Sanoatni axborotlashtirish fakultet Biznes xujjatlarini yuritish fanidan

2. Ijara shartnomasi. Omborxonalar va turar joylar asbob uskunalar va boshqalarni ijaraga olishda bir tomonga qarashli mol-mulkdan, ikkinchi tomonning vaqtincha foydalanilishi yuzasidan keliShu v va o’zaro majburiyatlar ijara shartnomasi bilan rasmiylashtiriladi.
Ijara shartnomalari ikki korxona, tashkilot o’rtasida, shu ningdeq, korxona tashkilot bir tomon va xuquqiy shaxs ikkinchi tomon bo’lib xam tuzilishi mumkin. 
Ijara shartnomasi mazmuniga quyidagi zaruriy qismlar kiradi: 
1. SHartnoma mazmuni va ijaraga olinayotgan mol-mulkping tavsifi; 
2. Ijara muddati;
3. Ijara muddatlari;
4. Ijara va hisob-kitob tarkibi.
Bulardai tashqari shartnomalar uchun xos bo’lgan zaruriy qismlar (tomonlarning adreslari, imzo, muxrlari qushimcha shartlar) aks etdiriladi. 
To’liq moddiy jaobgarlik haqida shartnoma. Pul mablag’lari va moddiy tovar boylikla rini saqlash uchun ma’sul bo’lgan shaxslar bilan to’liq shaxsiy modiy javobgarlik haqida yozma shartnoma tuziladi. To’liq moddiy javobgarlik haqidagi yozma shartnomalar korxona bilan 18 yoshga to’lgan va bevosita moddiy boyliklarni saqlash, qabul qilish va tarqatish, tashish bilan bog’lik ishlarni bajaruvchi yoki shu nday lavozimni egallab turgan shaxslar o’rtasida tuziladi. Bu shartnomaga ko’ra, moddiy javobgar shaxs o’zi qabul qilib olgan moddiy boyliklar 
uchun to’liq moddiy javobgarlikni o’z zimmasiga oladi va ularni qabul qilish, 
saqlash, tarqatish va hisobga o’tqazish yuzasidan belgilangan qoidalarga rioya 
qilish majburiyatini oladi. Korxona esa moddiy javobgar shaxslarga o’nga ishonib 
topshirilgan kimmatbaxo buyumlarning saqlanishini ta’minlovchi qulay sharoitlar 
yaratib berishni zimmasiga oladi. SHartnomaning zaruriy qismlari 10 ta.
4. mehnat shartnomasi. mehnat shartnomasi - mehnatkashlar 
bilan korxona muassasa. tashkilot, firma hamda xususiy tadbirkorlar o’rtasida to’ziladigan bitim. Bunga ko’ra, mehnatkashlar muayyan ixtisos, malaka yoki lavozimga oid ichki mehnat tartibiga buyso’ngan xolda bajarishni o’z
zimmasiga oladilar. 
Korxona, firma esa mehnat qonunlarida, jamoa shartnomasida va
ta’riflarning o’zaro bitimida ko’zda tutilgan ish haqini mehnatkashlarga to’lab turadi va mehnat sharoitini ta’minlab berish majburiyatini o’z zimmasiga oladi. Xususiy tadbirkorlik bilan shu g’ullanayotgan fuqarolar bilan xam mehnat shartnomasi tuzilishi mumkin. 
Mehnat shartnomasi fuqarolik xuquqiy shartnomalaridan (ijara, jamoa 
pudrati, oilaviy pudrat, shaxsiy pudrat, mualliflik shartnomasi mehnatning 
natijasiga qarab haq to’lashdan) farq qiladi.