Sharipova g., Xodjayeva z

4. Darsni pedagogik kuzatilishi va bilimlarni baholash
maqsadga qarab bir necha turlarga bo' linadi: a) o'quvchilami bilish 
faoliyatini tashkil etuvchi va amalga oshiruvchi turi; b) bilim 
faoliyatini rag'batlantirish va tanbehlash; c) o'qish, bilish 
faoliyatini samaradorligini boshqarish va nazorat qilish.
Baholashda shunday ehtiyotkor bo'lish kerakki, o'quvchilami 
kayfiyati tushib ketmasin. Darsga, qo'shiq kuylashga qiziqishi 
so'nmasin. Rag'batlantirishda esa aksincha. O'qituvchi va 
o'quvchi munosabatlari me’yordan chiqib ketmasligi kerak. Balki, 
rag'batlantirish sinfda boshqa o'quvchilarga namuna bo'lib xizmat 
qilish va ular odobli, aqlli bo'lishga intilishi kerak. Shunday qilib, 
musiqa o'qitish metodlarini umumiy turlari ham mavjud.
1. Musiqa o'qitishning og'zaki metodi.
2. Ko'rgazma o'qitish metodi.
3. Amaliy o'qitish metodi.
4. O'yin metodi.
5. Taqqoslash metodi.
6. Musiqiy o'quvi bo'sh bo'lgan bolalar bilan ishlash metodi.
Musiqa o'qitishning og'zaki metodi
Musiqa darsida o'qituvchining soz mahoratiga alohida talab 
qoyiladi. 0 ‘qituvchi o'zining asar haqidagi badiiy kirish so'zi bilan 
o'quvchilami ajoyib va sehrli musiqa olamiga olib kiradi. Hikoya 
yoki suhbat yoli bilan bolalar diqqatini jalb qilib, musiqani badiiy 
idrok etishlariga erishadi. Asosan, bu metoddan boshlang'ich 
sinfda ko'proq foydalaniladi. Hikoya — bu o'qituvchining musiqa 
asari haqida jonli, emotsional yorqin bayoni.
Hikoya qisqa, obrazli, jonli, qiziqarli bo'lib, uning maqsadi 
o'quvchilami asami badiiy idrok etishga o'rgatish. Suhbat —
o'qituvchi va o'quvchilar orasidagi dialog shaklidagi faoliyatidan 
iborat bo'lib, o'quvchilami mustaqil fikrlashga undaydi. Ulami 
nutqini o'stiradi, fikrlash faoliyatini kuchaytiradi, bilish qobilyatini 
faollashtiradi hamda dunyoqarashini kengaytiradi. Tushuntirish — 
ilmiy isbotlash metodi sifatida musiqa darsida qo'llaniladi. Bu
39

---