S. T. Turg'unov, L. A. Maqsudova, H. M. Tojiboyeva, G. M. Nazirova, M. A. Umaraliyeva pedagogik jarayonlarni

pedagogik 
tizim 
samaradorligi ta'minlanadi.
Uzluksiz 
ta'lim 
tizimida 
tashkil 
etiladigan 
va 
boshqariladigan pedagogik jarayonlaming umumiy modelini 
o'zgartirishda 
o'qituvchilar 
va 
ta'lim 
oluvchilaming

---

imkoniyatlari, boshlang'ich tushunchalari va ishonchlariga 
asoslanish kerak, chunki yangilangan model zamonaviy 
talablar darajasida ta'lim oluvchilarning o'zgaruvchan ta'lim- 
tarbiyaviy, ma'naviy ehtiyojlarini qondira olishi, ilg'or 
pedagogik tajribalarni qo'llash hamda ulaming ijodiy 
salohiyatini rivojlantirishga zaruriy shart-sharoitlami yaratib 
berishi zarur.
Uzluksiz ta'lim tizimidagi pedagogik jarayonlaming 
umumiy modelini o'zgartirish asosida mazkur jarayon 
ishtirokchilari uchun zaruriy shart-sharoitlami yaratish# 
ulaming faoliyatini rivojlantirish va pedagogik jarayonda 
subyekt-subyekt munosabatlarini qaror toptirish uchun 
quyidagi asosiy tamoyillami inobatga olish lozim:
- uzluksiz ta'lim tizimidagi pedagogik jarayonlami 
samarali rivojlantirish yo'llari taxminiy belgilanganda 
ulaming rivojlanishidagi muvaffaqiyatlar subyektlarning 
qobiliyatlariga, pedagoglaming qulay vaziyatlami ko'ra 
olishi va ulami qo'ldan chiqarmasligiga bog'liqligi;
- tizimli obyekt sifatida uzluksiz ta'lim tizimida tashkil 
etiladigan va boshqariladigan pedagogik jarayonlaming 
muvaffaqiyatli rivojlanishi uchun uni tashkil etuvchi barcha 
komponentlaming 
rivojlanish 
sur'atlarini, 
subyektlar 
munosabatlari va faoliyati integratsiyasini ta'minlash hamda 
muvofiqlashtirishning zarurligi;
- uzluksiz ta'lim tizimidagi pedagogik jarayonlaming 
rivojlanishidagi 
muvaffaqiyatlar 
mavjud 
omillarga 
asoslangan holda rahbar va o'qituvchilaming kelajakni ko'ra 
olish hamda rivojlanish imkoniyatlarini oldindan aniqlay 
olish mahoratlariga bog'liqligi;
murakkab 
tuzilishga 
ega 
bo'lgan 
pedagogik 
jarayonlaming 
rivojantirishga 
bo'lgan 
ehtiyojlar 
va 
imkoniyatlami, subyektlarning qobiliyatlari va boshlang'ich 
tushunchalarini aniqlamasdan uzluksiz ta'lim tizimidagi 
pedagogik 
jarayonlaming 
rivojlantirish 
yo'nalishlarini 
majburan belgilashning mumkin emasligi;
12

---

- kuchli, majburiy va keng qamrovli ta'sir ko'rsatish 
usullari asosida uzluksiz ta'lim tizimidagi pedagogik 
jarayonlar samaradorligini ta'minlash imkoniyatining mavjud 
emasligi;
- tashkil etuvchi qismlar va bo'g'inlar bo'yicha aniq 
belgilangan tartibda (lokal) ta'sir ko'rsatish uzluksiz ta'lim 
tizimida tashkil etiluvchi va boshqariluvchi pedagogik 
jarayonlarning samarali rivojlanishida yaxshi natijalarga 
erishishga asos sifatida xizmat qilishi.
Uzluksiz ta'lim tizimida pedagogik jarayonlarning 
umumiy modelini o'zgartirishda ulaming o'zaro bog'liqligi va 
aloqadorligini inobatga olish, ya'ni ulaming har birining 
samaradorligi ikltinchi bir tizim jarayoni samaradorligiga 
ta'sir ko'rsatishiga alohida e'tibor qaratish zarur.
Mazkur zaruriyatlar uzluksiz ta'lim tizimida tashkil 
etiladigan pedagogik jarayonlarning o'zaro bog'liqligi va 
aloqadorligini hamda ulaming o'ziga xos xususiyatlarini 
o'rganishni taqozo etadi.