Samarqand davlat universiteti b. Sh. Safarov kadrlar konsaltingi

 
1-rasm. Korxona xodimlari klassifikatsiyasi 
Son jihatidan xodimlarga bо‘lgan talabni aniqlash vazifasi 
ma’lum vaqt davomida ishlovchilar sonini hisoblashdan iborat. 
Xodimlardan foydalanish samaradorligini tahlil qilish uchun xodimlar 
soni kо‘rsatkichini kо‘rib chiqish kerak.
Rо‘yxat bо‘yicha sanoat ishlab chiqarishi xodimlari (SIX) soni 
doimiy, davriy, bir yoki undan kо‘proq vaqtga vaqtinchalik ishga 
qabul qilingan korxonaning hamma ishchilari (SI), rahbarlari (SR), 
mutaxassislari (SM), boshqa xizmatchilarini (SX) о‘z ichiga oladi.
SIX=SI +SR+SM +SX (11.1.) 
Rо‘yxatdagi ishlovchilar soniga haqiqatda ishlayotganlar, xizmat 
safaridagilar, mehnat, homila va tug‘ruq bо‘yicha ta’tildagilar, davlat 
va jamoat vazifalarini bajarish tufayli ishga chiqmaganlar, kasalligi va 
Mulkiy 
munosabatlar 
bo‘yicha 
Kategoriyalar 
bo‘yicha 
Faoliyat sohasi 
bo‘yicha 
Asosiy ish joyi 
bo‘yicha 
Korxona 
mulkdorlari 
ishchilar 
Asosiy 
faoliyatda band
bo‘lganlar 
shtatdagilar 
Yollanma 
ishlovchilar 
Xizmatchilar, 
rahbarlar, 
mutaxassislar 
Asosiy 
faoliyatda band 
bo‘lmaganlar 
Shtatdan 
tashqarilar 
Korxona xodimlari 

---

111 
ma’muriyat ruxsati bilan ishga kelmaganlar, agar ularning о‘rni, shtat 
bо‘yicha saqlangan bо‘lsa, kiradi.
Ma’lum vaqt ichida ishlovchilar sonini hisoblash uchun о‘rtacha 
rо‘yxat bо‘yicha ishlovchilar soni kо‘rsatkichidan foydalaniladi. 
Bunda о‘rtacha mahsulot ishlab chiqarish, о‘rtacha ish haqi, о‘rtacha 
daromad, kadrlar oqimi va ulardan foydalanish intensivligi kabi 
kо‘rsatkichlarni tahlil qilish zarur. Bir oydagi о‘rtacha rо‘yxatdagi 
ishlovchilar soni (S) oyning bayram va dam olish kunlarini qо‘shgan 
holda har bir ish kuni bо‘yicha rо‘yxatdagi ishlovchilar yig‘indisini 
oydagi ish kunlari soniga bо‘linib, aniqlanadi:



n
i
О
Сui
С
1
(11.2.) 
bu yerda Sui - oyning har bir ish kunida rо‘yxatdagi ishlovchilar soni;
n - shu oydagi ish kunlari soni.
Korxonaning xodimlar bilan ta’minlanganligini aniqlash uchun 
haqiqatdagi xodimlar soni reja (bazis) davridagi hisob bо‘yicha soni 
bilan taqqoslanadi.
Hisob bо‘yicha soni Shis sip quyidagi formuladan topiladi: 












)
1000
У
1
,
0
)(
1
К
(
10
1
К
Ф
Т
С
СД
n
Н
ПЛ
ПЛ
ПП
ХИС
СИП
(11.3.) 
bu yerda T – rejalashtirilayotgan yillik ishlab chiqarish 
dasturining tо‘liq mehnat sarfi, kishi - soat; 
Fpl - SIP - о‘rtacha rо‘yxat bо‘yicha bitta ishlovchisining rejadagi 
yillik ish vaqti jamg‘armasi, kishi – soat;
Kn - korxonadagi ishbay ishlovchilar mehnat normalarining 
bajarilishini aks ettiruvchi koyeffisiyent;
Usd - SIP sonidagi ishbay ishlovchilar salmog‘i, (%).