Sabaqlıqtiń maqseti

Qollanba kórsetpeler

Oqıtıwshı - Antibiotiklerdiń aktivlik birligi, onı anıqlawdı, bakteriyalardıń Antibiotiklerǵa seziweńligin anıqlaw usılların tanıstıradı. talabalarǵa wazıypa beredi: qaǵaz diskli usılın atqarıw. Aldınnan tayarlanǵan qaǵaz diskli usılın juwmaǵın dápterge jazıw. Ósiwden toqtaw zonasin ólshew. Antibiotikler - bakteriyalardan (gramisidin, polimiksin, tirotrisin, subtilin hám t.b.), aktinomicetler (streptomicin, neomicin, tetrasiklin, eritromicin hám t.b.), moǵor hám lishaynikler (penicillin, grizeofulvin hám h,k.), haywanlar (lizosim, eritrin, ekmolin hám t.b.) hám ósimliklerden (allisin, fitoaleksin, aloe, piyoz hám sarimsoq fitonsidlari hám t.b.) alınadı. Bul olardıń tirishilik iskerliginde payda bolǵan ónimler, dawalaw ámeliyatında antibiotikler tásir etiw spektorina qarap parqlanadı: mikroorganizmlerdiń bólek bir toparına (mısali, grammoń yáki grammterislerine) tásir etiwshi yáki hár túrli topar mikroblarǵa tásir etiwshi. Antibiotikler sanaat tiykarında kaliy, natriy, kalsiyli duzları kórinisinde tayarlanadı hám arnawlı upakovkalarda shıǵarıladı. Hár waqıt preparattı shıǵarıwdan aldın onıń aktivligi anıqlanadı. Antibiotikler málim mikroblar toparına antimikrobli tásir etip, olardı rawajlanıwdan toqtatadı yáki óltiredi. Antibiotiklerdiń biologik aktivligi - tásir birligi TB menen belgilenip, 1ml eritpe (TB/ ml) hám 1 mg preparattaǵi muǵdarı (TB / mg) menen sıpatlanadi. Antibiotiktiń tásir birligi (TB) dep málim kólemdegi azıqlıq ortalıqta oǵan sezgir standart test mikrobtı óltiretuǵın eń kem muǵdarına aytıladı. Hár bir antibiotiktiń aktivligini anıqlawda ózine tán test mikrob isletiledi: penicillin ushın - altınreń stafilokokk 209-R, streptomicin hám tetrasiklin ushın - Bac. Subtilis, biomicin, levomicetin ushın - E.coli. Antibiotiklerdiń biologik aktiv tásir birligi bir túrli emes: penicillinniń 1 TB - 0,6 mkg, streptomicin - 1 mkg, neomicin.- 3,3 mkg taza zatqa ekvivalent. antibiotiktiń 1 TB ga ekvivalent awırlıq muǵdar xalqaralıq tásir birlik (XTB) delinedi. Tásirli antibiotiklerdi tańlaw ushın laboratoriyada ajratılǵan taza kulturaniń Antibiotiklerga sezgirligi anıqlanadı. Mikrobtıń antibiotiklerge sezgirligi olardıń eń az muǵdar 16-18 saatta bakteriyalardıń ósiwin toqtatiwi yáki óltiriwi menen anıqlanadı. Buniń eki usılı bar:

1. Suyıq yáki tıǵız azıqlıq ortalıqlarda antibiotiklerdi bir qatar suyıltırıw.

2. Agarǵa diffuzlaw (Antibiotikler shimdirilǵan qaǵaz diskler) usılı.

1-usıl: a) azıqlıq ortalıqtı tańlaw; b) antibiotiktiń eritpelerin tayarlaw; d) kulturani tekseriwge tayarlaw; e) nátiyjeni esapqa alıw menen atqarıladı. Azıqlıq ortalıq mikroorganizmniń turi hám tekseriw usılına baylanıslı tárizde kulturanıń optimal ósiwin táminlewi kerek (pH 7,2 - 7,4). Bir túrdegi mikrobtı bir antibiotikqa sezgirligin anıqlawǵa: 6 probirkada 2 ml dan - antibiotikti izbe-iz suyıltırıw ushın; 2  probirkada 9 - 10 ml dan kulturanı suyıltırıw ushın hám kolbada antibiotiktiń ishshi eritpesin tayarlaw ushın azıqlıq ortalıq (GPB) alınadı. Antibiotiklerdiń tiykarǵı hám ishshi eritpeleri isletiledi. Tiykarǵı eritpe 1ml distillengen suwǵa 1000 mkg (TB) antibiotik esabınan tayarlanadı. Onnan bolsa tájiriybe aldınan GPBda suyiltirip ishshi eritpeler tayarlanadı. Albette mikroorganizmlerdiń  sezgirligi esapqa alınadı. Eger ol 0,01 - 0,1 mkg/ml bolsa  antibiotiktiń kerekli muǵdarın alıw ushın probirka hám kolbada aktivligi 0,5 mkg/ml bolǵan steril ishshi eritpe tayarlanadı. Qatardaǵi 2 ml azıqlıq ortalıǵı bar 6 ta probirkadan birinshi kolbadaǵı muǵdar 0,5 mkg/ml bolǵan antibiotiktiń ishshi eritpesinen 2 ml quyıp, aralastırıladı. Onnan keyingi probirkaǵa 2ml da izbe-iz ótkerip izbe-iz suyıltırıladı. Nátiyjede birinshi probirkadaǵı azıqlıq ortalıqta antibiotik muǵdar 0,25 mkg, ekinshi - 0,12 mkg, keyingisinda- 0,06; 0,03; 0,015; 0,007 mkg boladı. Tıǵız azıqlıq ortalıqta anıqlaw ushın 6 ta probirkada antibiotik bir qatar suyıltırıladı: 400, 200, 100, 50, 25 hám 12,5 mkg /ml. Hár bir probirkadan 1 ml steril Petri keseshesine quyıp, ústinen 19 ml dan (55°C) eritilgen GPA qosıladı hám áste shayqatip aralastırıladı. Nátiyjede Petri keseshelerinde antibiotiktiń muǵdar 20 márte kemeyedi: 20,10, 5, 2,5, 1,25 hám 0,6 mkg. ortalıq qatqansha stolda turadı. Antibiotik suyıltırılǵan azıqlıq ortalıqlı probirkalarǵa yáki Petri keseshelerine 16-18 saat óstirilgen anıq konsentraciyalı (10000 mikrob/ml) mikrob kulturası 0,2 ml dan egiledi keyin probirkalardıń 1 ml da 1000 ta mikrob boladı. Termostatta 16-18 saat óstirip, nátiyjesi anıqlanadı: bakteriya óspegen ıdıstaǵı antibiotiktiń muǵdarın, janındaǵı bakteriya ósken ıdıstaǵı antibiotiktiń muǵdarına qosıp, ekige bólgende shıqqan san antibiotiktiń bakteriostatik muǵdarın kórsetedi. 2- usıl - laboratoriya ámeliyatında kóbinese agarǵa diffuzlaw usılı qollanıladı. Ol perpendikular shtrixlar, agarlı qoliplar, standart antibiotikler shimdirilǵan qaǵaz diskler  usıllarında atqarıladı. Antibiotikli standart diskler isletilgende steril Petri keseshelarine 20 ml eritilgen GPA quyıladı. Ortalıq qatqannan keyin, 1 ml 1 milliardli tekseriletuǵın mikrob kulturası ortalıq ústine bir tegis súrtiledi. Artıqshasi pipetka menen alıp taslanadı. Ekpelar 37°Cda 15-40 minut qurıtıladı. Keyin antibiotikler shimdirilǵan qaǵaz disklerdi steril pinset menen kesesheler shetinen hám bir-birinen 2 sm aralıqta ornatip, ustinen áste basıladı. Kesesheniń orayına hám bir dana disk ornatıladı. Hár bir diskti ornatqanan keyin pinsetti otta sterillew lazım. Kesesheler uy temperaturasında 2-3 saat, keyin 16-18 saat termostatta saqlanıp, nátiyjesi diskke qosıp anıqlanadı: onıń átrapında mikroblar óspegen maydanıń diametri lineyka menen ólshenip, mm larda ólshenedi hám tómendegishe bahalanadı: óspegen maydanıń diametri 15 mm geshe bolsa mikrob antibiotikqa kem seziwshen; 15-25 mm seziwsheń; óspegen maydan bolmasa seziwsheń emes. Óspegen maydan diametri qansha úlken bolsa, bakteriyanıń usi antibiotikqa seziwsheńligi sonsha joqarı boladı.