Sharq miniaturasi
Download 80.32 Kb. Pdf ko'rish
|
|
1
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI XALQ TA’LIMI VAZIRLIGI
“SHARQ MINIATURASI” TO‘GARAGI O‘QUV DASTURI TOSHKENT-2016 2
Muallif: O‘.Rasulov – “Barkamol avlod” respublika bolalar badiiy ijodiyot markazi to‘garak rahbari
ijodiyot markazi direktori
universiteti mustaqil izlanuvchisi
N.Shomansurova - “Barkamol avlod” respublika bolalar badiiy ijodiyot markazi direktor o‘rinbosari F.Ziyatov - “Barkamol avlod” respublika bolalar badiiy ijodiyot markazi uslubchisi
instituti o‘qituvchisi
Ushbu o‘quv dasturi Respublika Ta’lim markazi huzuridagi Ma’naviy- ma’rifiy yo‘nalishdagi Ilmiy metodik kengashining 2016 yil 15 iyuldagi 6-sonli navbatdan tashqari yig‘ilish qarori bilan foydalanishga tavsiya etilgan hamda Xalq ta’limi vazirining 2016 yil 1 avgustdagi 194-sonli buyrug‘i bilan tasdiqlangan. 3
KIRISH O‘zbek xalqining ko‘p asrlik tarixida miniatura san’ati boy madaniy merosimizning ajralmas qismi hisoblanadi. Miniatura san’ati insonlarning ma’naviy olamini boyitadi va dunyoqarashini shakllantiradi. Markaziy Osiyoda yaratilgan badiiy bezakli qo‘lyozmalarning aksariyati Kamoliddin Behzod ijodiga mansub. Markaziy Osiyoda miniatura maktabining asoschisi bo‘lgan Kamoliddin Behzod adiblar asarlariga mo‘‘jaz rasmlar yaratgan. Buyuk rassom tomonidan yaratilgan tasvirlarda inson obrazi, ularning individual xususiyatlari va ichki dunyosini namoyon eta olgan. “Yosh musavvir” to‘garagida o‘quvchilar musavvirlik san’ati, ularda sharq miniaturasining uslubi, ranglarning farqini va mustaqil chizishni o‘rganadi. “Yosh musavvir” to‘garagiga 6 yoshdan 16 yoshgacha bo‘lgan o‘quvchi- yoshlar jalb qilinadi. “Yosh musavvir” to‘garagining o‘quv rejasi ikki o‘quv yiliga mo‘ljallangan. Mazkur o‘quv dasturi Xalq ta’limi vazirligining 2015 yil 31 martdagi 7-mh-sonli buyrug‘i bilan tasdiqlangan maktabdan tashqari ta’limga qo‘yiladigan davlat talablari asosida ishlab chiqilgan. Ushbu o‘quv dasturida berilgan mavzular va mavzuga oid soatlar miqdori (216 soatdan chiqmagan holda) hududning va to‘garaklarga jalb qilingan bolalarning yosh xususiyatlaridan kelib chiqqan holda to‘garak rahbari tomonidan 25 foizgacha o‘zgartirilishi mumkin.
MO‘LJALLANGAN O‘QUV DASTURI
T/r Mashg‘ulot mavzulari Nazariy soat
Amaliy soat
Jami soat
1. Kirish
3
3 2. Oddiy naqsh namunalarini qalamda chizish 3 30
33 3.
Oddiy naqsh namunalarini bo‘yash texnikasi 3 33 36 4.
K.Behzod uslubida kompozitsiya yaratish 3 24 27 5.
Oraliq nazorat ishi 3 3 6.
Eron miniatura maktabi uslubida kompozitsiya yaratish 1 14 15 7.
Ozarbayjon miniatura maktabi uslubida kompozitsiya yaratish 1 14
15 8.
Hirot miniatura maktabi uslubida kompozitsiya yaratish 1 14 15 9.
Aylana yuziga kompozitsiya ishlash
6 6 10. “Ov” mavzusida kompozitsiya ishlash
9
4
11. Tabiat, hayvonot olami va inson tasviri aks etgan kompozitsiya ishlash
9
12. Me’morchilik obidalari aks etgan murakkab kompozitsiya yaratish
9 9 13.
Sopol yoki
chinni buyumlar uchun kompozitsiya ishlash 9 9 14. “Buyuk ipak yo‘li” mavzusida kompozitsiya yaratish
15 15 15. Liboslar aks etgan kompozitsiya yaratish
9
16. Yakuniy nazorat ishi 3 3 Jami 15 201 216
Sharq miniaturasi tarixi. Miniaturaning o‘tmish va hozirgi davrdagi ahamiyati. Sharq miniaturasi maktablari. K.Behzodning ijodiy faoliyati. Miniaturada ishlatiladigan xom-ashyolar va foydalaniladigan asbob-uskunalar, jihozlar. Kompozitsiya.
Oddiy naqsh namunalari. Uni hosil qilish geometriyasi va ularni chizish texnikasi.
chizish. 3. Oddiy naqsh namunalarini bo‘yash texnikasi. Naqshlarni buyoshda ishlatiladigan bo‘yoqlar va uning turlari. Qadimda miniatura san’atida foydalanilgan bo‘yoq. Oddiy naqsh namunalarini bo‘yash texnikasi, ranglarning uyg‘unligi. Amaliy mashg‘ulot: Oddiy naqsh namunalarini bo‘yash. 4. K.Behzod uslubida kompozitsiya yaratish. K.Behzodning ish uslubi va uning boshqa maktabdan farqli tomonlari. K.Behzod yaratgan ijodiy ishlar namunalari va ularning o‘ziga xosligi va texnikasi.
mavzular bo‘yicha oraliq nazorat ishi. 6. Eron miniatura maktabi uslubida kompozitsiya yaratish. Eron miniatura maktabi ish uslubi. Eron miniatura maktabiga xos kompozitsiyalar bilan tanishish. Eron miniatura maktabi namoyondalari.
yaratish. 5
Ozarbayjon miniatura maktabi ish uslubi. Ozarbayjon miniatura maktabiga xos kompozitsiyalar bilan tanishish. Ozarbayjon miniatura maktabi namoyondalari. Amaliy mashg‘ulot: Ozarbayjon miniatura maktabi uslubida kompozitsiya yaratish. 8. Xirot miniatura maktabi uslubida kompozitsiya yaratish. Xirot miniatura maktabi ish uslubi. Xirot miniatura maktabiga xos kompozitsiyalar bilan tanishish. Xirot miniatura maktabi namoyondalari.
yaratish. 9. Aylana yuziga kompozitsiyasi ishlash. Amaliy mashg‘ulot: Kompozitsiya uchun doira shaklini chizish. Doira markazini aniqlash. Aylana yuziga kompozitsiyasi ishlash. 10. “Ov” mavzusida kompozitsiya ishlash. Amaliy mashg‘ulot: Amir Xusrav Dehlaviy, Nizomiy, Alisher Navoiyning “Xamsa” dostonlariga ishlangan “SHikor” mavzusiga oid miniatura rasmlarini chizish va unga rang berish.
ishlash. Amaliy mashg‘ulot: Tabiat, hayvonot olami va inson tasvirini tasvirlash. Uyg‘un rang berish va kompozitsiya yaratish.
rang berish va kompozitsiya yaratish.
tanlash, uni chizish va unga rang berish. Kompozitsiya yaratish. 14. “Buyuk ipak yo‘li” mavzusida kompozitsiya yaratish. Amaliy mashg‘ulot: Buyuk ipak yo‘li manzarasini qalamda chizish. Tasvirga rang berish va “Buyuk ipak yo‘li” mavzusida kompozitsiya yaratish. 15. Liboslar aks etgan kompozitsiya yaratish. Amaliy mashg‘ulot: Qadimiy va zamonaivy liboslar tasvirini chizish. Tasvirga rang berish va kompozitsiyani bezash. 16. Yakuniy nazorat ishi. Amaliy mashg‘ulot: O‘quv yili davomida o‘tilgan mavzular bo‘yicha yakuniy nazorat ishi. 6
MO‘LJALLANGAN O‘QUV DASTURI T/r
Mashg‘ulot mavzulari Nazariy
soat Amaliy
soat Jami
soat 1. Kirish 2
2. Gul va daraxtlar tasvirini miniaturalarda aks ettirish va ularga rang berish 1 14 15 3.
Tog‘lar tasvirini miniaturalarda aks ettirish va ranglarda bo‘yash 1 14
15 4. Hayvonlar tasvirini miniaturada aks ettirish 1 14
15 5. Odamlar tasvirini miniaturalarda aks ettirish 1 14
15 6. Binoning tasvirini miniaturada aks ettirish 1 14
15 7.
Ikki figurali miniatura kompozitsiyasini yaratish 1 20
21 8. Oraliq nazorat ishi
9.
Ko‘p figurali miniatura kompozitsiyasini yaratish 1 14
15 10. K.Behzodning sharq miniaturasidagi uslubi 1 14
15 11. Pannoga miniatura ishlash 1 14
15 12.
Qutichaning ustki qismiga miniaturalar kompozitsiyasini ishlash 1 7
13. Qutichaning ichki va yon tomonlariga miniatura kompozitsiyasini ishlash 1 9 10 14. Xusrav Dehlaviy asaridan nusxa ko‘chirish 1 14
15 15.
Miniaturada ishlatiladigan edirma chiziqlarni chizish 1 7
16. Qog‘ozga ertaklar asosida
miniatura asarlarini yaratish 1 14
15 17.
Miniaturalarning chetida frizm naqshlarini chizish
1 8 9 18. Ko‘rgazma
2 2 19. Yakuniy nazorat ishi
1. Kirish. Sharqning miniatura san’ati va uning xalqimiz hayotida tutgan o‘rni. Miniaturada ishlatiladigan asbob-uskunalar, xom-ashyolar va jihozlar. To‘garak faoliyatida asbob-anjomlardan foydalanishda texnika xavfsizligi qoidalari. Sharq miniaturasi maktabi asoschisi. Yaratilgan tasvirlarda inson obrazining tasviri.
7
berish. Miniaturada bezak sifatida ishlatiladigan gul va daraxtlar. Ularni bo‘yash usuli.
daraxtlar rasmini chizish, ularga rang berish. 3. Tog‘lar tasvirini miniaturada aks ettirish va ranglarda bo‘yash. Miniaturada ishlatiladigan tog‘lar tasvirini qalamda chizish usullari. Ularni turli ranglarda bo‘yash usullari.
chizish va ranglarda bo‘yash.
Miniatura san’atida chiziladigan hayvonlar. Ularni qalamda chizish va ranglarda bo‘yash usuli.
chizish va bo‘yash.
Turli xil miniaturalarni yaratishda mavzusiga qarab odamlarni chizish va miniaturaga rang berish usuli.
tasvirini chizish va miniaturaga rang berish.
Miniaturalarni yaratishda binolarni tegishli davrga mosligi. O‘sha davrga xos ranglar. Miniatura binolari tasvirini chizib rang berish usuli.
rang berish. 7. Ikki figurali miniatura kompozitsiyasini yaratish. Ikki kishidan iborat miniatura kompozitsiyasini tuzish usuli. Uni yaratishda mavzu qahramonlarining xislatlari aks ettirilishi.
iborat miniatura kompozitsiyasini tuzish.
mavzular bo‘yicha oraliq nazorat ishi.
Ko‘p kishidan iborat miniatura kompozitsiyasini tuzish haqida tushuncha. Kompozitsiyaga rang berish usullari.
rang berish. 8
10. K.Behzodning sharq miniatura uslubi. K.Behzodning hayoti va ijodiy faoliyati. K.Behzodning ish uslublari. Amaliy mashg‘ulot: K.Behzod va uning ish uslubida amaliy mashqlar bajarish. 11. Pannoga miniatura ishlash. Pannoga miniatura chizish usullari. Pannoga rang berish hamda bezash haqida.
ishlash. 12. Qutichaning ustki qismiga miniaturalar kompozitsiyasini ishlash. Sharq miniaturasini turli hajmdagi qutichalarning ustki qismiga ishlash usuli. Ishlatiladigan asboblardan to‘g‘ri foydalanish tavsifi.
Qutichaning ustki qismiga
miniaturalar kompozitsiyasini ishlash. 13. Qutichaning ichki va yon tomonlariga miniatura kompozitsiyasini ishlash. Sharq miniaturasini turli hajmdagi qutichalarga ayrim mavzulardagi kompozitsiyalarni ishlash.
kompozitsiyasini ishlash.
Xisrav Dehlaviy asarlari. Ushbu asarlardan nusxa ko‘chirish va rang berish usuli.
Miniaturada ishlatiladigan edirma chiziqlar va ularni chizish texnikasi. Amaliy mashg‘ulot: Turli xil kompozitsiyalarni tasvirlashda edirma chiziqdan foydalanish. 16. Qog‘ozga ertaklar asosida miniatura asarlarini yaratish. Qog‘oz sathida turli xil ertaklar asosida miniatura asarlarini yaratish usuli. Amaliy mashg‘ulot: Ertaklar asosida miniatura asarlarini yaratish. 17. Miniaturalarning chetida frizm naqshlarini chizish. Frizm naqshlari, uni chizish tartibi va texnikasi. Amaliy mashg‘ulot: Asar chetida frizm naqshlarini chizish. 18. Ko‘rgazma. 9
O‘quv yili davomida turli hajmdagi sharq miniaturasi ishlangan buyumlardan ko‘rgazma tashkil etish.
Amaliy mashg‘ulot: O‘quv yili davomida o‘tkazilgan mavzular bo‘yicha yakuniy nazorat ishi. 10
1. Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. – T.: Ma’naviyat, 2008. 2. Maktabdan tashqari ta’limga qo‘yiladigan Davlat talablari. O‘zbekiston Respublikasi Xalq
ta’limi vazirining 2015 yil
31 martdagi 7-mh-sonli buyrug‘i. 3. H.Egamov. Qalamtasvir, rangtasvir va kompozitsiya to‘garaklarining dasturi. – T.: Toshkent, 2006. 4. M.Nabiev, B.Azimova. Rasm chizishga o‘rgatish metodikasi. – T.: O‘qituvchi, 1996. 5. Ten N.D. Gips modellarining rasmi o‘quv qo‘llanmasi. –T.:O‘qituvchi, 1994. 6. Amaliy san’at qisqacha lug‘ati. Toshkent. Qomuslar bosh tahririyati. Elektron manbalar:
1.Ziyonet.uz 2.Tasviriy oyna@.ru
Download 80.32 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|