Samdaqu fan: Strategik Menejment

SAMDAQU

Fan: Strategik Menejment

Tayyorladi: O’razaliyev Shohrux

Tekshirdi: Muxammadiyev U

Reja:

• Samaradorlik tushunchasi.
• Investitsiyalar samaradorligini baholash uchun statik (chegirmasiz) ko'rsatkichlar.
• Investitsiyalarni qaytarish muddati.

Samaradorlik bu ------

Ishlab chiqarish samaradorligi --- korxona miqyosida iqtisodiy faoliyat, iqtisodiy dasturlar va tadbirlarning foydali natijalar berishi, olingan iqtisodiy samaraning muayyan qiymatiga ega bo'lgan ishlab chiqarish omillari, resurslar sarflariga nisbati bilan tavsiflanadi.Ishlab chiqarish samaradorligi korxona faoliyatining yakuniy natijasini korsatadi. Miqdoriy jihatdan ishlab chiqarish samaradorligini mahsulot ishlab chiqarish uchun sarf qilingan mehnat miqdori bilan o’lchash munkun.

• Birlik xarajatlarini hisoblash - hosil bo'lgan ko'rsatkichning bir natural birligi uchun xarajatlarni taqqoslash. Eng yaxshi alternativ - eng past narxga ega bo'lgan variant.
• Yillik foydani taqqoslash - loyiha turli xil mahsulotlar yoki mahsulotlarni turli narxlarda chiqarishni nazarda tutganda qo'llaniladigan usul. Maksimal o'rtacha yillik daromad eng yaxshi investitsiya variantiga mos keladi.
• Oddiy daromad stavkasini hisoblash (o'rtacha yillik foydaning investitsiyaga nisbati). Ushbu ko'rsatkichni aniqlashning ikkita usuli mavjud: o'rtacha va loyihaga dastlabki investitsiyalar bo'yicha. Dastlabki investitsiyalar bo'yicha rentabellikni hisoblash metodologiyasi soddaroq, ammo u kam baholangan natija beradi va loyihani amalga oshirish jarayonida asosiy vositalar, nomoddiy aktivlar eskirishini va aylanma mablag'larning o'zgarishini hisobga olmaydi.
• Amortizatsiya usuli yoki oddiy to'lovni taqqoslash. U kapital qo'yilmalarning (dastlabki aylanma mablag'lardan tashqari) har bir variant bo'yicha o'rtacha yillik amortizatsiya va sof daromadga nisbatini hisoblashdan iborat. Olingan qiymat, to'lov muddati deb ataladi, sotib olingan uskunaning ishlash muddati bilan taqqoslanadi. Oddiy loyiha operatsion davrning yarmidan ko'p bo'lmagan muddatda to'lanadi, deb ishoniladi. Bu aniq samarasiz loyihalarni rad etishning juda muhim mezoni (masalan, uskunani almashtirish muddatidan oldin to'lashga vaqtlari yo'q). Oddiy to'lov muddatini hisoblash oson va to'lash uchun juda uzoq vaqt talab qilinadigan loyihalarni batafsil tahlil qilish uchun vaqtni behuda sarflashning oldini oladi, bu esa yuqori xavfli sharoitlarda bunday loyihalarni moliyalashtirishni imkonsiz qiladi.

Samaradorlik turlari:

.
Loyihani amalga oshirishning bevosita ishtirokchilari uchun moliyaviy oqibatlarini hisobga olgan holda tijorat (moliyaviy) samaradorlik.
Loyihani amalga oshirish bilan bog'liq bo'lgan, investitsiya loyihasi ishtirokchilarining bevosita moliyaviy manfaatlaridan tashqariga chiqadigan va xarajatlarni o'lchash imkonini beradigan xarajatlar va natijalarni hisobga olgan holda milliy iqtisodiy samaradorlik..
Federal, mintaqaviy, mahalliy byudjetlar uchun loyihaning moliyaviy oqibatlarini aks ettiruvchi byudjet samaradorligi.

Investitsiyalarni qaytarish muddati:

Baholashning eng oddiy va keng tarqalgan usullaridan biri bu investitsiyalarning qaytarilish muddatini aniqlash usulidir. Qaytarilish muddati investitsiya olingan daromaddan (sof) qaytariladigan yillar sonini hisoblash yo'li bilan aniqlanadi. naqd pul tushumlari). Agar pul daromadlari (foyda) yillar davomida notekis olingan bo'lsa, to'lash muddati umumiy sof pul tushumlari investitsiya miqdoridan oshib ketadigan vaqt davriga (yillar soniga) teng bo'ladi. Ushbu usul bir qator muhim kamchiliklarga ega: 
U umumiy pul daromadlari bir xil miqdordagi loyihalarni farqlamaydi, lekin daromadlarni yillar davomida turlicha taqsimlaydi;
U oxirgi davrlarning daromadlarini, ya'ni investitsiya summasi qaytarilgandan keyingi davrlarni hisobga olmaydi. 
Baholashning eng oddiy va keng tarqalgan usullaridan biri bu investitsiyalarning qaytarilish muddatini aniqlash usulidir. Qaytarilish muddati investitsiya olingan daromaddan (sof) qaytariladigan yillar sonini hisoblash yo'li bilan aniqlanadi. naqd pul tushumlari). Agar pul daromadlari (foyda) yillar davomida notekis olingan bo'lsa, to'lash muddati umumiy sof pul tushumlari investitsiya miqdoridan oshib ketadigan vaqt davriga (yillar soniga) teng bo'ladi. Ushbu usul bir qator muhim kamchiliklarga ega: