Reja: Yoyda metallni ko’chirish to’g’risida umumiy ma’lumotlar

Masalan, yoy oraliqining qisqa tutashuvlari bilan kechadigan metall tomchilarining ko‘chishi payvand yoyining yonish sharoitlariga bog’liq xolda sekundiga 5 dan 150 martagacha yuz beradi. Jarayonning bunday qisqa vaqtda sodir bo‘lishi jarayonning ikir chikirlarini o‘rganishini ancha murakkablashtiradi.

Tadqiqot metodlari

Svetograf yordamida payvandlashda qisqa tutashuvlar chastotasini tadqiq etish. E.O. Paton nomidagi IES da 1938 yilda svetograf deb ataluvchi asbob yordamida o’rganilgan. Asbobning ishlash g‘oyasi yorug‘likka sezgir qog‘ozga metallni ko’chirishda yoyning yonishi va uchishi momentlarini yozib olishdan iborat.

1-rasm.

Otsillograf yordamida tadqiqot o‘tkazish. Vaqt bo‘yicha payvandlash rejimi (Jyoy Uyoy)elektr parametrlarining o‘zgarishini otsillograf yordamida yozish faqat, qisqa tutashuvlar chastotasini aniqlashgina emas, balki yoy orqali metallni ko‘chirish jarayoni vujudga keltirgan bu parametrlarning tebranishlarini xam aniqlashga imkon beradi.

Otsillograf yordamida tadqiqot o‘tkazish. Vaqt bo‘yicha payvandlash rejimi (Jyoy Uyoy)elektr parametrlarining o‘zgarishini otsillograf yordamida yozish faqat, qisqa tutashuvlar chastotasini aniqlashgina emas, balki yoy orqali metallni ko‘chirish jarayoni vujudga keltirgan bu parametrlarning tebranishlarini xam aniqlashga imkon beradi.

2-rasm. Tok va kuchlanishni elektrod metalini elektr yoyi orqali ko‘chish otsillogrammasi. Tok va kuchlanish otsillogrammasi bo’yicha fakat tomchilarni uzilishlar (tutashishlar) bilan kesuvchi ko`chirish bilangina emas, balki qisqa tutashuvsiz ko‘chirish bilan o‘rganish mumkin.

Kinos’emka yordamida ko‘chirish jarayonlarini tadqiq etish

Kinos’emka yordamida ko‘chirish jarayonlarini tadqiq etish

Tomchi xosil bo‘lishi va uning payvand vannasiga ko‘chirilishi jarayonini bevosita kuzatish payvandlashda yoyning yonish jarayonini kinos’yomka qilishni qo‘llanishda mumkin bo‘ladi. Aloxida kino kadrlarni ularning ketma-ketligida o‘rganish, tomchilarning o‘lchamlarini, ularning yoy oralig’i orqali uchish tezligini aniqlashga, yoyning yonish shartlarining ko‘chirish jarayoniga ta’sirini aniqlashga imkon berdi.