‘’san’at va ma’naviyat’’ UMUMXALQ LEKSIKASIGA KIRGAN san’atshunoslik terminlari

Rassomlik san’ati. Bu san’at turi ham qadimdan mavjud, uning dastlabki namunalarini qadimgi tosh asridagi g’orlar devoriga ishlangan rasmlarda ko’rish mumkin.Rangtasvir voqelikning san’atkor tanlagan nuqtayi nazardan mo’yqalam va bo’yoqlar vositasida muayyan tekis materialga rasm tarzida tushirishdan iborat. Buning yorqin misoli sifatida istedodli o’zbek rassomi V. Oxunovning “ Tashlandiq odam” asarini ko’rsatish mumkin. Unda rang, nur, soya fonida baland kunda va unga qo’yilgan bosh tasviri berilgan, atrof bilan kunda bir olam, bosh o’zi bir olam. Diqqat bilan kuzatsangiz, qaysi rakursdan qaramang, kundaga qo’yilgan olamni ko’rasiz va ekzistensiyachilar ta’biri todingizga tushadi, o’z holiga tashlab qo’yilgan olamdagi tashlandiq odam. Tasvirning nochiziqligi, ranglarning kontrastlikka asoslangan tarzda qorishuvi, ko’zi yumilgan bosh va hilpirashini xohlagan, lekin hilpirashga majoli yo’q sochlarining tashqi olamiga ulanib ketishi ulkan bir fojiaviylik ruhini ufurib turadi, asarni kuzatar ekansiz, seskanganingizni ham, ho’rsinganingizni ham sezmay qolasiz.

• Rassomlik san’ati. Bu san’at turi ham qadimdan mavjud, uning dastlabki namunalarini qadimgi tosh asridagi g’orlar devoriga ishlangan rasmlarda ko’rish mumkin.Rangtasvir voqelikning san’atkor tanlagan nuqtayi nazardan mo’yqalam va bo’yoqlar vositasida muayyan tekis materialga rasm tarzida tushirishdan iborat. Buning yorqin misoli sifatida istedodli o’zbek rassomi V. Oxunovning “ Tashlandiq odam” asarini ko’rsatish mumkin. Unda rang, nur, soya fonida baland kunda va unga qo’yilgan bosh tasviri berilgan, atrof bilan kunda bir olam, bosh o’zi bir olam. Diqqat bilan kuzatsangiz, qaysi rakursdan qaramang, kundaga qo’yilgan olamni ko’rasiz va ekzistensiyachilar ta’biri todingizga tushadi, o’z holiga tashlab qo’yilgan olamdagi tashlandiq odam. Tasvirning nochiziqligi, ranglarning kontrastlikka asoslangan tarzda qorishuvi, ko’zi yumilgan bosh va hilpirashini xohlagan, lekin hilpirashga majoli yo’q sochlarining tashqi olamiga ulanib ketishi ulkan bir fojiaviylik ruhini ufurib turadi, asarni kuzatar ekansiz, seskanganingizni ham, ho’rsinganingizni ham sezmay qolasiz.