Rus va o'zbek psixolog olimlarning shaxs haqidagi ilmiy qarashlari

Rus va o'zbek psixolog olimlarning shaxs haqidagi ilmiy qarashlari
Rus psixolog Lev Vygotskiyning ta'lim nazariyasi, shaxslarning ijodiy tarbiyasiga aloqador. Uning nazariyasi, shaxslar o'zining mahorat va tajribalarini o'rganish orqali, o'z o'quv jarayonlarini o'zgartirishadi. Bunaqa o'qituvchilarning asosiy vazifasi, o'quvchilarni yaxshi ko'rganligini his etish va ularni yaxshi ko'rsatish uchun kerakli ko'rsatkichlarni ko'rsatishdir.
O'zbekiston psixolog olimlari ham shaxsning ijodiy tarbiyasiga ahamiyat berishadi, lekin ular Vygotskiyning ta'lim nazariyasidan ko'proq umumiy psixologiya va tarbiya sohasidagi boshqa nazariyalardan ham foydalanishadi.
Masalan, Zulfiya Ravshanova, o'zining "Psixologiya va tarbiya" nomli asarida, shaxslarning o'z-o'zini rivojlantirishda yuqori o'rinda o'rganishning, ijodiy tarbiya bilan birgalikda, aniq maqsad va vazifalarga ega bo'lishini ko'rsatdi.
Rus psixolog olimi Ivan Pavlovning asosiy fikri shaxslar orasida nazariy tahlil ishlarini tashkil qilishdi. Uning fikriy yo'nalishi, shaxslarning xulqi va salomatligi o'rtasidagi munosabatni o'rganishdi. Shuningdek, ushbu olimning mashhur "shartlar refleksi" eksperimentlari, shaxslarning vazifalarni bajarish va qayta ta'riflash jarayonlarini tushunishga yordam berdi.
O'zbek psixolog olimi Anvar Narzullayevning asosiy ilmiy fikri "zahiralik-psixologik" o'rtasidagi munosabatdir. Bu fikr, shaxslarning tashqi holatlariga, ya'ni zahiralarga qarshi chiqishlariga ko'ra, ularning psixologik holatlariga, ya'ni ahamiyatli qarashlariga, tasirlashiga e'tibor beradi.
Abror Axmedov: O'zbekiston psixolog, maxsus kasbiy tayyorlov sohasida keng bilimga ega bo'lib, shaxslarning kasbiy-ta'limiy muammolariga yondashadi. U shaxslarning o'z o'qishlariga, ta'lim yo'nalishlari va kasbiy tayyorliklariga oid ilmiy tadqiqotlar va maslahatlar beradi.
Qosim Toshmatov: O'zbekiston psixolog, ta'lim sohasida haddan tashqari ilmiy tadqiqotlarga egadir. U shaxslarning jamiyatda tashqi va ixtisoslashtirilgan ko'rsatkichlarini tahlil qilish, shaxslarning o'zlarini o'rganish, maslahat berish, shaxsiy taraqqiyotni kuzatish, o'z-o'zini o'zlashtirish va boshqalarga yordam berish bo'yicha ilmiy qarashlariga ega bo'ldi.
Albert Bandura: Amerikalik psixolog, o'z nomiga bandura effektini belgilagan. U o'zlashtirishning amaliy qismida, insonlar o'ziga, boshqalarga va dunyoga qarshi o'tirishni ma'qullanganlik, tashvishlilik yoki xavotirlilik yaratmaydigan qilib o'rganishni taklif qilgan.
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT