Rustamova dilafruz adabiyotshunoslik fanidan tayyorlagan taqdimot ishi

RUSTAMOVA DILAFRUZ ADABIYOTSHUNOSLIK FANIDAN TAYYORLAGAN TAQDIMOT ISHI

• 103- GURUH MAKTABGACHA TA’LIM HORIJIY TILLAR FAKULTETI

Badiiy asarlar xos xususiyatlar

• Reja:
• 1. Til - badiiy adabiyotning birinchi elementi. Badiiy nutqning o`ziga xosligi.
• 2. Tilning maxsus leksik resurslari
• 3. Muallif va personaj nutqi.
• 4. Monolog va dialog

Yirik rus filolog olimi G.Vinokur badiiy asar tili nima degan savolga jo`ngina qilib: "Badiiy til deganda badiiy asarlar yozishda ishlatiladigan til tushuniladi deb yozgan edi". Tabiiy bir savol tug`iladi: badiiy asarlar yozishda ishlatiladigan til "umumxalq tili", "milliy til", "adabiy til" atamalari bilan yuritiluvchi, biz kundalik aloqa-aralashuvda foydalanadigan tildan boshqami, boshqa bo`lsa nimasi bilan farqlanadi? Bu savolga javob berish uchun har ikki til bajarayotgan funksiyalardagi farq va mushtaraklikka diqqat qilish zarur.

• Yirik rus filolog olimi G.Vinokur badiiy asar tili nima degan savolga jo`ngina qilib: "Badiiy til deganda badiiy asarlar yozishda ishlatiladigan til tushuniladi deb yozgan edi". Tabiiy bir savol tug`iladi: badiiy asarlar yozishda ishlatiladigan til "umumxalq tili", "milliy til", "adabiy til" atamalari bilan yuritiluvchi, biz kundalik aloqa-aralashuvda foydalanadigan tildan boshqami, boshqa bo`lsa nimasi bilan farqlanadi? Bu savolga javob berish uchun har ikki til bajarayotgan funksiyalardagi farq va mushtaraklikka diqqat qilish zarur.

Poetik til deyilganda ko`pchilik (ayniqsa, adabiyotshunoslikdan yiroq kishilar) go`zal tashbehu istioralar yoxud boshqa tasvir va ifoda vositalari (o`xshatish, metafora, ramz va h.) ishlatilgan, bezakdor, bo`yoqdor, jimjimador tilni tushunadi. Suhbat asnosi sal chiroyliroq, jimjimadorroq gapirgan kishiga nisbatan ba`zan "ja-a badiiy qilib gapirarkanmi" qabilidagi ta`nalarni eshitib qolishimiz ham shu xil tushunishning natijasidir.

• Poetik til deyilganda ko`pchilik (ayniqsa, adabiyotshunoslikdan yiroq kishilar) go`zal tashbehu istioralar yoxud boshqa tasvir va ifoda vositalari (o`xshatish, metafora, ramz va h.) ishlatilgan, bezakdor, bo`yoqdor, jimjimador tilni tushunadi. Suhbat asnosi sal chiroyliroq, jimjimadorroq gapirgan kishiga nisbatan ba`zan "ja-a badiiy qilib gapirarkanmi" qabilidagi ta`nalarni eshitib qolishimiz ham shu xil tushunishning natijasidir.