Samarqand davlat universiteti kimyo fakulteti analitik kimyo kafedrasi


Download 0.79 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/17
Sana03.12.2023
Hajmi0.79 Mb.
#1800392
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17
Bog'liq
Kurs ishi (namuna)

(c)
i
(bu yerda Eelektrod potensiali; c – konsentratsiya; i – 
tok kuchi) funksiya o‘rganiladi. Potensiometriyada esa E=

(c)
i=0 
funksiya 
o‘rganiladi, ya’ni potensiometriyada elektrodlarga tok berilmaydi (i=0). Agar 
elektrodga kichik qiymatli tok kuchi berilsa, bu usul voltametriya (IYUPAK) yoki 
tok ishtirokidagi potensiometriya deb yuritiladi. Agar elektrodlardan biri 
qutblansa, bu usul bitta qutblangan elektrodli voltametriya deyiladi. Agar 
taqqoslash elektrodi o‘rnida ham qutblangan elektrod ishlatilsa, bu usul ikkita 
qutblangan elektrodli voltametriya deb ataladi. Voltametriya usuli qaytmas oksred 
juftlarni tekshirish uchun qulay usul hisoblanadi. Tok ta’siridan yetarlicha qaytar 
bo‘lmagan juftlarning qaytarligi ortadi. Qaytmas juftlarni voltametrik titrlaganda, 
potensial sakrashi potensiometrik titrlashdagiga qaraganda ancha katta bo‘ladi. Bu 
usul adabiyotlarda bitta yoki ikkita qutblangan elektrodli potensiometrik titrlash 
deb ham yuritiladi.
Potensiometriya usuli tekshiriladigan eritmaning elektrod potensialini 
o‘lchashga asoslangan. Nernst tenglamasiga
 
binoan elektrod potensiali potensialni belgilovchi M moddaning aktivligiga bog‘liq 
bo‘lganligi uchun elektrod potensialini o‘lchash yordamida M moddaning aktivligi 
(konsentratsiyasi) aniqlanishi mumkin. Agar kimyoviy reaksiya davomida elektrod 
potensiali 
o‘zgarsa, 
bu 
o‘zgarish 
yordamida 
eritmadagi 
modda 
konsentratsiyasining o‘zgarishini va titrlashning oxirgi nuqtasini topish mumkin. 
Potensiometrik analiz sanoatning turli sohalarini kimyoviy – tahliliy nazorat 
qilishda va moddalarning miqdorini aniqlashda keng qo‘llaniladi. Potensiometriya 
M
o
a
nF
RT
E
E
ln




26 
usuli Zyorensen fanga pH haqidagi tushunchani kiritgandan (1909 y.) so‘ng tez 
rivojlanib ketdi. Potensiometrik analiz bevosita va bilvosita usullarga bo‘linadi.

Download 0.79 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling