Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi
Download 5.01 Kb. Pdf ko'rish
|
iqtisodiyot nazariyasi (1)41
|
Masala va mashqlar
1. Yil davomida muvozanat narxi o‘zgarmagan, 625 birlik. 2. Yil davomida muvozanat narx 5750 dan o‘zgarib 6780 ga yetgan. 3. Resurslar sarfining natijasi: a) 2,667; b) 1875 so‘m; d) 2812,5 so‘m; e) Yalpi taklif egri chizig‘i AS chapga siljiydi. Narx o‘sadi, real YaIM hajmi qisqaradi. 4. Resurslar unumdorligi 0,4, bir birlik mahsulot ishlab chiqarish uchun 3200 so‘m sarflangan. Resurs unumdorligi 0,8 bo‘lib, xarajatlar 1600 so‘mga tushgan. Taklif egri chizig‘i AS o‘ngga siljiydi. Narx darajasi tushadi, real ishlab chiqarish ortadi. 5. Ortiqcha tushuncha, resurslar narxining o‘zgarishi. U yalpi taklif determinanti, qolganlari esa yalpi talab determinantlaridir. T/N 1T; 2T; 3T; 4N; 5T; 6N; 7T; 8T; 9N; 10T; 11N (taklif egri chizig‘ining qaysi bo‘lakda ekanligiga bog‘liq). Test savollari 1C); 2D); 3V); 4V); 5D); 6E); 7A); 8V); 9V); 10E); 11S); 12E); 13D); 14D); 15A); 16A). 57 3-MAVZU. IQTISODIY O‘SISH VA MILLIY BOYLIK 1-§. Iqtisodiy o‘sishning mazmuni, turlari va ko‘rsatkichlari «Iqtisodiy rivojlanish sur’atlari haqida gapirganda uning mezon- lariga va eng avvalo, sifat ko‘rsatkichlariga ko‘proq e’tibor qaratish muhim ahamiyat kasb etadi. Bunday o‘sishlar iqtisodiyotimizda yuz berayotgan tarkibiy o‘zgarishlar, uning izchil va barqaror rivoji uchun xizmat qilishi, xalqimizning hayot darajasini yuksaltirish, bir so‘z bilan aytganda, amaliy hayotimizni yaxshilashga olib kelishi lozim». «Iqtisodiy o‘sish» tushunchasi dastlab fransuz iqtisodchisi S.B.Sey (1767–1832) va nemis iqtisodchisi I. G. fon Tyunen (1783-1850) asarlarida tadqiq qilingan bo‘lsa, keyinchalik bu tushunchaning mazmunini yoritib berishga amerikalik iqtisodchi B. Кlark (1847- 1938) va ingliz iqtisodchisi U.Jevons salmoqli hissa qo‘shgan. Iqtisodiy o‘sish Iqtisodiy o‘sish ma’lum bir vaqt (yil) mobay- nida real yalpi ichki mahsulot ( yoki YaMM), sof milliy mahsulot hajmining ko‘payishi, sifati- ning yaxshilanishini ifodalaydi. Boshqacha ayt- ganda milliy ishlab chiqarish natijalari mutlaq hajmining, aholi jon boshi va iqtisodiy resurs birligi hisobiga nisbiy miqdorining ko‘payishi hamda sifat tarkibining takomillashuvidir. Iqtisodiy o‘sish mezoni Iqtisodiy o‘sishni nisbatan to‘liq darajada ba- holash imkonini beradigan ko‘rsatkich. Mikro- darajada Кorxona (firma) yalpi mahsuloti (yalpi daro- mad, foydasi)ning o‘sish ko‘lami va sur’ati. Makro- darajada Yalpi ichki mahsulot (yalpi milliy mah- sulot, sof milliy mahsulot, milliy daromad)ning o‘sish ko‘lami va sur’ati. Karimov I.A. Vatan ravnaqi uchun har birimiz mas’ulmiz. «Xalq so‘zi» gazetasi 2001-yil 17-fevral, 37-son. |
