Сетевой концентратор Hub — центр

Informatsion texnologiyalarda port
– bu yuborilayotgan va qabul qilinayotgan axborotlar
o`rtasidagi bog`lanishni tashkil etadi (mantiqiy yoki fizik).Odatda quyidagilar:
Qurilmali (apparatli) portlar
– bu asosan kompyuterning fizik qurilmasi bo`lib u asosan
vilka yoki kabel yordamida kompyuterga bog`lanadi.Ularga quyidagilar kiradi:
Parallel port, Davomli port, USB, PATA/SATA, IEEE 1384 (FireWire), PS/2
Kiritish- chiqarish porti
– mikroprotsessorlarda (masalan Intel) qurilmalar yordamida
ma`lumotlar almashish imkonini beradi. Kiritish- chiqarish porti dasturga ma`lumotlar berish
va uni almashishni tashkil etadi.
Tarmoqli port
– TCP va UDP protokol parametrlari bo`lib u IP formatidagi ma`lumotlar
paketi qo`llanilishini aniqlaydi.

---

Tarmoqlar orasida
ma’lumotlar almashish turlari:
a) Simli (o`tkazgichli) aloqa: PSTN telefon tarmog`i, modem va kommutatorli aloqa,
ажратилган
liniyalar (
Выделенные линии);
b) Paketlar kommutitatsiyasi (
Коммутация пакетов): Frame relay, PDH, Ethernet, RS-232;
c) Oprik tola bo`yicha ma`lumot almashinish: Synchronous optical networking, Fiber distributed data
interface;
d) Simsiz aloqa
i) Yaqin radiusli harakat: Bluetooth, Human Area Network;
ii) O`rta radiusli harakat: IEEE 802.11, Netsukuku
iii) Uzoq radiusli harakat: Sun`iy yo`ldoshli aloqa, MMDS, SMDS
e) Mobil telefon yordamida ma`lumotlar almashish: CSD, GPRS, HSCSD, EDGE, UMTS, HSDPA,
HSUPA, CDMA, CDPD, Paging networks, DataTAC, Mobitex, Motient;

---

Kommutator
(lot.
commuto
— almashtiraman, oʻzgartiraman), almashlab ulagich,
taqsimlagich
— elektr zanjirini ulash, oʻzish, almashlab ulash va zanjirdan oʻtayotgan tok yoʻnalishini
oʻzgartirish uchun ishlatiladigan qurilma. Almashlab ulash qoʻlda (mas, telegraf K.i) yoki maxsus
dastur asosida avtomatik tarzda bajariladi. Elektromexanik, elektron va elektron nurli K.lar bor. Oddiy
elektromexaniq K.: rubilniklar, elektr mashina kollektorlari; elektromagnit rele
toʻplamlari va boshqa
Elektron
K.
—
maʼlum
funksional
sxemalar
boʻyicha
ion
asboblari,
elektron
lampalar,
yarimoʻtkazgichlardan yigʻilgan elektron qurilmalar. Elektron nurli K. — elektron nur yordamida boshqa
asbobning ulanish sxemasini
oʻzgartiradi. K. elektrotexnika, aloqa, telemexaniqaning koʻp vositalari va
boshqalarda
qoʻllanadi