Shahar barqarorligini oshirish, ijtimoiy-iqtisodiy muammolarni hal qilish bilan bir qatorda, shahar aholisining kengayishi ehtiyojlarini to'liq qondirish va


Toshkent shahrining suv resurslari


Download 237.93 Kb.
bet2/5
Sana29.04.2023
Hajmi237.93 Kb.
#1400394
1   2   3   4   5
Bog'liq
Shahar barqarorligini oshirish

Toshkent shahrining suv resurslari
Toshkent hududi asosiy manbai Chirchiq daryosi boʻlgan Boʻzsuv suv tizimi orqali sugʻorish tarmogʻi orqali sugʻoriladi. Asosiy magistral kanallari: Boʻzsuv, Janubiy Qorasuv, Salar, Anhor, Damashi, Kalkauz, Qoraqami. Shaharda umumiy uzunligi 417,5 km boʻlgan 129 ta suv oqimlari, shuningdek, umumiy maydoni 91 gektar va 1,4 million m 3 boʻlgan bir nechta suv omborlari – sunʼiy koʻllar mavjud .
Toshkent shahri kuniga 1,5 million m ichimlik suvi sarflaydi. Ichimlik suvi manbalari: 15% yer ostidan, 85% yer usti suv manbalaridan olinadi. Aholining suv ta'minoti bilan ta'minlanish darajasi 99 foizni, kanalizatsiya bilan ta'minlanish darajasi 92 foizga yaqinni tashkil etadi. Toshkent shahrida markazlashtirilgan suv ta’minoti xizmatlari bilan qamrab olish 99,5 foizni tashkil etadi. 
Toshkent shahridagi suv olish va kommunal tozalash inshootlari natriy gipoxlorit bilan zararsizlantirishga o‘tilib, zaharli suyuq xlordan butunlay voz kechildi. Ayni paytda ichimlik suvi namunalarining 100 foizi O‘zDSt 950:2011, O‘zDSt 951:2011, O‘zDSt 31351:2017 talablariga javob beradi.
Shaharning yer usti suv oqimlariga 30 ta korxonadan 40 ta oqizma orqali yiliga 830 mln m3 ga yaqin suv oqizish ishlari amalga oshirilmoqda. Asosiy oqava suvlarni oqizish uchta shahar oqava suvlarini tozalash inshootlari tomonidan amalga oshiriladi, bu barcha oqava suvlarning 70% gacha. 30 ta ob'ektdan 10 tasi ishlab chiqarish oqava suvlari, ya'ni umumiy suv oqizish hajmining 2,5 foizini tashkil etadi, qolgan 20 tasi shartli toza suv - drenaj suvlari, bog' ko'llari va boshqa rekreatsion hududlardan oqiziladi. Aytish joizki, 1991 yilgacha shaharning 70 ga yaqin korxonasi ochiq suv havzalariga oqizayotgan bo‘lsa, ularning 50 dan ortig‘i kam yoki umuman tozalanmagan sanoat oqava suvlarini chiqarib yuborgan.
2018 yil holatiga shaharning asosiy suv oqimlarining ifloslanish indeksi (WPI) bo'yicha shahar suv oqimlarining ifloslanish darajasi IV-V (1991 yil) dan II-IV sinflarga ijobiy o'zgardi va ayrim hollarda me'yordan oshib ketish holatlari qayd etildi. 3-5 ruxsat etilgan qiymatlar darajasida bo'lgan. 1991 yilda Salar, Qorasuv, Qoraqamish kanallarida xavfli ifloslantiruvchi moddalar (xrom, mis, rux, neft mahsulotlari) kontsentratsiyasi ruxsat etilgan sanitariya me'yorlaridan 15-20 baravar oshdi. Shu bilan birga, shahar kanallari va kollektorlarining holatini qoniqarli deb bo'lmaydi, bu muammo Toshkent shahridagi eng keskin ekologik muammolardan biri bo'lib qolmoqda.
Er osti suvlari hali ham sanoat ob'ektlari, agrosanoat korxonalari, maishiy va boshqa ob'ektlar tomonidan ifloslanishi bilan ajralib turadi, bu esa suv resurslari (Qorasuv, Salar, Bo'zsuv kanallari) va aeratsiya zonalarini ifloslanishining barqaror manbai hisoblanadi. Tozalash inshootlari va yer osti inshootlarining qoniqarsiz holati, ulardan foydalanishda texnologik intizomning pastligi, ekologik nazoratning yetarli darajada o‘tkazilmagani yer osti suvlarining yomon holatining asosiy sabablari hisoblanadi.
Ushbu vaziyatni yaxshilash uchun katta hajmdagi sanoat oqava suvlarini ishlab chiqaradigan tarmoqlar o'zlarining tozalash tizimlarini faol ravishda ishlatishlari yoki ifloslantiruvchi moddalarni kamaytirish va yo'q qilish uchun ishlab chiqarish jarayonlarini qayta qurishlari kerak. Shuningdek, barcha shahar oqava suvlari markazlashtirilgan tozalash jarayonidan o'tishi (tozalash) kerak. Shahar kanallari va kollektorlarining holatini yaxshilash uchun quvurlar va kollektorlarning o'tkazuvchanligini tiklash dasturini ishlab chiqish va amalga oshirish talab etiladi.


Download 237.93 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling