Reje. Birinshi járdem kórsetiw qurallari

Kardiogen shok-júrek jetispewshiliginiń ayriqsha awir túri bolip, miokard infarktiniń asarati esaplanadi. Kardiogen shok arterial basimniń pasiyip ketiwi, pulstiń tezlesiwi, qan aylaniwiniń bulziliwi menen keshedi.
İnfektsiyaliq-tosiq shok-awir infektsiyaliq jaǵdaylarda rawajlanadi. Bul jaǵdayda shoktiń 1 klinik kórinisi dene issiliǵiniń ósiwi, qaliiraw, irińli septik oshaqtiń boliwi menen ajralip turadi.
Emotsional shok-tósattan hám kúshli ruwqiy travmalar tasirinda júzege keledi. Ayrim waqitlari qorqiw sebepli toliq háreketsizlik kelip shiǵiwi múmkin. Bul jaǵday bir neshe minuttan bir neshe saatqa shekem dawam etiwi múmkin. Ayrim jaǵdaylarda kerisinshe keskin qózǵalushanliq kelip shiǵadi, bunda baqiriw, manisiz háreketler, juwiriw, júrek uriwiniń tezlesiwi, teriniń tereń qizariwi yamasa aǵariwi, terlew, ish ketiwi gúzetiledi.
Anafilaktik shok-dári zatlarina dene seziwshenligi joqari bólganda kelip` shiǵadi. Buniń aldin aliw ushin dárilerdi jiberiwden aldin teri-allergik sinamasi ótkeriw lazim.
Postgemorragik shok-kóp qan joǵaltqanda, gemolitik shok bolsa gemolitik zahárler menen zahárlengende yamasa naduris qan quyilǵanda gúzetiledi.
Travmatik shok-awir jaraqatlaniwlar nátiyjesinde kelip shiǵadi. Qatti kúyiw nátiyjesnide júz beriwshi kúyiw shoki hám travmatik shoktin bir túri esaplanadi.
Júrek toqtaǵanda ótkeriletuǵin reanimatsiyaliq ilajlar júrekti sirtqi massaj qiliw hám jasalma dem aldiriw bolip, bular bir waqitta orinlanadi. Júrekti sirtqi wqalaw jolinda tós suyeginiń tómengi №1|3 bólimi kaft penen aktiv basiladi. Bunda júrek tós súyegi hám omirtqa paǵana araliǵinda qisiladi hám málim muǵdardaǵi júrektegi qan tamirǵa aydaladi. Bunday háreket minutqa 50-70 marte qaytalanadi hám emlew tegis úlken jerde nawqasti shalqasina jatqarilǵan halatda ótkeriledi. Júrekti sirtqi massaj qiliw tómendegishe unamli belgileri menen aniqlanadi:

1. 
   uyqi arteriyasinda tamir uriwiniń payda boliwi.
   
2. 
   Kóz qarashiqlariniń tarayiwi.
   
3. 
   júz terisi, tirnaqlar hám erinlerniń qizariwi
   
4. 
   erkin dem háreketleriniń payda boliwi
   
5. 
   moshaklar tonusiniń payda boliwi.
   

Júrekti quralsiz massaj ( jabiq) qiliw.
Bul usildiń paydaliliǵi sonda, júrektiń tós suyegi menen omirtqa paǵana ortasinda qisiliw nátiyjesinde úlken hám kishi qan aylaniw shenberiniń úlken tamirlarina qan aydaladi hám sol tárizde qan aylaniw hám ómirde zárur aǵzalar funktsiyasi jasalma rawishte quwatlanip turiladi. Nawqas qatti orińa shalqasina jatqariladi , bir qol barmaqlari tós suyeginiń tómengi 1\3 bólimine , ekinshi kaft birinshisiniń ústine qóyiladi, qollar tirsek buwinlarida jazilǵan boliwi kerek, keyin járdem kórsatip atirǵan adam tósti túrtkisiman basip oni omirtqa paǵana yonaliwi boyinsha 3-5 sm.ga jiljiliwina,sol jaǵdayda shama menen 1,2 sk.kótip turiwǵa keyin qollarin to’sden almasdan turip, olardi tez bosatuǵa háreket qiladi.