Samarqand davlat meditsina instituti n e V r o L o g I y a, n e y r o X i r u r g I y a va t r a V m a t o L o g I y a k a f e d r a s I

bet	4/4
Sana	24.11.2020
Hajmi	1.75 Mb.
	#151364

1 2 3 4

Bog'liq
umurtqa pogonasi osteoxondrozi va umurtqalararo disk churralari

20.

LIU -IV

aro

disk

churrasida

yuzaga

chiquvchi

neyrokompressiya simptomini aniqlang:

A. Chanoq a ’zolari faoliyatining markaziy tipda buzilishi.

B. LIV segmenti dermatornida ildiz bosilishi tufayli og'riq.

C. Lyumbalgiya

D. Ikki tomonlama LV segmenti dermatornida ildiz bosilishi tufayli

og‘riq-

E. Pastki spastik paraparez.

21.

LiV-V

umurtqalararo

disk

churrasi

oqibatidagi

neyrokompresciyaga xos bo'lmagan simptomni ko‘rsating:

A. Chanoq a’zolari faoliyatining markaziy tipda buzilishi.

B. Oyoq panjasi va bosh barmog'i yozuvchi rnushaklarinirig falajligi.

C. Lyumboishalgiya.

D. LIV segmenti dermatornida ildiz bosilishi tufayli og'riq.

E. Tizza reflekslari anizorefleksiyasi.

22.

LHI-IV

umurtqalararo

disk

churrasi

oqibatidagi

neyrokompresciyaga xos bo‘lmagan simptomni ko‘rsating:

A. Chanoq a’zolari faoliyatining buzilishi.

В Boldir uch boshli mushagining izolirlangan falajligi.

C. Oyoqda gipesteziya (poliradikulyar).

D. LIV segmenti dermatornida ildiz bosilishi tufayli og'riq.

E. Tizza reflekslari anizorefleksiyasi.

23.

LV-SI

umurtqalararo

disk

churrasi

oqibatidagi

neyrokompresciyaga xos boMmagan simptomni ko'rsating:

A. Oyoq panjasi plantar yuzasi gipesteziyasi.

B. S onningto‘rt boshli falajligi.

C. Lyumboishalgiya.

Г). SI segmenti dermatornida ikki tomonlama ildiz bosilishi tufayli

og'riq.

E.  Axill  reflekslarining anizorefleksiyasi.

24.

Degenerativ

kasalliklarda  umurtqa  pog‘onasi  stabilligining

buzilishiga  xos harakat segmenti simptomini  belgilang:

A. Ildizli og'riq.

B. Lyumbalgiya.

C. Falajlik.

D. Gipesteziya.

E. Clio'ziiish siniptomlarning inusbat ekanligi.

25. U m urtqa pog'onasi degenerativ kasalliklarida diagnostik

aham iyatga cga boMmagan tekshirish usulini ko‘rsating:

Л. Umurtqa pog'onasining rentgenografiyasi.

B. Umurtqa pog‘onasining KT tekshiruvL

C. Umurtqa pog‘onasining MRT tekshiruvi.

D. Elcktroneyromiografiya.

E. Ssintigrafiya.

26. K eltirilgan javobfardart qaysi birida u m u rtq a pog‘onasi

ostcoxondrozida diagnostik aham iyatga ega teksliirish usuii keltiriigan?

A. Ssintigrafiya.

B. Angiografiya.

UTT.

D. Rcntgenografiya.

E.. Likvorologik tekshirishlar.

27. U m urtqa

pog‘onasi ostcoxondrozida rentgenografiyaning

diagnostik ahamiyatini ko‘rsating:

A. Umurtqalararo disklardagi o ‘zgarishiaming vizualizatsiyasida

qoiianiladi.

Orqa

miya

kanalidagi

o ‘zgarishlarning

vizualizatsiyasida

qoMlaniladi.

C. Disklardagi degencratsiyaning ikkilamchi beigilarini aniqlash uchun

ishlatiladi.

D. Disk-ildiz o‘rtasidagi konfliktni aniqlash uchun ishlatiladi.

E. Nerv strukturalaridagi kompressiya darajasini aniqlash uchun

qo‘!lani!adi.

28. U m urtqa

pog‘onasinm g osteoxondrozidagj qaysi iioiatui

rentgenografiyada an iq iab b o im av d i?

A. Umurtqalardagi o ‘zgarish!arni.

B. Orqa miya kanalidagi o'zgarishiarni.

C. Disklar degeneratsiyasjning ikkilamchi o'zgarishlarini.

D. Umurtqa harakat segmenti nestabilligi beigilarini.

G. Boshqa kasalliklar bilan differensiatsiya qilish.

29.

U m urtqa [>og‘onasi osteoxondrozida M R T qaysi jih atn i aniqlay

olm aydi?

A. Umurtqalararo disklardagi o'zgarishlami.

B. Nerv strukturalaridagi o ‘zgarishlarni.

C. Subaraxnoidaj bo‘shliq o‘tkazuvcha.nIigini.

D. Anatomik strukturalarning orqa miya kanaliga munosabatini.

E. Umurtqa suyaklarining to‘qimasiga baho berisbni.

30. Bo‘yin osteoxondrozida yuzaga chiquvchi kom pression-ildiz

sindrotnini davolashdagi sam ara!i usulni ko‘rsating:

O'tirgan hoiatda Glisson moslamasi bilan umurtqa pog‘onasining

bo‘yin qismini cbo'zish.

3 . Degidratatsiyalovchi prcparatlarni qo'llash.

C. Analgetiklarni buyurisb.

D. Paravertebral novokainli blokada qilish.

E. B o‘vin-yoqa sohasiga novokain bilan elektroforez berish.

31. Bel sohasida kom pressiya natijasida yuzaga kelgan og‘riq

sindrom ini

b a rfa ra f efish

m aqsadida

birinchi

navbatda

qavsi

p re p a ra tla r qoMIaniladi?

A. Degidratatsiyalovchi preparatlar.

8. Analgetikilar.

C. Trankvilizatorlar.

D. YalligManishga qarshi nosteroid preparatlar.

E. В guruh vitaminlar.

RASM LI TESTLAR

1.  Disk churrasi  qaysi  raqam  bilan  belgilangan?

2.  M iyaning qattiq  pardasi  qaysi  raqam  bilan  belgilangan?

3.  Ushbu  rasmda  umurtqalararo  disk  fibroz  halqasi  qaysi  raqam

bilan  belgilangan?

4.  Ushbu  rasmdagi  umurtqaning  o ’tkir o ’simtasi  qaysi  raqam  bilan

belgilangan?

5.  Rasm dagi  nerv  iidizi qaysi  raqam  bilan  belgilangan?

A - 1; В - 2; С - 3; D - 4; E - 5.

6. Orqa miyaninig qaysi qism ida zararlanish bol’sa tetraparez

rivojianishi mumkin?

A — 2 va 3;

В -3 ;

С - 1 va 2;

D - 1 ;

E - 4.

7. Keltiriigan MKT tekshiruvida qaysi patologiya tasvirlangan?

A. Intram edullyar o ’sma.

B. Ekstratncdullyar o ’sma.

C. Meningomiyelosele.

D. Disk churrasi.

E. Nevrinoma.

8.

Keltiriigan

rasmdagi

konsepsiyaning

(3

tayanch

ustunli

konscpsiya) muallifini aniqlang:

A. Dendi.

B. Monis.

C. Denis.

D. Shpigcl.

E. Kushing.

9. Quyida keltirilgan rasmda qaysi patologiya tasvirlangan?

A. Spondiiolizis.

B. Spondilyez.

C. Spondiiolistez.

D. Umurtqalararo bo’g’imning yarim chiqishi.

E. Deform asiyalanuvchi spondilez.

10.

Rasmda qaysi q o ’shimcha tekshirish apparati keltirilgan?

A. Kom pyuter tomograf.

B. M agnit-re/onansli tomograf.

C. Angiograf.

D. G am m a-tig’.

E. Siklotron.

V a z iy a tii m a sa la ia r

1. Bemorda jism oniy zo'riqishdan so ‘ng bo ‘yin sohasidan chap q o ‘li

panjasining

IV

barm oqlarigacha beriluvchi keskin og‘riq paydo

bo‘ldi. Harakat paytida o g ‘riq kuchayib ketishi qayd etildi. Panjaning

IV

barmoqlarida, bilak-lirsak va yelkaning ichki yuzalarida og*riq

sczgisining pasayishi aniqlandi. Uch boshli mushak refleksi susayganligi,

qo ‘l

panjasida

m ushaklar

kuchsizligi

kuzatildi.

Qaysi

ildiz

zararianganligini aniqlang?

A. C4.

B. C5.

C. 0 6 .

D.

C l.

E. C8.

2. Shtanga ko'iaruvchi sporichida uch oy davom elgan bel sohasidagi

og'riqdan so ‘ng og*riq!ar o ‘ng son va boldir orqa yuzasidan oyoq panjasi

kaft yuzasigacha tarqaldi. Harakat vaqtida o g'riq kucnaydi. O g'riqli

gipesteziya zonasi og‘riq zonalari o 'zaro mos kelishi aniqlandi. Shu

tom onda Axill refleksi so ‘nganligi va oyoq kaftini bukuvchi m ushaklar

kuchsizligi qayd etildi. Qaysi ildiz zararianganligini ko'rsating?

A. L3.

B. I

A.

C.

L5.

D. SI.

H. O rqa miya «ot dumi» qism ining zararlanishi.

Bemor og‘ir yuk k o ‘tarayotgan vaqtida belining pastki qism larida

va dum g‘aza sohalarida kuchli og'riq, oyoqlaridan “elektr toki o ‘tgandek

hissiyot” va oyoqlarida uyushish paydo bo‘ldi. Oyoqlaridagi kuchsiziik

tufayii yiqilib tushishi va siydik tutilishi kuzatildi. O b’ektiv ko‘rganda

bcinorda Laseg sim ptom ining ikki tom ondan ham 30° da musbatligi, oyoq

panjalarida plcgiyani ifodalovchi qe/poi veriebral sindrom , LV nerv

segmentidan bosh lab o'tkazuvchi tipda gipalgeziya qayd etildi. Diagnoz

q o ‘ying:

A. LV nerv ildizining bosilishi.

B. SI nerv ildizining bosilishi.

C. Orqa miya «ot dumi» qism ining bosilishi.

D. Polinevrit.

- B. Konusning zararlanishi.

A.

45 yoshli yuk tashuvchi erkak kishi bel sohasidagi o ‘ng oyog‘iga

beriluvchi og‘riqdan shikoyat qiladi. Qayd etilgan sim ptom atika 2 oydan

buyon saqlanib turibdi va o ‘tkaziigan konservativ terapiyadan so‘ng ham

ijobiy sam ara kuzatilm agan. O b’ektiv ko‘rganda, um urtqaning bel

sohasidagi dinamikasi chegaraiangari, o ‘ngdan Laseg beigisi m usbat

chaqiriladi. Tizza reflekslari D S, jonli. Axill rcllekslari S>D, o ‘ngdan

keskin pasaygan. Bem orga qaysi qo'shim cha tekshirishni o‘tkazish

kerakligini ko‘rsating?

A. Be! um urtqalarining magnit-rczonansli tomografiyasini o ‘tkazish.

B. Miyelografiya.

C. Umurtqa pog‘onasining rentgenografiyasi.

D. Oyoqlar m ushaklarining elektromiografiyasi.

E. Oyoqlar reovazografiyasi.

37- yoshli to g ‘-kon ishchisi shaxtada lanasining uzoq vaqt egilib

majburiy holatda ishlashi natijasida umurtqa pog‘onasning be! sohasida

intensiv, sanchuvchi xarakterli og‘riqni his qilgan va o g ‘riq chap

oyog‘ining

taqim osti chuqurchasigacha tarqala boshlagan. Um urtqa

pog‘onasining be! sohasida harakat keskin chcklanganligi, chapdan Laseg

simptomi

musbatligi

aniqlangan.

LV-S1

paravertebral

nuqtalari

palpatsiyada o g ‘riq!i, oyoq paylarinjng reflekslaridan chapdan Axill

refleksi susaygan. Chapdan son va boldir m ushaklarining gipotoniyasi

qayd etilgan. Sizning taxm iniy diagno/.ingiz:

A. Bel-dum g‘aza radikulopatiyasi.

B. Lyumbago.

C. Spinal insult.

■

?,•

D. Be! um urlqalarining sinishi.

E. Chap tomonlama lyumboishialgiya.

6. O g ‘ir predmetni ko‘targan 45 yoshli bem orda bel-dum g‘aza

sohasida oyoqlariga irradiatsiyalanuvchi o ‘tkir sanchuvchi o g ‘riq paydo

bo‘ldi.

Shundan so ‘ng oyoq panjasining falajligi, chanoq a ’zolari

faoliyatining buzilishi rivojlandi. Bemordagi nevrologik buzilishlarga

nim a sabab boMganligini ko'rsating:

A. L1V-V um urtqalararo diskning siljishi vasekvestratsiyasi.

B. Pastki qo‘shimcha radikulo-m edullyar arteriya havzasida qon

avlanish buzilishi.

•••

C. Oldingi spina! arteriya havzasidatrom boz.

D. ThlL-LI sohada gematomieliya.

E. LI I tanasining kom pression sinishi.

7. Bemor tanasini eggan vaqtida um urtqa pog'onasining bel-

dumg*aza sohasida o ‘tkir o g ‘riq paydo bo‘ldi, og‘riq oyoqlarga

irradiatsiyalana boshladi, oraliq sohasida uyushish, siydik ajralishining

buzilishi kuzatildi. O b’ektiv ko‘rganda, bel m ushaklarining zo'riqishi, ikki

tomonlama Laseg sim ptom ining musbatligi, ikkala oyoqlar panjalarining

falajligi, anagenital sohada gipesteziya aniqlandi. Bemorni qaysi boMimga

gospitalizatsiya qilish maqsadga muvofiq?

A. Zudlik bilan neyroxirurgiya boMimiga.

B. Neyroxirurgiya boMimiga, rejali ravishda.

C. Zudlik bilan nevrologiya boMimiga.

D. Rejali ravishda nevrologiya boMimiga.

E. Zudlik bilan ortopediya boMimiga.

yoshli ayol vrachga be!-dumg‘aza sohasidagi o g 'riq boMishiga,

og‘riqning oMig son orqa yuzasi v a b o l dim ing orqa-tashqi yuzasi, oyoq

panjasiga beriiishiga shikoyat qiladi. O b’ektiv ko ‘rganda, bel sohasidagi

paravertebral m ushaklarning z o ‘riqishi, o ‘ng boldir tashqi yuzasi, oyoq

panjasi tashqi yuzasi b o ‘y!ab gipesteziya va Axill refleksi o'ngdan

yo'qolganligi aniqlanadi. Nevroiogik buziiishlarning sababini ko'rsating:

A. Bcl-dum g‘aza sohasidagi umurtqalararo diskning siljishi.

Um urtqa pog'onasining ko‘krak sohasidagi

umurtqalararo

diskning siljishi.

C. U m urtqa pog‘onasining b o ‘yin sohasidagi umurtqalararo diskning

siljishi.

D. Orqa m iyaning bel y o ‘g ‘onlashmasi sohasidagi intramedullyar

o ‘sma.

E. Oldingi spinal arleriya trombozi.

9. 50 yoshli benior yoM-transporti harakati hodisasi vaqtida

boshining ho'yin umurtqaiari bo‘g ‘imidan keskin yozilishi natijasida

bo'yin sohasidan o ‘ng elka lateral yuzasiga tarqaluvchi og'riqni his qilgan.

Tekshirish vaqtida o ‘ng bilak-tirsakning bilak yuzasi bo 'y iab va

ko‘rsatkich, o ‘rta barm oqlar sohasida gipesteziya, o ‘ngdan yozuvchi-tirsak

refleksining so'nishi aniqlanadi. Shu bcm orga diagnoz qo‘ying:

A. Travm atik radikulopatiya.

B. Orqa miyaning lat eyishi.

C. Gematomiyeliya.

D. Orqa m iyaning epidural gematoma bilan bosilishi.

E. Umurtqaning sinib parchalangan qismi bilan orqa miyaning

kompressiyasi.

10. 53 yoshli bem or 10 yil davom ida umurtqa pog‘onasining bel-

dum g‘aza sohasidagi o g ‘riq bilan davolangan. Manual terapiya seansidan

so 'n g ikkala oyoq panjalarining q o ‘pol falajligi, anogenital zonada va

sonning va boldim ing tashqi-yon sohasida anesteziya, chanoq a ’zolari

faoliyatining buzilishi aniqlanadi. Kom pyuter tom ografiyada LV-SI

umurtqalariaro

diskning

umurtqa

kanaliga

oMchamdagi

protruziyasi aniqlanadi. Shu bem orga zudlik bilan qanday davolash

oMkazish kerak?

A. Xirurgik davolash.

B. Manual terapiya.

C. Massaj, davolash terapiyasi.

D. Degidratatsiyalovchi terapiya.

E. Sanator - kurort davolash.

JAVOBLAR

Testlarning javoblari

1-D; 2- C; 3-E; 4-B; 5-C; 6-C; 7-C; 8-C; 9-C; 10-C;

11 -С; 12-C; 13-E; 14-Е; 15-Л; 16-Д; 17-D; 18-A; 19-B;

20-B; 21-E; 22-C; 23-B; 24-B; 25-E; 26-D; 27-C; 28-B;

29-C; 30-B; 31-A.

Rasmli testlarning javoblari

I-A; 2-D; 3-B; 4-E; 5-C; 6-C; 7-D; 8-C; 9-D; 10-B.

V aziyatli inasalaiaruing javoblari

1-E; 2-D; 3-C; 4-A; 5-Л; 6-Л; 7-A; 8-Л; 9-A; 10-A.

ADABIYOTLAR

1.

Гайдар  Б.В.  Практическая  нейрохирургия.  Руководству  для

врачей. Санкт-Петербург, Издательство «Гиппократ», 2002 г.

2.

Гусев  Е.И.,  Коновалов  А.Н.  Неврология  и  нейрохирургия

(учебник в двух томах  I-II  кн.). — М., 2008-2009 г.

3.

Лившиц  Л.В.  Хирургия  спинного  мозга.  — М.  Медицина,  1990.  -

352 с.

4.

Мамадалиев

А.М.

Ишиас.

Узбекистан

Республикаси

энциклонедияси.  1998  й. 4 том, 310 б.

5.

Мамадалиев

А.М.

Современные

методы

диагностики

остеохондроза  и  грыж  межпозвонковых  дисков.  Журнал  теоретической  и

клинической медицины, Ташкент,  2000 г. JV»3.  133-134 стр.

6.

Мамадалиев  А.М.  Тактика  консервативного  и  хирургического

лечения  неврологически  осложненных  грыж

межпозвонковых  дисков.

Доклад на  III  съезда невропатологов Узбекистана, Ташкент 2002  г.  20 с.

7.

Мамадалиев

Л.М..

Щодиев

A.III.

Буйин,

кукрак,

бел

остеохондрозининг  этиологияси,  патогенези,  клинмкаси  консерватив  ва

жаррохдик  усулида  даволаш  муаммолари.  «Вертебрологиянинг  долзарб

муаммолари»  мавзусида  утказилган  илмий-амалий  конференция  илмий

ишлари туплами. 22  май  2004 й. Самарканд,  12-бет.

8.

Мамадалиев  А.М.,  Мамадалисва  С.А.,  Мухаммсджанов  Н.З.

Тактика  хирургического  лечения  остеохондроза  и  грыж  межпозвонковых

дисков.  Материалы  II  Республиканской  научно-практической  конференции

нейрохирургов Узбекистана. Ташкент, 22 -23  сен тябрь, 2005  г. 43-44 стр.

9.

Мамадалиев

А.М.,

Алиев

М.А.

Магнитно-резонансная

томография  при  различных  нейрохирургических  заболеваниях  головного  и

спинного

мозга.

Материалы

научно-практической

конференции

“Современные  проблемы  физики  конденсированных  сред”.  11-12  декабря

2009  г., Самарканд, Узбекистан, 56-стр.

10.

Мамадалиев  А.М.,  Шодиев  А.Ш.,  Алиев  М.А.  Умурткалараро

диск  чурралари  диагностикасида  магнит-резонанс  томографиянииг  урни.

Материалы  научно-практической  конференции  ‘‘Современные  проблемы

физики  конденсированных  сред”.  11-12  декабря  2009  г.,  Самарканд,

Узбекистан.

11.

Мамадалиев

Л.М.,

Мамадалиева

С.А.,

Алиев

М. А.

Эффективность  щадящих  доступов  для  удаления  грыж  межпозвонковых

дисков  пояснично-крестцового  отдела  позвоночника.  Материалы  IV  научно-

практической  конференции  с  международным  участием  «Актуальные

проблемы  нейрохирургии»..  17 сентябрь, 2010  г. Ташкент.  131-стр.

12.

Мамадалиев  А.М.,  Алиев  М.А.,  Мамадалиева  С.А.  Особенности

реабилитации

больных,

оперированных

по

поводу

удаления

грыж

межпозвонковых  дисков  пояснично-крестцового  отдела  позвоночника.

Материалы  научно-практической  конференции  с  международным  участием

«Актуальные  проблемы  медицинской  реабилитации,  физиотерапии  и

спортивной  медицины», Самарканд, 25-26 ноября 2014  г.

13.

Можаев

С.В.

Нейрохирургия.

Учебник

для

студентов

медицинских  вузов.  С П б:  Политехника, -2001.-355  с.

15.

Мухаммаджанов

Н.З.,

Мамадалисв

А.М.

Остеохондроз

позвоночника.  Монография. Ташкент, «Фан» 2005

г.,  175 стр.

16.

Мухаммаджанов

Н.З.,

Мамадалиев

А.М.

Руководство

по

мануальной  диагностики  и  терапии  Монография.  Ташкент,  «Фан»  2005  1.,

198 стр.

17.

Мухамеджанов  Н.З.  Мамадалисв  А.М.  ва  б.к.  Клинико-рентгено-

комльютерно-томографические

признаки

пояснично-крестцового

остеохондроза.  Радиология  XXI  аср  бусагасида:  Турли  аъзо  ва  тизим

касаллихларини ташхислашда  визуализапиянинг замонавий  усуллари  илмий-

амалий  конференцияси  илмнй  ишлари  туплами.  Самарканд.  2001  й.  94-95

бет.

18.

Нейрохирургия:  учебник  /  В.И.  Цымбалюк,  Б.Н.  Лузан,  И.П.

Дмитерко  и  др.;  Под  редак.  Проф.  В.И.  Цымбалюка.  М.  Медицина,  2008,  -

160 с.

19.

Пастор Э. «Основы  нейрохирургии»,  Будапешт  1985.

20.

Ромоданов

А.П.,

Мосийчук

И.М.,

Цымбалюк

В.И.

Нейрохирургия: Учебник.-М.  1998.

21.  Снпитын  В.И.  Нейрохирург ия:  учебник / Харьков, 2006, с. 465-480.

22.

Худойбердиев

Х.Х.

Пейрохирургиядан

амалий

кулланма.

Тошкент,  1998.

23.

Цимбалюк  В.Г.,  Хонда  А.Н.,  Третьяк  И.,  Нейрохирургия.  Курс

лекций. — Киев,

1998.

-206  с.  Издание второе, стереотипное,  -  Киев, 2000.  256

с.

2

A.

Mamiadaliyev  A.M..  Aliyev  М.A.,  Mamadaliyeva  S.A.  Efficiency  o f

operaliv sparing access  for ablation  hernia intervertebral  discs  lumbosacral  parts o f

spinal  column.  Abstract  book  o f  8th  ACNS  &  1st  Asian  Neurosurgical  Nursing

Congress.  Kuala  Lumpur, Malaysia.  22-24th  November, 2010  y;, on page 207.

25.

Mamadaliycv  A.M.,  Mamadaliyeva  S.A.  The  Importance  o f Operativ

Sparing  Access  for  Ablation  Hernia  intervertebral  Discs  Lumbosacral  Parts  o f

Spinal  Cord.  Abstract  book  o f  XV  WFNS  World  Congress  o f  Neurosurgery.

Seoul, Korea.  7-13th  September, 2013,  FA0759 Poster presentation.

26. nioodle.sammi.uz

27. nsi.ru

Tuzuvchilar:

M am adaliyev A.M . - SamMI neyroxirurgiya kursi mudiri, tibbiyot fanlari

doktori, professor.

Aliyev M.A. - SamMI neyroxirurgiya kursi katta ilmiy xodirn-

izlanuvchisi.

M am adaliyeva S.A. - SamMI klinikasi neyroxirurgiya b o ’iimi vrach-

ordinatori.

U M U R T Q A P O C /O N A S I O S T E O X O N D R O Z I VA

U M U R T Q A L A R A R O D IS K C H U R R A L A R I

Meditsina oliy o‘quv yurtlarining yuqori kurs studentlari, magislralura rezidentlari va