Rivojlantirish va muvofiqlashtirish hududiy boshqarmasi amudaryo tuman kasb-hunar maktabi

 
 
8-MA’RUZA 

---

Matematik funksiyalar
 
Reja: 
1. Matematik funksiyalar haqida ma’lumot 
2. Matematik funksiyalar ustida amallar 
3. Funksiya argumenti hosil qilish 
MS Excel 2010 elektron jadvallarida keng qamrab olingan iqtisodiyot 
muhandislik masalalarini yechishda qo‘llanilishi keng bo‘lgan matematik 
funksiyalarni o‘rganamiz. 
1-mashq. MS Excel 2010 matematik funksiyalaridan foydalangan holda
y=arccosx, y=cosx, y=e
x 
, y=cose
x
funksiyalarni argumentning turli qiymatlarida 
hisoblang.
Bajarish: B3:D3 kataklarida 
qiymatlarni kiritib olamiz; 
Формулы bo‘limining Математические qismida acos, cos, exp 
корень(ABS) funksiyalariga murojaat qilib B4:B8 kataklarida mos ifodalarni 
hosil qilamiz; 
Nisbiy murojaat usulidan foydalanib qolgan kataklargaamalni davom 
ettiramiz. 
Shunday qilib ixtiyoriy murakkablikdagi funksiyalarni hisoblab

---

olishimiz mumkin. 
Matematik funksiyalar 
 
t/r Funksi
ya 
Vazifasi 
 
 
 
1. ФАКТ
Р 
argument sifatida 
berilgan butun son 
faktorialini hisoblaydi 
8. 
НОД
Ikki va undan ortiq butun 
sonlarning eng katta umumiy 
bo‘luvchisini hisoblaydi 
2. 
ABS 
Argument 
qiymatining modulini 
hisoblaydi 
9. 
НОК
Ikki va undan ortiq butun 
sonlarning eng kichik umumiy 
bo‘linuvchisini hisoblaydi 
3. 
LN 
Sonning natural 
logarifmini hisoblaydi 10. 
ОКРУ
ГЛ 
Haqiqiy sonni yaxlitlaydi 
4. 
EXP 
Sonning 
eksponentasini 
hisoblaydi 
11. 
СУМ
М 
Ikki va undan ortiq sonlarning 
yig‘indisini hisoblaydi 
5. 
SIN 
Sonning sinusini 
hisoblaydi 
12. 
ПРОИ
ЗВ 
Ikki va undan ortiq sonlar 
ko‘paytmasini hisoblaydi 
6. 
COS 
Sonning kosinusini 
hisoblaydi 
13. 
ЗНАК
Son manfiy bo‘lsa -1 ni, musbat 
bo‘sa 1 ni, nol bo‘lsa 0 nichi 
qaradi 
7. 
TAN 
Sonning tangensini 
hisoblaydi (radianda) 14. 
КОРЕ
НЬ 
Sonni kvadrat ildizini hisoblaydi 
 Sin(son)- radian o’lchov birligidagi songa mos burchakning sinusi. 
 Asin(son)- sinusi songa mos bo’lgan burchak 
 EXP(son)- e=2,718282 ning songa mos darajasi 
 Макс(son)- sonning eng katta qiymatini aniqlaydi. 
 Мин(son)- sonning eng kichik qiymatini aniqlaydi. 
 СРЗНАЧ(son)- sonning o’rta arifmetik qiymatini aniqlaydi. 
 ДЛСТР(matn)- matdagi belgilar sonini aniqlaydi. 
 ЛЕВСИМВ(matn, belgi soni)- matndagi eng chapdagi berilgan sondagi 
belgilarni kesib ko’rsatadi. 
 ЗАМЕНИТЬ(eski matn, qaysi o’rindan, nechtasi o’rniga, yangi matn)- eski 
matnning belgilarini yangisiga almashtiradi