Samarqand davlat universiteti german m. V., Yuldashev sh. Q., Usmanova d. Q.,Xalikova L. N

Маvzu 8. Internetda veb – sayt orqali biznes qilishning asoslari: tasnifi va 
tamoyillari 
8.1.Veb-saytlar tasnifi va modellari. 
8.2. Veb-saytlarni yaratish bosqichlari. 
8.3. Bozorda saytni birlamchi siljitish. 
8.4.Firmalar veb-saytlarining samaradorligi bahosi.
8.1.Veb-saytlar tasnifi va modellari 
Internetda veb-serverlarning turli tumanligi taqdim etilashiga qaramay, ularni 
ikkita asosiy guruhga bo`lish mumkin (qarang. 8.1-rasm): trafikni boshqaruvchi 
serverlar (Web Traffic Control Sites) va yakunlovchi serverlar (Destination Sites).
Xalqaro veb (WEB- xizmat) – internetga to`laqonli ravishda ulanish va veb-server 
mazmunini aks ettiruvchi videotasvir, audiotovush, grafik tasvir, matn va boshqalar 
taqdim etiluvchilar bilan interaktiv aloqalar qilishga to`g`ridan to`gri kirish imkonini 

---

68 
beradi. O`zaro aloqalar mijoz-server gipermatn(HTTP) protokolini yetkazishda 
foydalanadigan mijoz-server mexanizmi yuzasida amalga oshiriladi.
 
8 .1. -rasm. Veb-serverlar tasnifi 
Trafiklarni boshqaruvchi serverlar yakunlovchi serverlarni yo`naltirishga 
bo`lgan ehtiyojini qondirishga mo`ljallangan. Bu guruhga serverning qidiruv, 
katalog, tashabbuskorlik singarilarni ham kiritish mumkin 
Qidiruvchi tizimlar internetda veb -server mazmunini indeksiyalash maqsadida 
kalit so`zlarni topishda yordamlashish uhcun taqdim etishga xizmat qiladi.  
Qoidaga muvofiq qidiruv tizimi tarkibiga quyidagilar kiradi: 
- Har bir qidiruv tizimi o'z spayderida ishlaydi;
- Har bir tizim sahifalarni o'ziga xos tarzda indekslaydi va ularni qidirishda
ustuvorliklarga ham ega. Shuning uchun, har bir qidiruv tizimidagi muayyan 
kalit so'zlar yoki birikmalarning so'rovi natijalari turlicha bo`ladi. 
Qidiruv tizimlariga o'xshash vazifalar server-kataloglari tomonidan amalga 
oshiriladi, unda qidiruv foydalanuvchi tomonidan qo'lda pog`analashtirilgan tarzida 
tashkil etilgan kataloglarning mavzuiy tuzilishi bo'yicha amalga oshiriladi. Katalog 
ichidagi sahifalar alifbo tartibida beriladi. Katalogda ro'yxatdan o'tish uchun ma'lum 
bir shaklni to'ldirishingiz yoki sahifangizni qaysi bo'limga joylashtirishni 
istayotgangizni, saytning qisqacha tavsifini va katalogdagi sahifani qidirish uchun 
kalit so'zlar ro'yxatini o'z ichiga olgan so'rov yuborishingiz kerak bo`ladi.