ko'k rangli "kurtkalar", belbog'lar, kalta shimlar va maxsus poyabzal kiyishgan.
Jangovar raqobat ko'plab sport muxlislari va jang san'atlari bilan bog'liq bo'lgan kishilarga ma'lum. Jangovar sambo - bu o'xshash musobaqa qoidalari tufayli MMAga o'xshash formuladir, shuning uchun ham ushbu sport turi bilan shug'ullanadigan futbolchilar bunday ulkan va ta'sirchan yutuqlarga erishadilar.
Harbiy sambo birinchi navbatda huquqni muhofaza qilish idoralariga mo'ljallangan. Ushbu bitta jangda o'zini himoya qilish yoki qurol bilan jang qilishdan tashqari, qo'shimcha elementlar kiritiladi, birinchi navbatda bular aralashuv texnikasi va taktikasi, "transport" qo'llari yoki kishan.

O'zini himoya qilish tizimi sifatida u ko'plab mamlakatlarning fuqarolari ham, turli xizmatlarning zobitlari tomonidan o'zini himoya qilish darslarida ham muvaffaqiyatli foydalanishi mumkin. Sambo uslublarini o'qitishning soddaligi va osonligi tufayli ular ko'pincha o'z kasblari bo'yicha sog'lig'i, hayoti yoki mol-mulkidan mahrum bo'lish xavfi ostida bo'lgan odamlar uchun kollektorlar, xavfsizlik xodimlari, eskortlar va boshqalar uchun o'zini himoya qilish kurslarida, shuningdek, ayollar uchun o'zini himoya qilish kurslarida, axir, nisbatan yuqori jismoniy kuch ishlatishni talab qilmaydigan usullarni o'rganish adolatli jinsni o'rgatish jarayonida ayniqsa muhimdir.
SAMBO TARIXI
JANG SAN'ATI IJODKORLARI
Vasiliy Sergeevich Oshchepkov samboning asosiy yaratuvchisi hisoblanadi. U dzyudo ustasi Jigoro Kano bilan mashg'ulot o'tkazgan va dzyudoda qora belbog 'olgan birinchi rus va to'rtinchi evropalik bo'lgan. Vasiliy Sergeevich Oshchepkov 1920-asrning XNUMX-yillarida Qizil Armiyada xizmat qilgan va uning mahorati chet elda, shu jumladan, Vushu shahrida tahsil olgan Xitoyda maxsus topshiriqlarni bajarishga imkon bergan. Rossiyaga qaytib, u Dinamo Qizil Armiya markaziy uyida dzyudo bo'yicha dars berishni boshladi.
Birinchi jahon urushi qatnashchisi Viktor Afanasyevich Spiridonovning sa'y-harakatlari jiu-jitsu va kurash usullarini birlashtirishga qaratilgan edi. Spiridonov jangni rivojlantirishga ulkan hissa qo'shdi, raqobat va o'zini himoya qilishning nazariy va uslubiy asoslarini tashkil etuvchi nihoyatda qimmatli asarlarini "Jiu-Jitsu tizimiga ko'ra qurolsiz o'zini himoya qilish bo'yicha qo'llanma" nomi bilan nashr etdi. O'quv va raqobat "- 1928. Va" Qurolsiz o'zini himoya qilish. O'zini himoya qilish asoslari. Tayyorlamoq. O'qish metodikasi "- 1933 yil.

1920-asrning XNUMX-yillarida Vasiliy Oshchepkov va Viktor Spiridonov boshqa mutaxassislar guruhi bilan hamkorlik qildilar va ularning vazifasi Qizil Armiya ehtiyojlari uchun ideal qo'l jang tizimini yaratish edi. Jamoa tarkibiga Anatoliy Anatolyevich Xarlampievlar ham kirdilar - Oshchepkov va Ivan Vasilevich Vasilevlarning shogirdi. Juda samarali va sodda harbiy qo'l jangi tizimini ishlab chiqish bo'yicha tadqiqotlar uzoq vaqt talab qildi. Nisbatan qisqa vaqt ichida o'rganilishi mumkin bo'lgan uslubni yaratish uchun ushbu tarkib to'liq o'n yil davom etdi. Ushbu jamoa ishining yutug'i - qo'l jangi samarali tizimini ishlab chiqish bo'lib, unda o'sha paytlarda ma'lum bo'lgan barcha jang san'atlari va tizimlarining eng sodda va samarali elementlaridan foydalanilgan.
KURASHNI YANADA RIVOJLANTIRISH
Anatoliy Arkadievich Xarlampievning sa'y-harakatlari tufayli sambo ushbu jangovar tizimni 1938 yilda Sport qo'mitasida ro'yxatdan o'tkazib rasmiy sportga aylandi. Shu vaqtdan boshlab u 16 yil 1938 noyabrda Jismoniy tarbiya va sport ittifoqi komissiyasi tomonidan e'lon qilingan "Erkin kurashni rivojlantirish to'g'risida" gi Nizomda nazarda tutilgan mashg'ulot usullaridan foydalangan holda rasmiy ravishda armiyada o'qitildi.
1970-yillarda rossiyalik sambochilar dzyudo bo'yicha musobaqalarda ko'p marotaba qatnashib, katta yutuqlarga erishdilar. Birinchi Evropa SAMBO chempionati 1972 yilda bo'lib o'tgan, uch yildan so'ng - birinchi rasmiy Jahon chempionati. Shuni ham ta'kidlash joizki, raqobat 1980 yilgi Moskva Olimpiadasi paytida jamoatchilik tomonidan katta qiziqish va hayratga sabab bo'lgan.

SSSR qulaganidan so'ng, jang san'atlari butun dunyoga keng yoyila boshladi. Shunday qilib, kurashning bizning davrimizda ma'lum bo'lgan rasmiy yo'nalishlari shakllandi.
SAMBO QOIDALARI
Musobaqalar erkaklar va ayollar o'rtasida o'tkaziladi. Ushbu sport turi bir necha turdagi kurashlarga ega: jamoaviy, shaxsiy, aralash (jamoaviy-shaxsiy), shuningdek "ochiq gilam". Barcha ishtirokchilar yoshi, vazni va jinsi bo'yicha guruhlarga bo'linadi.
Uchrashuvlar odatda besh daqiqa davom etadi va ularni markaziy hakam nazorat qiladi va raqiblardan biri ochko to'plaganligini anglatadi. Ular raqibni yelka pichog'ida ushlab turishlari uchun beriladi: o'n soniyada - ikki ochko, yigirma soniyada - to'rt ochko. G'olib 12 ochkoga ortda qolgan kurashchi hisoblanadi.
Musobaqa qoidalariga ko'ra, kurashchi raqibini orqa tomonga uloqtirishda muvaffaqiyat qozonsa yoki raqibini taslim bo'lishga majbur qilsa, u to'g'ridan-to'g'ri g'alaba qozonishi mumkin. Erta g'alaba faqat bitta hiyla-nayrang bilan kafolatlanadi: nafaqat raqibni tashlabgina qolmay, balki tik turgan holatda turish va shu bilan birga alamli ushlash kerak.

Sport musobaqasida qo'llar bilan bo'g'ib qo'yish taqiqlanadi. Agar ushlash shunchalik kuchli bo'lsa, raqib endi og'riqni ko'tara olmasa, u qichqirishi yoki qo'li bilan gilamchani urishi va hakamga uchrashuvni tugatish to'g'risida ishora qilishi kerak.
Sport sambo uloqtirish, ushlab turish va og'riqli ushlashlardan iborat. Ushbu texnikalar tanasi, qo'llari va oyoqlari yordamida amalga oshiriladi. Jangovar raqobat o'zining qurol-yarog'ida tutish va uloqtirishning yanada xavfli usullariga, shuningdek, zarba berish va tananing og'riqli nuqtalarini rag'batlantirishga ega. O'zini himoya qilish uchun atrof-muhit va mavjud vositalardan foydalanishga yo'l qo'yiladi. Harbiy uslub qurol bilan texnikalar bilan to'ldiriladi.
RAQOBAT MAYDONI
Uchrashuvlar olti burchakli yoki to'rtburchak gilamchaning o'rtasida aylana shaklida o'ynaladi. Jang diametri 1 m bo'lgan markaziy, oq rangli belgilangan doira ichida olib boriladi.Jang maydoni atrofida xira ko'k rang bilan belgilangan mudofaa zonasi mavjud. Jangovar maydon va uning atrofidagi maydon, agar raqiblardan biri asosiy jang maydonidan tashlangan bo'lsa, jarohatlanishni oldini olish uchun yumshoq yuzaga ega.

STANDART QOIDALAR VA SHARTLAR
UCHRASHUVNING BORISHI
Musobaqalar federatsiyalar tomonidan tasdiqlanadigan qat'iy qoidalarga muvofiq o'tkaziladi. Ochilish turnir tashkilotchilari, faxriy mehmonlar va boshqa taniqli shaxslarning safga qo'shilishlari va chiqishlari bilan boshlanadi. Keyin turli xil jang san'atlari kurashchilarining namoyishiy chiqishlari.
Janglar raqiblarning yoshi va jinsiga qarab 3 daqiqadan 5 minutgacha davom etadi. Bu vaqt ichida raqiblar eng ko'p ochko to'plash uchun bir qator og'riqli ushlab turish, uloqtirish va ushlab turishni amalga oshirmoqdalar.
Hammasi bir-biriga qarama-qarshi turishdan boshlanadi. Texnikalarni amalga oshirish jarayonida raqiblardan biri yon, ko'krak, oshqozon, orqa yoki dumba gorizontal holatda bo'ladi. Turish holatida asosiy maqsad raqibni gilamchaga yotqizish va o'z-o'zidan turishdir. Yotgan holda kurashayotganda, raqibni taslim bo'lishga majbur qiladigan bir qator tortib olish va texnikani bajarish kerak.
RAQOBAT TAQIQLARI
Taqiqlangan ushlashlar va ushlashlar hakamlar shtabi tomonidan qat'iy nazorat qilinadi. Shunday qilib, sport samboida quyidagi harakatlarni bajarish mumkin emas:
Boğulma, raqibning og'zini va burunini chimchilab, shu bilan uning nafas olishiga xalaqit beradi.
Zarba, tishlash va chizish.