Savodxonlik darajasini oshirish


Download 2.27 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/8
Sana27.10.2023
Hajmi2.27 Mb.
#1727701
  1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
Asalxonning proyekti




Tarkibiy
qism
01
Savodxonlikning
ahamiyati
03
Na’munaviy 
o’yinlar
02
Savodxonlikni
oshirish
04
Na’munaviy 
topshiriqlar


Savodxonlikning 
ahamiyati nimada?
Savodxonlik
ko'nikmalari bilim olish
va rasmiy ta'limda
ishtirok etish uchun
asosdir.
Ta’lim
Savodxonlik iqtisodiy
rivojlanish va shaxsning
imkoniyatlarini
kengaytirish bilan
chambarchas bog'liq.
Iqtisod
Savodxonlik ko'nikmalari jamiyatda hal qiluvchi rol o'ynaydi, 
turli darajadagi shaxslar, jamoalar va xalqlarga ta'sir qiladi. 
O'qish va yozish qobiliyati ta'lim, ish imkoniyatlari, fuqarolik
faolligi va shaxsiy rivojlanish uchun eshiklarni ochadigan
asosiy mahorat hisoblanadi. Savodxonlik ko'nikmalarining
jamiyatda muhim bo'lishining ba'zi sabablari:
 O'qish va yozish ko'nikmalari odamlarga ta'lim resurslaridan
foydalanish, darsliklarni tushunish va tanqidiy fikrlash va tahlil
qilish imkonini beradi (YUNESKO, 2020). Savodli odamlarning
oliy ma'lumotga ega bo'lish ehtimoli yuqori, bu esa martaba
istiqbollari va ijtimoiy-iqtisodiy natijalarni yaxshilashga olib
kelishi mumkin (Kutner va boshq., 2007).
 Malakali savodxonlik ko'nikmalari bandlik va daromad
potentsialini oshiradi, chunki ular odamlarga ish
imkoniyatlaridan foydalanish, samarali muloqot qilish va
umrbod ta'lim olish imkonini beradi (World Savodxonlik
Jamg'armasi, n.d.). Savodli ishchi kuchi iqtisodiy o'sish va
mahsuldorlik uchun zarur bo'lib, qashshoqlikni kamaytirish va
umumiy ijtimoiy farovonlikka hissa qo'shadi (YUNESKO, 2020).


3. Fuqarolik ishtiroki: Savodxonlik ko'nikmalari faol va xabardor fuqarolik uchun juda
muhimdir. O'qish va yozish orqali odamlar ma'lumotlarga kirishlari, hukumat siyosatini
tushunishlari va demokratik jarayonlarda faol ishtirok etishlari mumkin (YUNESKO, 
2020). Savodli fuqarolar o'z huquqlarini himoya qilish, ongli qarorlar qabul qilish va
jamiyatni rivojlantirish tashabbuslarida qatnashish uchun yaxshi jihozlangan
(Savodxonlik milliy koalitsiyasi, 2019).
4. Salomatlik va farovonlik: Savodxonlik salomatlik savodxonligi bilan chambarchas
bog'liq bo'lib, u sog'liq bilan bog'liq ma'lumotlarni tushunish va sog'liqni saqlash
bo'yicha ongli qarorlar qabul qilish qobiliyatini anglatadi (JSST, 2013). Savodxonlikning
past darajasi sog'liqni saqlash xizmatlaridan foydalanishga, tibbiy ko'rsatmalarni
tushunishga va profilaktika choralarini ko'rishga to'sqinlik qilishi mumkin. Savodxonlik
ko'nikmalarini yaxshilash salomatlik natijalari va umumiy farovonlikka hissa qo'shishi
mumkin (Kutner va boshq., 2007).
5. Ijtimoiy integratsiya va madaniy boyitish: Savodxonlik odamlarga ijtimoiy va madaniy
tadbirlarda to'liq ishtirok etish imkonini berish orqali ijtimoiy integratsiyani
rivojlantiradi. O'qish va yozish ko'nikmalari odamlarga boshqalar bilan bog'lanish, fikr
almashish va o'zlarini ijodiy ifoda etish imkonini beradi (YUNESKO, 2020). Savodxonlik, 
shuningdek, madaniyatlararo tushunish, bag'rikenglik va xilma-xillikni qadrlashni
rag'batlantiradi, ijtimoiy hamjihatlikka hissa qo'shadi (Xalqaro Savodxonlik
Assotsiatsiyasi, 2018).
Xulosa qilib aytganda, savodxonlik ko'nikmalari shaxsiy o'sish, ta'lim yutuqlari, iqtisodiy
imkoniyatlarni oshirish, fuqarolik ishtiroki, sog'liqni saqlash savodxonligi va ijtimoiy
integratsiya uchun zarurdir. Shaxslar va jamoalar o'rtasida savodxonlik ko'nikmalarini
targ'ib qilish va oshirish yanada adolatli, inklyuziv va farovon jamiyat qurishga asosiy
sarmoyadir.
Adabiyotlar:
• Xalqaro savodxonlik assotsiatsiyasi. (2018). Bugungi kunda savodxonlik: Savodxonlik
bo'yicha tavsiya etilgan o'qish. https://www.literacyworldwide.org/get-
resources/reading-lists/literacy-today-recommended-reading-on-literacy dan olindi
• Kutner, M., Greenberg, E., Jin, Y., Boyle, B., Hsu, Y., & Dunleavy, E. (2007). Kundalik
hayotda savodxonlik: 2003 yildagi kattalar savodxonligini milliy baholash natijalari. 
Ta'lim statistikasi milliy markazi. https://nces.ed.gov/pubs2007/2007480.pdf dan
olindi
• Savodxonlik milliy koalitsiyasi. (2019). Nima uchun savodxonlik muhim? 
https://national-coalition-literacy.org/literacy-facts/literacy-why-literacy-is-important/ 
dan olindi
• YuNESKO. (2020). 2020 yilgi global monitoring hisoboti barcha uchun: inklyuzivlik va
ta’lim – barchasini anglatadi. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000374373 
dan olindi

Download 2.27 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling