R,L,S ketma-ket ulangan zanjir

R,L,S parallel ulangan zanjir
8.4-rasmda rezistor, induktivlik va sig‘im elementlari parallel ulangan elektr zanjiri berilgan. Zanjirdagi rezistorning o‘tkazuvchanligi , induktivlik L va sig‘im C ning qiymati ma’lum deb hisoblansin. Zanjirga berilayotgan kuchlanish bo‘lsin. Zanjirga kirishdagi tokning qiymati Kirxgofning birinchi konuniga binoan quyidagicha yoziladi:
. (8.12)

(8.12) munosabatni differensial ko‘rinishda ifodalaymiz.

. (8.13)
(8.13) tenglamani kompleks ko‘rinishda ta’sir etuvchi qiymatlar bilan ifodalaymiz:
. (8.14)

8.4 – rasm.		8.5 – rasm.

8.5-rasmda (8.14) munosabat asosida kompleks tekislikda qurilgan zanjirning vektor diagrammasi ko‘rsatilgan.
(8.14) ifodani soddaroq ko‘rinishda ifodalash mumkin:


,
yoki
, (8.15)
bundan to‘la kompleks o‘tkazuvchanlik quyidagicha belgilanadi:
. (8.16)
bu erda u holda , agar bo‘lsa, (8.16) ifodani quyidagi ko‘rinishda yozish mumkin:
(8.17)
bunda b_C - sig‘im va b_L –induktiv o‘tkazuvchanlik; b - reaktiv o‘tkazuvchanlik deyiladi.
(8.15) ifodani (8.16) ni inobatga olgan holda Om qonunining kompleks ifodasini quyidagicha yozish mumkin:

bundan (8.17) ni hisobga olib
, (8.18)
bu erda - tokning aktiv tashkil etuvchisi; - tokning reaktiv tashkil etuvchisi.


8.6 – rasm.
Kompleks o‘tkazuvchanlik-ning moduli


. (8.19)

Demak, u - to‘g‘ri burchakli uchburchakning gipotenuzasi (8.6-rasm) aktiv g va reaktiv b o‘tkazuvchanliklar esa uning katetlari ekan. U holda bu uchburchakdan:

. (8.20)




8.7 – rasm.
Agarda 8.3-rasmda tasvir-langan uchburchak tomonlarini tokning kvadratiga ko‘paytirilsa unga o‘xshash quvvatlar uchburchagi hosil bo‘ladi (8.7-rasm). Bu uchburchakning gipotenuzasi - to‘la quvvat, - burchakka yondosh katet - aktiv quvvat, - burchak qarshisidagi katet - reaktiv quvvat - quvvat koeffitsienti tushunchasini beradi. 8.7-rasmdan:
, (8.21)
Shu qatorda:
,
, (8.22)
.
To‘la quvvatni kompleks ifodasi
, (8.23)
bunda - boshlang‘ich fazasi teskari ishora bilan olingan kompleks tok, ya’ni bo‘lsa bo‘ladi.
SHunday qilib to‘la quvvat kompleksi R-haqiqiy qism aktiv quvvat va mavhum qism Q – reaktiv quvvatdan tashkil topadi.