Samarqand davlat universiteti german m. V., Yuldashev sh. Q., Usmanova d. Q.,Xalikova L. N


 Elektron tijorat va biznesning me’yoriy-huquqiy bazasi


Download 4.58 Mb.
Pdf ko'rish
bet33/129
Sana24.09.2023
Hajmi4.58 Mb.
#1687032
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   129
5.3. Elektron tijorat va biznesning me’yoriy-huquqiy bazasi 
O‘zbekistonda bu sohaga doir me’yoriy-huquqiy baza yaratilgan. Rivojlangan 
mamlakatlarda elektron tijoratga biznes yuritishning ajralmas bo‘lagi sifatida qaralsa, 
rivojlanayotgan mamlakatlarda uni muqobil biznes yuritish usuli deb qaraladi. Biroq 
hali ham elektron tijorat xalqaro miqyosda mamlakatlar iqtisodiyotida sezilarli o‘rin 
egallamagan. Agar elektron tijoratning kichik va o‘rta biznes vakillari jahon bozoriga 
chiqishlari uchun juda qulay vosita ekanini, xom-ashyo bozoriga kirishni 
osonlashtirishi, qishloq xo‘jaligi mahsulotlari marketingini xalqaro ko‘lamda olib 
borish imkoniyatini oshirishi inobatga olinsa, bu ayniqsa, rivojlanayotgan 
mamlakatlardagi tadbirkorlar uchun ancha foydali degan xulosaga kelish mumkin. 
Shunday bo‘lsada, elektron tijoratni rivojlantirish talab va taklif darajasiga bog‘liq va 
bunda sezilarli natijalarga erishish uchun, albatta, faoliyatni eksportni oshirishga 
yo‘naltirish zarur. Shu bilan bir qatorda, soha rivojlanishida «Elektron raqamli imzo 


46 
to‘g‘risida»gi, «Elektron hujjat almashinuvi to‘g‘risida»gi va «Elektron hukumat 
to‘g‘risida»gi Qonunlar ham muhim ahamiyat kasb etadi. 
2015-yilda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan elektron 
tijoratni amalga oshirish qoidalari ishlab chiqildi, 
2016 — 2018 yillar davrida O‘zbekiston Respublikasida electron tijoratni 
rivojlantirish konsepsiyasi bo‘yicha tadbirlar kompleksi doirasida ishlar ham boshlab 
yuborilgan. Xususan, Konsepsiyada 2018-yilga qadar elektron tijorat sohasida: 
elektron tijoratning to‘lov operatsiyalari sohasidagi qonunchilikni yanada 
takomillashtirish, elektron tijorat sektorini tavsiflovchi indikatorlarni shakllantirish, 
axborot vositachilari faoliyatini tashkil etish tartibini ishlab chiqish, elektron tijorat 
qatnashchilarining mumkin bo‘lgan tavakkalchiliklarini kamaytirish bo‘yicha 
qonunchilikni takomillashtirish, elektron tijoratda eksport bitimlarini hisobga olish 
tizimini ishlab chiqish, elektron tijorat doirasida xalqaro pochta jo‘natmalarini 
bojxonada rasmiylashtirishni tartibga solish va boshqa masalalarni hal etish 
belgilangan. Shunday bo‘lishiga qaramasdan, O‘zbekistonda elektron tijoratning 
ko‘proq C2C yo‘nalishi keng tarqalgan bo‘lib, ya’ni aholi, jismoniy shaxslar ijtimoiy 
tarmoqlar va olx.uz, zor.uz, irr.uz kabi axborot portallaridan foydalangan holda
o‘zaro savdo amalga oshirilmoqda. Bu esa, o‘z navbatida, raqobat muhitining 
buzilishiga, tovarlar sifatining pasayishiga, soliqlarning to‘lanmasligiga va kishilarda 
ishonchsizliklar paydo bo‘lishiga olib kelmoqda. Zero, elektron tijorat iqtisodiyotning 
samaradorligini oshirishga, tanlov erkinligi va axborotni qidirish, olish, uzatish, 
tarqatish erkinligiga, yangi ish o‘rinlari va yangi mutaxassislar paydo bo‘lishiga 
zamin yaratmog‘i kerak edi. Xulosa qilib aytganda, «Elektron tijorat to‘g‘risida»gi 
Qonunning ijrosini ta’minlash, AKT infratuzilmasini yaxshilash, elektron tijorat 
bo‘yicha yuqori malakali kadrlar tayyorlash, elektron tijoratni rivojlantirish 
konsepsiyasida belgilangan vazifalarni amalga oshirish orqali O‘zbekistonda elektron 
tijoratni yanada rivojlantirishga erishish mumkin. 
29
 O‘z-o‘zini tekshirish savollar 
1.111111111111111 
111111sadldldldldldlelssllslsllsfffff```` 
1. 
O’zbekistonda elektron tijoratning meyoriy-huquqiy hujjatlarni qabul 
qilishda qanday zamin yaratilgan? 
2. 
«Elektron tijorat to‘g‘risida"gi Qonunning ahamiyati nimadan iborat?
3. 
Hujjatning amaldagi va taqdim etilgan tahriri solishtirma tahlilining natijalari 
nimadan iborat?
4. 
O’zbekistonda Elektron tijoratda axborot almashinuvi qanday yo’lga 
qo’yilgan?
5. 
Elektron tijoratning meyoriy-huquqiy hujjatlarni aniqlab bering. 

Download 4.58 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   129




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling