161. Markaziy Osiyoda tasavvuf adabiyoti
Markaziy Osiyoda quyidagi tariqatlar qadimdan keng tarqalgan: qodiriya, yassaviya, kubraviya va naqshbandiya (yoki «xojagon»).Markaziy Osiyo tarikatlari. Tasavvuf g‘oyalarining tarqalishi, darveshchilik harakatining rivoj topishiga turli pirlar, atoqli shayxlarning nomi bilan bog‘liq tariqatlarning ahamiyati katta bo‘lgan. Tariqat (yoki suluk – yo‘llar) bir-biridan, avvalo, yuqorida aytganimiz, islomdagi ikki mazhab – shia yoki sunnaga rag‘bati bilan, ikkinchidan, shariatga munosabati bilan, uchinchidan, muayyan tariqat tarqalgan aholining qadimiy tasavvur-odatlari, madaniy darajasi bilan va, nihoyat, to‘rtinchidan har bir piri murshidning tarbiya usuli, ma’qul deb hisoblagan ruhiy-ma’naviy ta’sir vositalari bilan o‘zaro farqlangan.
162. Mo’gullar istilosi davri adabiyoti
|
163. Oltin O’rda davri adabiyoti
164. Mumtoz adabiyotda mubolag'a san'ati (nazariy ma’lumot va misollar bilan)
|
Mubolaga – (giperbola), (lof urish, borttirish) – tasvirlanayotgan narsa, shaxs va voqea-hodisalarning muayyan jihatlarini borttirib, kuchaytirib tasvirlash usuli. Sharq klassik
sheriyatida mubolaga sanatiga sher ziynati sifatida qarab, “Ahsanohu akzabahu” (eng yaxshi sher – eng yolgon sherdir) degan naqlga amal qilganlar. Mubolaga quyidagi turlarga bolinadi: a) Tablig - tasavvur qilish mumkin-u, amalga oshirish qiyin bolgan borttirilgan tasvir usuli: Ey sabo, holim borib sarvi xiromonimga ayt, Yiglarimning shiddatin gulbargi xandonimga ayt. (Navoiy) Kecha kelgumdur debon ul sarvi gulro kelmadi, Kozlarimga kecha tong otquncha uyqu kelmadi. (Navoiy)
b) Igroq – tasavvur qilish qiyin, amalda mutlaqo bolmaydigan borttirilgan tasvir usuli:
Do'stlaringiz bilan baham: |
